Archivering » Ach Lieve Tijd - West-Friesland » Deel 9: Westfriezen en hun boeren » pagina 217

Twintig eeuwen West-Friesland, de Westfriezen en hun boeren

Trijn en de Hertog van Parma

Na 1850 nam ook de vraag naar kaas en slachtvee toe, ook voor de export naar Engeland en Duitsland. Fokkers die hun koeien of stieren sinds 1875 in het Nederlands Rundvee Stamboek lieten inschrijven, deden goede zaken.

Met op de achtergrond de kerk van Oosterblokker poseren een boer en twee boerinnen omstreeks 1910 voor de fotograaf. De vrouw die de koe melkt is de 18-jarige Duw Schouten. (J. Raat, Heiloo)

De eerste stamboekkoe heette Trijn en was van boer Hulleman uit Twisk. De stier Hertog van Parma van Gerrit Sevenhuizen uit Warmenhuizen besprong de koeien voor een rijksdaalder voor leden van het stamboek. Bij K. Swaag op de boerderij Tochthuis te Bobeldijk kon je een stamboekkoe laten dekken door de stier Bato voor het zelfde bedrag.

Elke koe wordt geregistreerd. Tegenwoordig gebeurt dat onder meer met de gele oormerken, maar nog tot 1992 werden kalveren geschetst. Net als vingerafdrukken is de zwart-wit structuur van elk rund uniek. (C. Modder, Aartswoud)

De resultaten waren zo goed dat zelfs Paul Kruger, de president van de boerenvrijstaat Transvaal, kwam kijken naar die wonderkoeien. Hij bracht een bezoek aan de boerderij van burgemeester Jan Zijp van Abbekerk.
Duizenden koeien werden geëxporteerd naar Zuid-Afrika en Amerika. Daarbij ging grof geld om. Fokke Sneeboer uit Sijbekarspel verkocht in 1884 een stamboekkoe aan een Amerikaan voor ƒ 675, terwijl eenzelfde koe die niet was ingeschreven bij het stamboek slechts ƒ 250 op de Hoornse koemarkt opbracht.
Eind jaren tachtig van de negentiende eeuw werden 5500 koeien en ruim 900 paarden per jaar naar de Schager markt gedreven. Kippen, eenden en konijnen, aangevoerd in manden, alles was geld waard. Boeren op hun klompen, met onafscheidelijke wandelstok, deden handje klappend zaken met handelaars en slagers die een tas met geld droegen aan een ketting.

Volgens het onderschrift van dit schilderij werd deze koe op 29 mei 1847 door Klaas Laan uit Opperdoes verkocht voor 410 gulden. Pieter Voskuil, de stadstekenaar van Medemblik legde hem vast. (OVM)