Twintig eeuwen West-Friesland, de Westfriezen en hun vertier en vermaak

Gewijde tak in landbouwgrond

Na het vasten was Pasen de tijd van vernieuwing. Rooms-katholieke Westfriese boeren en bouwers staken omstreeks 1900 op de zondag voor Pasen nog een gewijd palmtakje in de grond. In een kort gebed vroegen ze om groei op het land.

Omstreeks 1924 liepen de inwoners van Oudkarspel uit voor een man met een gedresseerde beer die danste op de muziek van zijn meester. Dergelijk vermaak is tegenwoordig verboden. (SLV)

Zoals de kinderen met nieuwjaar en de kermis hun wensen op schrift stelden, schreven ze ook met Pasen versierde felicitaties voor ouders, naaste familie en bekenden. Kinderen aten op eerste paasdag zoveel eieren als ze opkonden. Geen door de paashaas gelegde suiker- of chocolade-eieren, geen gekleurde eieren, maar – zoals omstreeks 1880 – doodgewone eieren van 2½ cent per stuk.

De Kersenboomgaard in Westerblokker was een geliefde bestemming voor de inwoners van Hoorn. De uitspanning was gemakkelijk te bereiken met de paardentram. Vooral in de kersentijd kwamen complete families er voor een dagje uit. Kinderen konden in de grote speeltuin terecht; vaders en moeders zaten op de veranda met mandjes vol kersen. Nadat de uitspanning in 1919 was afgebrand is ze niet meer opgebouwd. De naam is blijven bestaan in de Hoornse nieuwbouwwijk Kersenboogerd. (AWG)

Vóór 1850 trok men er op Hemelvaartsdag bij het krieken van de dag op uit en liep op blote voeten door het bedauwde gras, waaraan men wonderdadige kracht toeschreef. Al in 1870 had de bevolking deze gewoonte in West-Friesland laten varen en was Hemelvaartsdag een gewone uitgaansdag geworden.
Hier en daar probeerde men het dauwtrappen te doen herleven. Zoals in Hoorn, waar vanaf 1965 op Hemelvaartsdag in alle vroegte jeugdige dauwtrappers met wel twintig bussen naar het strand bij Callantsoog, Bergen aan Zee of Egmond reden voor een ochtendwandeling. Maar die ‘traditie’ hield slechts vijf jaar stand. Negen nachten na Hemelvaart, op pinksterzaterdag, werden langslapers uitgescholden voor ‘luilak’. Zij moesten dan trakteren op warme bollen met stroop: luilakbollen. Het luilakfeest op de zaterdag voor Pinksteren was van oudsher een kwajongensfeest. Daarbij kwamen zelfs straatschenderijen voor. Pogingen van overheidswege om het feest te begeleiden, zoals in Alkmaar en Hoorn, maakten geen einde aan het lawaai en de uitwassen.

Het mooiste meisje als ‘pinksterbloem’

In feite duurde het pinksterfeest vier dagen: van luilakzaterdag tot en met pinksterdrie.

Op pinkstermaandag ging men vaak met de familie en vrienden naar het strand. Louw van Graft, afkomstig van het Zuideinde van Heerhugowaard nodigde omstreeks 1925 zijn vrienden uit voor een rit naar Schoorl, waar deze foto is genomen. (WFM)

« Vorige pagina | Volgende pagina »

Andere artikelen op deze website:

Hé, is dat Westfries?

173. 'Tijd is geld', zegt men. Daar is veul van an (grotendeels waar).

Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.

© 1924-2023 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring

West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.