Bibliotheek » Boeken » Hé, is dat Westfries? » Pagina 66-67

Woorden en uitdrukkingen: 421-434

421. Dat is 'n pittige moid ('n knap meisje van gezicht). Ze draagt 'n pittig (leuk) jurkje.
Opm.: 't Woord pittige in dit zinnetje kan ook betekenen: lief, aardig, met 'n fijn karakter. Kleine Jolanda van de buren is zo'n píttigie (lief kindje).
Vader is erg ziek geweest. Nu is ie weer vrai pittig (tamelijk goed).
Is 't droog weer? Nee, 't regent nog pittig (tamelijk veel).
Opm.: Het gebruik van dit woord is in heel West-Friesland zeer frekwent. In 't Ned. betekent het: kernachtig, snedig, energiek, enz. maar men hoort 't zelden: 'n pittig gezegde, pittige sigaretten.

422. Jan rooit op (lijkt op) z'n vader, dat was ook 'n rooie.
Opm.: 'rooien' is Ned. in: Die twee kunnen 't goed met elkaar rooien (vinden). Hij heeft er geen rooi op (geen slag van). Hij rooit de aardappelen.

423. Iemeselèsten (laatst, onlangs) is m'n ienigste (enigste; beter is: enige) snaartje (schoonzuster) gestorven.
Opm.: Voor iemeslesten gebruikt men ook iemesdágen. Dat is iets korter geleden dan iemeslèsten.
'Snaar' is in 't Ned. schoondochter. De Westfries gebruikt alleen 't verkleinwoord snaartje.

424. 'n Aantal spelende kinderen schoot gister, natuurlijk per ongeluk, 'n voetbal door m'n raam. Vandaag zijn ze niet te zien, ze zijn bunzig (bang, bevreesd). Ze weten heel goed, dat 't breist achterán komt (dat 't zwaarste, 't moeilijkste, aan 't slot komt), namelijk de vergoeding van de schade!

425. Buurvrouw kon vanavond niet mee naar de uitvoering; ze kon geen meisje als oppasser krijgen (oppasster, oppaseres). Goed Ned. is ook: Ik kon geen 'oppas' krijgen.

426. Hij heeft 'n weerbare vrouw (handig, efficient werkend, met hoog tempo werkend).
Opm.: 'Weerbaar' is ook Ned., maar betekent dan: in staat zich te verweren, zich kunnende verdedigen. Bv.: Duitslands is 'n weerbaar land.

427. De burgemeester is erg nauw te wachten (gauw op z'n tenen getrapt).

428. Die zwager van je is 'n snokkere of: snukkere kerel. Als hij van de partij is, kom je vaak in 'n snokkere situatie (wat eigenaardig, wat buitenissig, meestal met 'n komisch tintje eraan).
'n Snokker kind (lief, aardig).

429. Heeft je broer 'n goeie vrouw? Ja, maar ze is 'n beetje nuwelijk, wat nuwbakken (wat al te levendig, wat uitgelaten, enigszins overdreven aanhankelijk, wat ongewoon toenaderend en lacherig).
Opm.: 'Nieuwbakken' is ook Ned. maar betekent dan 'vers', bv. nieuwbakken brood. En 'pas geworden', bv. 'n nieuwbakken onderwijzer (pas geslaagd).

430. Heeft je zoon 't goed op z'n bedrijfje?
O ja, hij heeft 'n roik stik brood (hij verdient meer dan ruim z'n brood, hij heeft 't heel goed).

431. De oudste zoon van oom Dirk past slecht op; 't is 'n barrel (hij is van slecht gedrag). Hij is al jaren an de barrel (aan 't pierewaaien en doordraaien).

432. Wat betaalde hij voor die ouwe piano? O, hij gaf er maar 'n flurt voor ('n beetje, 'n schijntje, 'n appel en 'n ei).

433. Is vrouw Pietersen 'n zuinige huisvrouw?
Nee, net-aarsóm (integendeel) ze is opmakerig (niet zuinig, verkwistend). Ze is wèl helder-en-skoon (proper, zindelijk).

434. De vrouw van Jan Jansen is lang niet skoon (niet proper, niet zindelijk in haar huishoudelijk werk). 't Is 'n echte kladdebutter ('n smeerpoe(t)s, 'n morsebel, 'n totebel, 'n morsig mens). Van zo iemand zegt men wel: Ze wast in de pispot en ze droogt voor 't kistgat.
Opm.: 't Kistgat is 'n kleine rechthoekige opening aan de bovenzijde van één van de vier zijden van 'n stolphoeve.
De uitdrukking betekent: Ze spant zich niet in, om proper te zijn; ze slaat er met de Franse slag naar).

Ach Lieve Tijd
2: Westfriezen en hun verkeer

Ach Lieve Tijd
2: Westfriezen en hun verkeer

Westfries Biografisch Woordenboek
Foreest, Agatha van
(1733-1801)