Bibliotheek » Boeken » Hé, is dat Westfries? » Pagina 169-172

Skager Moidemarkt

Vlede jaar was ik op de leste-donderdag-op-ien-nei in augustus in Skagen en daar zag ik 'n oomzegger van m'n 'n skotje ¹) markten. Arie Skouten had 'm op z'n vrachtauto nei Skagen brocht. 't Is altoid leuk, om die veehandel van dichtbai te zien. 't Was 'n lekker roip beisie en deer kwamme al gauw hande op. Thois Beers bood tien pond bai de negen, maar ze konne 't op 'n end toch niet rooie. Toe kwam Wullem Ackermann. Ze raakte puur an 't handeklappen en op slot kreeg Wullem geluk. Mit de skot in 't boekie ²) gong m'n oomzegger de markt op. Ik ging ook 'n kant uit. Hoe later 't werd, hoe meer volk dat er kwam. En wat voor volk! Je hoorde verskaiene tale, Duis, Frans, Engels en nag wel meer. Ik liep teugen Dirk Dekker an, de peerdeskos uit 't Waarland. Ik zeg: Dirk, wat is 't hier drok, wat is hier an de hand? Hai zoi: 't is de leste van de tien donderdage en 't is moidemarkt. Wat zeg je?, zoid-'k. Maar Dirk had woinig toid. Hai riep nag: Ik moet Rinus Honing uit De Waard nag effen spreke, voordat ie nei huis gaat. Deer hew ik 'n knol van kocht, maar die loupt niet helegaar rond. Gaan maar nei 't station, din hoor je d'r wel meer van. 't Beste, hoor! En Dirk was weg. Ik kwam bai 't station en wat 'n volk! Deer stond oom Gert Pater voor de microfoon te klessen en z'n vrouw, tante Jans liep deer ook mit kap en dek op. Oom Gert praatte zo lekker boers! Precies nag zoas ie 't vroeger bai z'n ouwers op Tuitjehorn leerd heb. Je konne deer mit-ien al kaartjes koupe voor de moidemarkt, rooie kaartjes voor manne en witte voor vrouwe. Ik kocht er ien. Deer stond nummer 13 op en ook de naam van 't café, deer je 's eives tussen negen en tien komme moste, om 't moidje of de vrouw te zoeken, die 't witte nummer 13 oches kocht had. Din mochte die twei gloike nummers op die eivend mit mekaar uit.

Ik keek 'rs wat rond en deer kwamme veul minse uit 't spoor en mit auto's en mit fietse. Meister Bregman uit Den Helder en Jan Peetoom uit Skagen stonde deer puur mit mekaar te smoezen hoe 't allegaar most. Bregman is gek op Skagen; hai heb 'n heel dik en heel mooi boek over de geskiedenis van Skagen skreven. De optocht begon bai de houfdweg. Ouwerwisse karre, bakwagens, sjeze, kapwagens, boerewagens - van alles reed er mee. Voorop liep 't meziekkorps 'De Uienhoup'. Jaap Marreveld van Dirkshorn, 'n uienbouwer, is de maatslaander. Ze speulde heel mooi. Zo ging alles achter mekaar nei de Grote Kerk op de Markt.
Ik liep mee mit 'n meneer Louwe, 'n kranteskroiver uit Skagen. Die skreef 'n verslag van de feestdag voor de krant. Toe de optocht ofloupen was, vroeg ie, of ik 'n koppie bai 'm an huis drinke wou, 't was net zowat koppiestoid. Dat hew ik vanzelf graag dein. Erg leuke minse. Ik vroeg an Louwe: Hoe komme die feiste hier nou oigelijk. 't Is al zeuventien jaar leden, zoid-ie, dat ze 't voor 't eerst dein hewwe. Oom Gert Pater is de oprichter en gangmaker weest en je kinne gerust zegge, dat er nag veul op 'm droift. Hai en tante Jans, z'n vrouw, binne d'r vol van; ze doen er alles voor. En dat is veul. 't Is niet allien de donderdag, maar deervóór heb je 't klaarmaken en deernéí 't opruimen. Voor heel Skagen betekent 't wel wat. De kasteloins en de are neringdoende binne d'r erg bloid mee. Deer komt veul volk en iederien leit er 'n paar cinte achter.

Om twaalf uur was er dansen deur de Skager Westfriese Dansgroep, zomaar op de weg. Ze wazze allegaar in Westfriese klere, 'n mooi gezicht. Tante Nel Helder speulde piano bai de Grote Kerk op de Markt, zomaar in buiten. Oom Gert stond er voor de micrefoon te redeneren. Wat kin die kirrel prate, 't vliegt er of! Ik zag burgemeister Wognum ook nag loupen. Je konne zien, dat ie er kuin op was, dat 't in zoin gemeente zo drok en gezellig was. 't Is jammer dat ie ziek worren is. Toe heb ie 't boiltje d'r maar bai neerloid. Vlede jaar in oktober is burgemeister De Wilde 'm opvolgd. Die zal ook wel geniete van de feiste. Op 't Noord zat 'n hele zood kloine joos an 'n eterstafel te smikkelen. Dat krege ze allegaar voor niks van de feistvereniging. Ze zatte lekker te lurken an hulle koppie sukkela-melk. Ze wazze in 'n Westfries pakkie en ze danste ook zo pittig. 'n Groepie ervan verkocht wat snuisteraitjes in staltjes. Ja, alleman deed mee, heel Skagen viel in 't haam, om de folkloristische feiste, zoas oom Gert ze altoid noemt, zo mooi te maken as 't kin. 's Middes om half drie hew ik keken op 't kerkeploin nei de ouwerwisse stoeledans voor vekantie-minse. Prachtig! Zo'n voiftig pare. 't Ging um proize. Ik zou graag meedein hewwe, maar 't was vooral voor vreemdelinge.
Ik kocht 'rs 'n koppie in 'n cafeetje en 'n lekker, warm skellevissie bai Piet Kuyt. Oigelijk most ik nodig nei huis. Maar ja, dat stomme nummertje dertien! Je binne nuwskierig, wie dat witte nummer kocht hewwe zal. Gelukkig had ik teugen m'n vrouw zoid, dat ik miskien nag effen bai ouwe Jaap Borst in 't bejaardehuis in De Waard an gaan zou. Aars zou de vrouw nag onrustig worre kinne.
Op slot werd 't toch 's eives half tien. Ik nei 'De Rooie Leeuw', die op m'n nummertje stond. En verachtig, deer loupt 'n moidje van om-en-de-bai voif en twintig mit 't are nummertje dertien.

Oom Gert en Tante Jans in de bloemen in 1968

Ik erheen en ik liet moin nummertje dertien zien. Hoe moete we 't hewwe, zoid-ik? Nou, we gaan mit mekaar op de dansvloer, zoi ze. Dat vond ik vanzelf pittig. Ze hiette Leonie. We hewwe danst en praat en wat dronken mit 'n hele zood steltjes om de tafel en 't was zomaar half elf, leek 't wel. Toe zoi Oom Gert, dat alle minse die mit dut spel meedein hadde, nou ofskoid van mekaar neme moste, want, zoid ie, 't moet mooi bloive, 't moet gien rommeltje worre. Ik gaf moin dat moidje eerst nog 'n lekker oisie en toe ging ze mit 'r broer nei Barghorn 't Was 'n verrekt pittig ding! Ik kocht nag 'n palinkie voor de vrouw dat was 'n pareplu om de bui op te vangen - en toe gauw nei huis. 't Was te laat om nag nei Jaap Borst te gaan; die lag vast al onder de mannefakture. Wil je wel glouve, dat ik onderweg nag wel d'rs effen docht an dat pittige moidje!
Ik kwam thuis; de vrouw was nag op. Ik zoi. Goeieneivend en … de vrouw zoide 't lessie. Ja, ik was ienmaal te laat.
Ik dink, dat ik ankomde jaar wel niet nei de Moidemarkt raak.

1) een jonge koe, die in het derde levensjaar nog niet kalft.
2) portefeuille.

Westfries Biografisch Woordenboek
Smeding, Sikke
(1889-1967)

De Westfriese Molens
Poldermolen Nieuw Leven
Wogmeer

Vierkant 2021
Nummer 1 (Maart)

Weblog Uit en Thuis
14-9-2017: Boeren, burgers en buitenlui