De Doopsgezinde Kerk te De Rijp

Eerder verschenen in 'De Speelwagen', 4e jaargang, 1949, No. 1, pagina 8.
Uitgave: Historische Genootschappen in Hollands Noorderkwartier.
Auteur: De Jong.

Door bouwvalligheid wordt de Doopsgezinde kerk te De Rijp gesloopt. Laat ik er echter direct aan toevoegen, dat op dezelfde plaats wederom een nieuwe kerk zal verrijzen.
Dit kerkgebouw, daterend uit een periode van welvaart en bloei van de gemeente De Rijp – in het bijzonder van de Doopsgezinde gemeente – is in haar oorsprong in 1654. gebouwd in grootse opzet en durf.
De Doopsgezinden waren direct na de Reformatie zeer talrijk in De Rijp, en vele zeer aanzienlijke reders en kooplieden behoorden tot haar leden.
Na de grote brand van 1654 – waarin het kerkgebouw der Doopsgezinden in vlammen opging – begon men direct met de bouw van een nieuwe kerk, een juweel van architectuur, met de ingang aan de Middelstraat, terwijl de fraaie kosterij met haar prachtige kruisvensters de Middelstraat een voornaam aanzien gaf. Helaas, de tand des tijds knaagde aan dit machtige bouwwerk, zodat in 1854, juist twee eeuwen na haar bouw, de kerk is verbouwd.

Zo zag de Doopsgezinde kerk te De Rijp er voor 1854 uit (Naar aquarel Spaarman)

Deze verbouwing in een tijd, waarin men spotte met oude tradities en architectuur, heeft van het eens zo machtig bouwwerk een onaanzienlijk gebouw gemaakt. De prachtige kosterij werd gesloopt, en de ingang der kerk werd verplaatst naar de St Jacobsbuurt. Met de herbouw is het gebouw in haar afmetingen gehandhaafd, en dit was ook ten volle verantwoord. Een willekeurige greep uit het gemeentearchief toont aan, dat in 1827 De Rijp een inwonersaantal had van 1855; n.l. Gereformeerden 1028, R.K. 483, Doopsgezinden 299, Luthersen 38 en Joden 5. In 1847 bedroeg dit 2051, n.l. Gereformeerden 1071; R.K. 556; Doopsgez. 336, Luth. 80, Joden 8.
In de loop der jaren is het aantal inwoners achteruit gegaan, ook het ledental der Doopsgezinde gemeente is sterk verminderd.
Het nieuwe kerkgebouw zal dan ook nu in afmetingen kleiner worden.
Moge architect Ir. Keesman te Alkmaar er in slagen een waardig kerkgebouw te ontwerpen, passend in de karakteristieke omgeving van Ned. Herv. Kerk en Raadhuis, tot stichting der gelovigen en tot aanzien der gemeente.

De Jong

Andere artikelen op deze website:

Hé, is dat Westfries?

85. Als je de hele dag flink gewerkt hebt, ben je 's avonds wel 'ns hooigat (flink vermoeid).

Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.

© 1924-2023 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring

West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.