Bibliotheek
Bibliotheek » West-Friesland toen en nu » Deel 8. Tuinders, bollenbouwers en saetluyden » pagina 56-59
8.12 Kas in Heerhugowaard
Schapen in plaats van groenten in eerste Altonkas
Er schuilen schapen in de eerste kas, die in 1967 werd gebouwd in het Altongebied in De Noord (Heerhugowaard). De kas werd in gebruik genomen door tuinder Arie Groot. Vanwege de ruilverkaveling verhuisde hij met zijn bedrijf van de Middenweg naar de Plaetmanstraat 2. In de 4.000 vierkante meter grote kas teelde hij sla en komkommer.
In de oude kas aan de Plaetmanstraat in Heerhugowaard, waar voorheen onder andere sla, komkommer, bloemkool en andijvie werd geteeld, lopen nu enkele schapen. (Foto TM)
Zijn zoons Nic en Jos namen later het bedrijf over. Zij legden zich toe op vroege aardappelen, bloemkool en andijvie. In 2008 werd de kas voor het laatst gebruikt voor de teelt van zonnebloemen. De broers Groot begonnen een hoveniersbedrijf onder de naam VOF Groot Tuinen, de kas staat leeg en doet alleen dienst als schapenhok.
De glasdriehoek
De jaren zestig van de 20ste eeuw was een slechte tijd voor de vollegrondsgroenteteelt. Dat was onder meer goed te merken in Heerhugowaard. De vele kleine tuinders van kool, aardappelen en uien hadden het niet breed. Men dacht dit op te lossen door sla en tomaten onder glas te gaan telen en zo verrezen overal in de gemeente kassen. Omdat er toen ook een verkaveling liep, ging men de glastuinbouw verder projectmatig ontwikkelen. De provincie richtte daartoe in 1967 een Stichting ter Verbetering van de Agrarische Structuur Stivas) op met als naam de Altonstichting; een regionale Stivas, als onderdeel van de provinciale Stivas die in 1962 was opgericht. Men begon op een terrein van twaalf hectare in Heerhugowaard-Noord en breidde dat in de loop van de tijd uit. Er kwamen niet alleen groenten maar ook bloemen onder glas in Alton.
In het midden van de jaren tachtig werden de telers van bloemkool, sluitkool en witlof in Het Grootslag getroffen door lage prijzen. Men leerde van de Alton en richtte in 1990 ook een Stivas op om tot een glastuinbouwcentrum te komen. Niet alleen voor de eigen tuinders maar ook als opvang voor glastuinders die in andere gebieden zoals het Westland in de knel kwamen. Met de gemeenten Wervershoof en Andijk kwam de Stivas tot overeenstemming over een locatie die 250 hectare glas zou moeten omvatten. Hiervan is ongeveer vijftig hectare gerealiseerd. De provincie ziet Alton en het Grootslag samen met Agriport (een groot glastuinbouwgebied in de
Wieringermeer) als de ‘glasdriehoek’ van het Noorden van Noord-Holland.
De kas van Balk
Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de glastuinbouw in West-Friesland dus het is niet met zekerheid te zeggen wanner en waar die ontwikkeling begon. Naar alle waarschijnlijk moeten we daarvoor de blik richten op de Bangert. Daar bouwde K. Balk Jz in 1906 al zijn eerste druivenkas. In 1929 memoreerde K. Balk dat hij 23 jaar geleden de eerste in het dorp was met een kas en dat men hem toen voor gek verklaarde (‘rijp voor Meer en Berg’): ‘Nu zijn er 200 krankzinnigen bijgekomen met 200 kassen’, zei hij.
Afbroeien en zaad telen
In het begin van de 20ste eeuw bouwden veel telers van bloembollen een kasje achter hun huis. In de
winter broeiden zijn daarin hun in de zomer geoogste tulpen af om de bloemen op de veiling te verkopen.
Het sloeg aan en het leidde tot een volwaardige bedrijfstak. Zo produceert West-Friesland nu meer
tulpenbloemen dan welke andere regio in Nederland ook.
De aanwezigheid van zaadbedrijven leidde ook tot een ander gebruik van glas. Tuinders met een kas
gebruikten die een deel van het jaar om op contract voor de zaadbedrijven planten te telen om daaruit
zaad te oogsten. Het was dan wel zaak dat er niet veel kassen met andere bloeiende planten omheen
stonden want ongewenste kruisbestuiving moest natuurlijk worden voorkomen.
Luchtfoto van Agriport A7 in de Wieringermeer, een nieuw Noord-Hollands bedrijventerrein speciaal geschikt voor grootschalige glastuinbouw. (Pc)
De oogst is binnen en het fruit wordt afgevoerd bij Baas aan de Oosteinderweg in Wognum. (Foto TM)
Andere artikelen op deze website:
Hé, is dat Westfries?
428. Die zwager van je is 'n snokkere of: snukkere kerel. Als hij van de partij is, kom je vaak in 'n snokkere situatie (wat eigenaardig, wat buitenissig, meestal met 'n komisch tintje eraan).Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.
© 1924-2023 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring
West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.