Archivering » West-Friesland toen en nu » Deel 12. Rond kerk en kroeg » pagina 22-25

12.5 Het Vereenigingsgebouw in Bovenkarspel

Van school tot jongerensoos

Aan de Hoofdstraat in Bovenkarspel staat het Vereenigingsgebouw. In de 19de eeuw stond op deze plek het huis van pastoor Hilbers. Toen Hilbers in 1880 overleed, bepaalde hij per testament dat er op dit erf een school diende te komen: een katholieke jongensschool. Verder liet hij een geldbedrag na dat moest worden besteed ‘aan leermiddelen, stoelen en banken’.

Het Vereenigingsgebouw aan de Hoofdstraat in Bovenkarspel in 2010. Het gebouw was oorspronkelijk een katholieke jongensschool genaamd Willibrordus en verleende tot 1928 ook onderdak aan het Sint Aloysiuspatronaat waar kinderen op zondag godsdienstlessen konden volgen. (Foto TM)

In 1887 werd de school geopend. In het gebouw was ook het Sint Aloysiuspatronaat gevestigd, dat in 1908 een drankvergunning kreeg. Vanaf 1928, nadat de school verhuisde, gebruikte men het gebouw alleen nog voor het verenigingsleven. Vanaf die tijd heet het Vereenigingsgebouw Willibrordus. Het was een multifunctioneel gebouw, waar onder meer een kolfbaan, filmhuis, bibliotheek, hobbyruimte, peuterschool, witte kruisgebouw en boerenleenbank in gevestigd waren. Maar het bekendst is het geworden als jongerencentrum Tuf Tuf en als jongerenpastoraat, waarmee de kerk de jeugd wilde helpen bij de ‘ontdekking van de wereld om hen heen’.

Vorming

De vorming van de jeugd is voor opvoeders altijd een bron van zorg geweest. De jeugd wil zich losmaken van de gevestigde orde: ouders, school en andere gevestigde instituten. De kerk zag een duidelijke rol voor zich weggelegd in deze opvoedingsproblematiek en probeerde de jeugd vorming en vermaak te bieden.
In de meeste West-Friese dorpen werden daarom in de vorige eeuw jongerenorganisaties opgericht, nog keurig volgens de verzuiling, in verschillende geloofsrichtingen. Onder leiding van de kapelaan werd de jeugd vermaakt met tafeltennis en lichte muziek.
Maar het vermaak verschoof, weliswaar onder het genot van strikt non-alcoholische drankjes, in de loop der jaren langzaam aan naar film, muziek en dans. De Beatles kwamen naar Blokker en Herman Brood speelde in Waarland. En de activiteiten voor de jeugd, van muziekconcerten tot sportevenementen, waren aanleiding om behoorlijk in te nemen, ook voor kinderen jonger dan zestien jaar.

Werklust

Maar gelukkig staat de West-Friese jeugd ook bekend om de werklust en de liefde voor sport. In veel dorpen ben je vanaf je zesde bijna automatisch lid van de voetbalclub en ben je een held als je in het eerste elftal meespeelt. De jeugd is fanatiek en de regio heeft talloze goede schaatsers, wielrenners en voetballers voortgebracht. Wielrenners als Matthé Pronk en Steven Rooks en de voetballende broertjes De Boer zijn lichtende voorbeelden.
Jongerenclubs en sportverenigingen spelen daarom een grote rol in de opvoeding van de jeugd. Een goed florerend verenigingsleven is een belangrijke factor in het beleid om jongeren te verleiden tot ander vermaak dan cafébezoek. In Bovenkarspel is het Vereenigingsgebouw al meer dan honderd jaar een goed bezochte plaats van samenkomst. Veel organisaties vinden er onderdak, van biljartvereniging Pomerans tot de Spirituele Vereniging Samadi. En natuurlijk Tuf Tuf.