Verenigingen vertellen veel over Hoogkarspel

Westflinge
De rubriek Westflinge richt de schijnwerper op het verleden van West-Friesland met een actuele aanleiding. Vandaag aandacht voor een boek over vier verenigingen in Hoogkarspel.
(Eerder verschenen in het Noordhollands Dagblad, woensdag 22 oktober 2008.)

Door Ed Dekker

HOOGKARSPEL – Piet en Dicky Wit-Gorter hebben de geschiedenis van vier verenigingen in hun woonplaats Hoogkarspel vastgelegd. In een boek belichten zij gemengde zangvereniging Thalia, fanfare Corcordia, gymclub Vlugheid en Kracht en toneelvereniging De Rozeknop.

Drie verenigingen zijn de tweede helft van de negentiende eeuw ontstaan, Concordia ontstond in 1914. Als enige bestaat Thalia niet meer. Na het overlijden van dirigent B. Roemer werd ‘de zang’ opgeheven.
Van het boek is alleen nog maar een drukproef beschikbaar. Het kan worden besteld. Bij voldoende aanmeldingen wordt het boek vervaardigd. Dat gebeurt bij minimaal honderd bestellingen. Een exemplaar kost 25 euro. Bezorgkosten per post buiten Hoogkarspel, Lutjebroek en Westwoud bedragen vier euro.
Het boek telt 118 pagina's op A 4-formaat. Er zijn 66 foto's opgenomen. Van de meeste afgebeelde personen zijn de namen bekend. Een flink aantal verslagen en recensies uit de Enkhuizer Courant zijn opgenomen.

Thalia

Bij dit artikel zijn vier foto's afgedrukt, van elke vereniging een.
Hieronder worden de namen genoemd van de personen die zijn herkend. Thalia vierde in 1949 haar 65-jarig bestaan. Het complete gezelschap werd toen vereeuwigd. De foto staat bij dit artikel. Alle namen zijn bekend. Van links naar rechts, achter: Wabe Schaper, Piet van Dijk, Nanne Broer, Jan Schaper, Freek Appel, Jan de Vries, Piet Pijper, Piet Rozendaal en Dirk Pereboom.
Twede rij van achter: Trui van Dijk, Jantje Schaper, Jan Valk, Betje Gorter-Kat, Duw Valk-de Boer, Trien Dol-Koster, Marie Langereis-de Vries, Ma Bakker-Broer, mevrouw Bronner-Kalis, Jaantje Mantel-Godvliet, Trijn Keersemaker-Schuurman, Nel Visser-de Vries en Jan Visser.
Tweede rij van voor: Pieter S. Gorter, Aafje Naastepad-Bruin, Neeltje Appel-Visser, Dirk B. Roemer, mevrouw Roemer, Sijt Dikstaal-Veer, Dirk Appel (erelid), Alie Houten en Hettie Kamp.
Voorste rij: Gré Roemer, Annie Pereboom, Gerda Smit, Trien Swagerman, Tetje Brander, Alie van Dijk, Alie Gorter en Mein Groen.

Concordia

Fanfarevereniging Concordia was van de partij op het feest in het dorp ter ere van het zilveren jubileum van koningin Wilhelmina. Zij was in 1923 een kwart eeuw onze vorstin.
Leden van Corcordia lieten zich al spelend rondrijden op een wagen (zie foto). Bijna alle namen van de muzikanten zijn achterhaald. Van links naar rechts, achterste rij: naast de arm van de koetsier Piet Groes, koetsier Jan de Vries, Dirk Koomen, Jan Broer, dirigent D. Horst, Jan Koster, Jan Bakker, onbekend, Willem Brugman, Be Kamp, Kees Groes, Hedde Kooyman, Dirk Godvliet en Tinus Smit.
Vooraan: Cor Pontvuyst, Oets Valentijn, Cor Dol, Klaas de Vries, Jan Koorn en Jan Groes.

Vlugheid en Kracht

Gymnastiekvereniging Vlugheid en Kracht bestond in 1938 vijftig jaar.
Het gouden feest werd gevierd in café Bantam. De muziek werd verzorgd door J. Silver en de gebroeders Meurs. Bij de opening van de avond werd een lied gezongen, speciaal gemaakt door mevrouw T. de Vries-Brouwer.
De gymnasten gingen achter de openbare lagere school op de foto (zie hiernaast). Van links naar rechts: Klaas Mol, De Boer, Cor Visser, Jan Groes, Klaas Singer en Koos Appel. Tweede rij van achter: Wijdie Druif, Griet Zwagerman, Hein Mantel, Jaap Thoma, Piet Valentijn, Wim Valentijn, Jan Wesseling en Piet Veer.
Derde rij achter het vaandel: P. Bakker, Meinie Koorn, Jannie Langereis, Trien van Dijk, Meinie Langereis, Jannie Brouwer, Jantje Kamp, Alie Druif en Geer Zwagerman.
Derde rij van voor: Jantje Mol, T. Singer (leidster), Annie van Dijk, Dirk Visser (voorzitter), Cor Dol, Piet Krijger, Aaf Zeekant, Gré Druif, Geer van Dijk en een jongetje van Brander.
Tweede rij van voor: Ted Brander, Gon Druif, Riet Bakker, Corrie de Vries, Alie van Dijk, Griet Pereboom, Alie Gorter, Trui van Dijk, Gerda Smit en Trijn Veerman. Vooraan: Piet Visser, Piet Pijper, Gerrit Boot, Jan Visser, Jan de Vries, Dirk Zwagerman, Piet van Dijk Jzn. en Piet van Dijk Kzn.
De tonelisten van De Rozeknop vierden in 1899 het 35-jarig bestaan. Het feest leverde een prachtige foto op. De meeste namen zijn bekend. Van links naar rechts, staand: onbekend, Pieter Visser (onderwijzer van de openbare lagere school), Gerbrand Zeekant, Dirk Brander (burgemeester), Hendrik Carel Wesseling, Willem Kooyman sr., Simon Hendrik Wesseling, Jan Hendrik Wesseling, Jan Korver, Jacob de Jong (gemeenteontvanger) en (waarschijnlijk) Cornelis de Jong.
Vooraan zittend: onbekend, (waarschijnlijk) Neeltje Wesseling, Hil Bakker en onbekend.
De vier beschreven verenigingen vertellen voor een lange reeks van jaren voor een groot deel de geschiedenis van het dorp. De Rozenknop kende in 1918 een doorstart. Fanfarevereniging Concordia is een harmonievereniging geworden. Vlugheid en Kracht en de katholieke gymnastiekvereniging Nieuw Leven fuseerden in 1970 en gingen verder onder de naam DESS.
Piet en zijn vrouw Dicky hebben heel wat uurtjes in het Westfries Archief in Hoorn doorgebracht om de geschiedenis van de vier verenigingen zo compleet mogelijk te krijgen. Waarom hebben zij zich gestort op dit tijdrovende project? „Wij vinden het belangrijk dat historie wordt vastgelegd. Anders dreigt er heel veel verloren te gaan.”

Voorganger

De ontdekkingsreis door het verleden van Hoogkarspel leverde Piet en Dicky allerlei nieuwtjes op.
De Rozeknop blijkt een gelijknamige voorganger te hebben gehad. De huidige toneelclub is opgericht in 1918. De notulen toonden het bestaan van een oudere Rozeknop aan. Informatie over de eerste Rozeknop vonden Piet en Dicky en de Enkhuizer Courant.
Piet: „We lazen in de krant van 4 maart 1904 dat De Rozenknop in de loop van dat jaar haar 40-jarig bestaan zou vieren. Een prachtig uitgangspunt om meer informatie te verzamelen.” In die jaren was De Rozeknop geen toneelvereniging, maar een rederijkerskamer.
Als mannenkoor werd Concordia opgericht in 1875.
Een exemplaar kan worden besteld schriftelijk, per e-mail of telefonisch: P. Wit, Dahliastraat 40, 1616 ED Hoogkarspel, p.wit1@kpnplanet.nl; 0228-563272.

Andere artikelen op deze website:

Hé, is dat Westfries?

209. De helt (handvat, greep) van m'n graaf (spade, schop met naar onder spits toelopend blad).

Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.

© 1924-2023 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring

West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.