Archivering » WFON » 1994 » Pagina 205-210

Jaarverslag 1993 van de secretaris

Eerder verschenen in West-Frieslands Oud & Nieuw, 65e bundel, pagina 205-210.
Uitgave: Historisch Genootschap 'Oud West-Friesland', 1994.
Auteur: F.P.M. Brieffies.

Inleiding
De toekomst heeft in 1993 veel aandacht gekregen. Meer aandacht dan van een historische vereniging verwacht zou mogen worden. De aanzet, op 17 oktober 1992 in de Volkshogeschool te Bergen gegeven aan het uitzetten van het beleid voor de toekomst van ons genootschap, heeft geleid tot het opstellen van een Beleidsnotitie. Tijdens de Westfriezendag is deze notitie na vooroverleg met de commissies en stichtingen door de Algemene Ledenvergadering vastgesteld.
In de notitie staan de beleidslijnen die zijn uitgestippeld om meer structuur te geven aan de toekomst en zo passende antwoorden te kunnen geven aan al hetgeen aan veranderingen en vragen op het bestuur af komt.
De voorbereidingen voor de totstandkoming van dit beleidstuk hebben een belangrijke claim gelegd op de werkzaamheden van het secretariaat. Intendent Daan Meijer en mevrouw Lenie de Wijs hebben er voor zorggedragen dat de gewone werkzaamheden hieronder niet te lijden hadden. Een woord van dank is op zijn plaats voor de vele vrijwilligers die onze secretariaatmedewerkers hebben bijgestaan en hen taken uit handen namen.

De leden
Het ledenbestand is als volgt gewijzigd:

Het ledental laat helaas nog steeds een teruggang zien. Een zorgelijke ontwikkeling voor onze vereniging en voor het bestuur in het bijzonder. Door het bestuur zijn daarom op voorstel van de PR-commissie inmiddels de eerste acties ondernomen om te trachten het tij te keren. Ook de voorzitter heeft via het Mededelingenblad de leden aangespoord om nieuwe leden aan te zoeken. Hij heeft daarbij aangegeven te hopen dat de leden hem bij zijn afscheid in september 1994 500 nieuwe leden cadeau doen.
Het secretariaat hoopt van harte dat zijn wens vervuld zal worden.

In 1993 moesten wij ook een aantal leden door overlijden verliezen.
Het secretariaat heeft bericht van overlijden ontvangen van de volgende leden: C. Tol-Groen (Aalsmeer), dhr. Huijgens (Akersloot), E. de Geus-Gerritsen, L. Zoetemeijer (Alkmaar), D. Mantel (Andijk), C. Stapel (Assen), J. van der Oord (Beemster), J. Glas, W. Hartong van Ark (Bergen), W.S. Spaander (Berkhout), L.J. Fluitman (Bovenkarspel), N.J.J. Rood (Bussum), N.J. de Boer-Becker (Castricum), J.P. Schotsman, J.A. Snel (Den Helder), J.M.E. Botman, A. Zwaan-Pels (Enkhuizen), N. Potter (Grootebroek), J.A. Admiraal, C. Metselaar (Hauwert), M. Molenmaker (Heerhugowaard), C.D. Straaijer (Heiloo), J.M. Morsink, E,M. Neefjes (Hoogkarspel), C. Kuiper, J. Pool Jz. (Hoogwoud), dhr. Beentjes (Hoorn), W. Kramer, W. Mellema (Medemblik), Th.J. Bakker, A.M. Berkeveld-Segers, C.M. Blauw (Middenmeer), J. Keuken, W. Klaassen (Nieuwe Niedorp), K. de Boer, K. Ootjers (Noord-Scharwoude), T.A Vonk-Noordergraaff (Obdam), M. Visser-Bakker (Schagen), N. Rus (Sint Maarten), E. de Block (Sint Pancras), A. Borst (Sijbekarspel), A. Hille (Ursem), W.J. Jannes (Velsen), A.J. van der Toolen-de Jong (Voorhout), A. Ruijter, S. Westra (Warmenhuizen), N. Sneeboer (Wervershoof), S. Makkinga (Westwoud), N. Kamp-Visser, A.C. Steltenpool (Wognum), S. van der Lee (Zwaag).
Wij gedenken hen met eerbied en waardering.

De heer Jan Glas Gzn. overleed op 14 januari op 89-jarige leeftijd in Bergen. De heer Glas, boer in De Gouwe, was naast diverse andere bestuurlijke activiteiten bestuurder en voorzitter van zuivelfabriek "Aurora" te Opmeer. Hij wist in 1979 te voorkomen dat het Aurorafonds in de financiële administratie van de Melkunie ten onder is gegaan en heeft ervoor gezorgd dat het beheer van het Aurorafonds in 1980 officieel aan "Oud West-Friesland" werd opgedragen.

Op 7 april overleed te Warmenhuizen de heer Sjouke Westra. De heer Westra, Fries van origine, genoot bekendheid als Elfstedentochtrijder. In 1929 werd hij derde en in 1940 ging hij met vier andere rijders gezamenljk als eerste over de finish. In 1941 werd hij elfde, in 1942 78ste. Hij nam in de jaren 1954, 1956 en 1963 deel aan de toertocht. Wegens de barre weersomstandigheden moest hij de laatste toertocht voortijdig beëindigen.

Ere-lid Dirk Schuijtemaker, die met de Westfriezendag 1992 afscheid nam als bestuurslid en vice-voorzitter stond op 30 april in de 'lintjesregen'. Hij ontving de eremedaille in goud in de orde van Oranje Nassau voor zijn bestuurlijke activiteiten op velerlei gebied, waaronder die voor het Historisch Genootschap Oud West-Friesland.

Ledenbijeenkomsten
De leden hebben ook in 1993 weer de gelegenheid gehad drie ledenbijeenkomsten bij te wonen.
De Voorjaarsstreekmiddag werd gehouden in zaal Ahoj te Tuitjenhorn. Na de gebruikelijke korte Algemene Ledenvergadering waarin de behandelmg van de jaarstukken werd uitgesteld tot 4 september was het woord aan burgemeester J. Louter van de gemeente Harenkarspel. Hij bood de aanwezigen aan de hand van lichtbeelden een blik in het verleden en heden van zijn gemeente. Vervolgens presenteerden zich de twee oudheidkundige verenigingen die de gemeente rijk is: de Historische Vereniging Harenkarspel en de Stichting Waarland van Toen.
Voorzitter Nobel bood daarna in het kader van de bomenactle van het genootschap de gemeente een boom aan. Hij overhandigde aan burgemeester Louter het paaltje met inscriptie dat bij de boom, die al vóór de vergadering bij het gemeentehuis was geplant, zal worden geplaatst.
Excursies waren er o.a. naar het natuurgebied de Boomerwaal te Waarland, naar Bejo-zaden en de Ursulakerk te Warmenhuizen en naar het Bezoekerscentrum Zandspoor te Schoorl en natuurgebied De Putten bij Camperduin. Ongeveer 225 leden woonden deze middag bij.
Op 4 september 1994 werd de Westfriezendag gehouden in Schouwburg 'Het Park' te Hoorn. Zo'n 500 leden bezochten de Algemene Ledenvergadering. Voorzitter Nobel ging in zijn openingswoord in op de vele veranderingen die in ons gebied plaatsgevonden hebben en nog steeds plaatsvinden. Veranderingen die het genootschap aanleiding geven de bakens enigszins te verzetten om zo op alle ontwikkelingen in ons gebied goed in te kunnen spelen. De secretaris kreeg de gelegenheid het nieuwe beleid mondeling nog eens nader toe te lichten. Zonder op- of aanmerkingen heeft de ledenvergadering met de beleidsnotitie en de daaraan gekoppelde statutenwijziging ingestemd.
Herkozen werden de bestuursleden P.A. van der Lee en F.P.M. Brieffies. Dr. A.J. Kölker trad na twintig jaar af als bestuurslid. In zijn plaats werd benoemd drs. H. Smit, burgemeester van Medemblik.
Aan het slot van de vergadering werden de heren Pieter Jacob Koster te Hoogkarspel en Johannes Quirinus Schouten te Schagen benoemd tot leden van verdienste van "Oud West-Friesland". Dr. A.J. (Bert) Kölker werd benoemd tot erelid van de vereniging en ontving uit handen van de voorzitter de zilveren legpenning. 's Middags waren er slechts twee excursies, namelijk naar De Overhaal in Broekerhaven en de Bronstijdboerderij in het Buitenmuseum te Enkhuizen en naar De Vooroever voor de kust van Medemblik, Wervershoof en Andijk en De Weel in polder Het Grootslag. De grootste groep bezoekers bleef in het Park en bezocht daar de succesvolle Westfriese cabaretmiddag, uitgevoerd door leden van de Stichting Creatief Westfries.

Voorzitter Nobel op de Westfriezendag 1993 te midden van drie mannen, die zich uitermate verdienstelijk hebben gemaakt voor "de Westfriese zaak". Links Piet Koster uit Hoogkarspel, die werd benoemd tot lid van verdienste. Eenzelfde onderscheiding viel ten deel aan Joop Schouten uit Schagen. Scheidend bestuurslid Bert Kölker (rechts) ontving uit handen van onze voorzitter de zilveren penning van het genootschap.

Het schoolgebouw van het Agrarisch Onderwijs Centrum te Alkmaar was de lokatie voor de Najaarsstreekmiddag. Deze streekmiddag stond in het teken van WestFriesland oud en nieuw.
Nieuw is met name het Streekplan Noord-Holland-Noord waarover de heer F. Cornet van de provincie Noord-Holland een inleiding hield. De plannen in zowel HAL- (Heerhugowaard, Alkmaar, Langedijk) als HES- (Hoorn, Enkhuizen, Stede Broec) gebied zijn fikse ingrepen in West-Friesland. Een kritisch benadering van het streekplan is gewenst om te voorkomen dat wat misschien oud is, maar niet minder waardevol, verdwijnt.
De heer Kölker presenteerde een nieuw deel in de Stolphoevereeks te weten Burgemeester Pieter Peereboom 1651-1735.
Tenslotte was er nog aandacht voor twee prijzen. De Westfrieslandprijs 1993 - groot duizend gulden - die werd uitgereikt aan de heer J.P. van der Knaap voor zijn inzet aan de restauraties van de Oosterkerk, Noorderkerk en Franciscus en Cyriacus-kerk. Overigens ontving de heer Van der Knaap een week na de uitreiking van de Westfrieslandprijs voor dezelfde activiteiten de pauselijke onderscheiding 'Pro Ecclesia en Pontifice'.
Tevens werd het resultaat gepresenteerd van de Auroraprijs die begin 1993 aan het AOC was uitgereikt.
Ondanks de beperkte belangstelling (ruim 100 leden) een boeiende en geslaagde streekmiddag.

Doel en middelen
De doelstellingen van het genootschap zijn in 1993 nadrukkelijk aande orde gesteld. De voorbereidingen voor de formulering van het beleid voor de toekomst van Oud West-Friesland kreeg zijn beslag in de vastelling door de Algemene Ledenvergadering van de Beleidsnotitie en de wijziging van de statuten.
Uitgangspunt van de Beleidsnotitie is de verlegging van het accent van 'behouden en bewaren' naar 'beheren en ontwikkelen'.
In de zich snel veranderende omstandigheden is het passief op de winkel passen onvoldoende om invloed uit te oefenen op de gevolgen van het beleid dat ons cultureel erfgoed raakt.
Het doel is in de statuten aangepast en luidt nu als volgt:
De vereniging stelt zich ten doel:
a. bij te dragen tot het ontwikkelen van een leef-, woon-, en werkklimaat dat, tegemoetkomend aan de eisen des tijds recht blijft doen aan het streekeigene;
b. het historisch en landschappelijk aanzien van het werkgebied, met de daartoe behorende roerende zaken en registergoederen, alsmede de Westfriese Omringdijk zelf, te beschermen en zoveel mogelijk voor het nageslacht in de oorspronkelijke staat te bewaren.
In een zevental subleden worden vervolgens de activiteiten en middelen aangegeven waardoor het genootschap denkt dit doel te kunnen bereiken. Een overzicht van de uitwerking van de doelstelling treft u aan in de uitnodiging voor de Algemene Ledenvergadering van 1993. Vóór de vaststelling tijdens de Westfriezendag was het concept van de Beleidsnotitie al doorgesproken met alle commissies en stichtingen van het genootschap.
De Commissiemiddag, gehouden op 17 april in restaurant-partycentrum Pejo te Zwaag, was volledig gewijd aan de toekomstvisie voor het genootschap. Een toekomstvisie die zo bleek tijdens deze bijeenkomst ook wordt gedragen door de geledingen.
Eind 1993 is als eerste, concrete resultaat van de beleidsnotitie de Commissie Geschiedschrijving in het leven geroepen. Voorlopige bestaat deze commissie nog uit de bestuursleden Jaap Raat en Hans Smit en Piet Boon van de Archiefdienst. De eerste werkzaamheden zullen zijn het inventariseren van wat er al aan publicaties verschenen is over West-Friesland en vervolgens om te bepalen op welke onderdelen kennis ontbreekt.
Tijdens het verslagjaar zijn verschenen de 60ste bundel West-Frieslands Oud & Nieuw met daarin vele lezenswaardige artikelen. De redactiecommissie heeft niet te klagen over het aanbod aan goede en interessante artikelen.
Tevens zagen in 1993 twee uitgaven (de delen 17 en 18) in de Stolphoevereeks het levenslicht.
Het boekje Burgemeester Pieter Peereboom, 1651-1735 betreft het unieke handgeschreven egodocument over het leven van Pieter Peereboom, burgemeester van Purmerend. Het boekje is samengesteld door de heer J. Otsen, die het handschrift heeft geannoteerd en van een inleiding heeft voorzien met medewerking van het Streekarchief Waterland. Het eerste exemplaar is op 12 november aangeboden aan burgemeester Th. van Dam van Purmerend.
Het boekje 'Aurora' Opmeer, een zonsondergang, geschreven door Volkert J. Nobel, is gepresenteerd op 15 december. Het boek beschrijft de opkomst, bloeiperiode en neergang van deze zuivelfabriek.

In de loop van het jaar verschenen bovendien de Mededelingenbladen 114 tot en met 117. Met ingang van nummer 115 kreeg het Mededelingenblad een geheel nieuw en verbeterd uiterlijk.

Bestuur
Met het vertrek van bestuurslid dr. A.J. Kölker en de komst van drs. H. Smit veranderde de samenstelling van het bestuur.
In 1993 kwam het bestuur 10 maal bijeen in het Timmermansgildehuis.
Naast deze maandelijkse bestuursvergaderingen bezochten de bestuursleden als vertegenwoordigers van het genootschap ook vele andere vergaderingen, bijeenkomsten, tentoonstellingen en exposities.
Een kort overzicht.
De presentatie van de N.V. Landelijke Bouwkunst West-Friesland op 13 januari in het gemeentehuis van Venhuizen waaronder de uitreiking van de nota over de doelstellingen van de N.V. aan o.a. mevr. mr. F.G. van Diepen-Oost, gedeputeerde voor de Monumentenzorg.
De receptie op 26 maart in het Waaggebouw te Alkmaar ter gelegenheid van de viering van het tweede lustrum van het Hollands Kaasmuseum.
De officiële oplevering van de restauratie- en renovatiewerkzaamheden aan het Sint Pietershof te Hoorn op 29 april.
De opening van Museum Anna Paulowna van de Vereniging Oud Anna Paulowna op 30 april te Breezand.
De officiële ingebruikstelling van de gerestaureerde Overhaal in Broekerhaven op 25 mei te Bovenkarspel door oud-commissaris van de Koningin drs. R. de Wit.
De eerste Westfriese marktdag op 1 juli van de Stichting Bevordering Westfriese Folklore te Schagen.
De uitreiking van het eerste exemplaar van de uitgave 'Schermerland, mensen en molens, vroeger en nu' aan de heer H. van het Kaar, burgemeester van Schermer op 17 juli.
Het symposium 'Archieven gesloten of ontsloten' in het provinciehuis te Haarlem op 3 september ter gelegenheid van het afscheid van dr. A.]. Kölker als provinciaal inspecteur der archieven bij de provincie Noord-Holland.
De opening van de tentoonstelling in het Westfries Museum 'Werken over de grens', 350 jaar geld verdienen in het buitenland op 7 oktober in de Oosterkerk te Hoorn.
De officiële heropening van de gerestaureerde Willibrorduskerk te Haringhuizen op 8 oktober door gedeputeerde mevr. Van Diepen-Oost.
De opening van de gerestaureerde Turfschuur op de Westfriesedijk te Kolhorn op 12 november eveneens door gedeputeerde mevr. van Diepen-Oost.
Tijdens de bestuursvergaderingen zijn naast de jaarlijks terugkerende activiteiten zoals de beide streekmiddagen en de Westfriezendag en onderwerpen als de financiën van de vereniging en de contacten met de commissies en stichtingen ook aan de orde geweest: de beleidsnotitie, nieuwe activiteiten door het genootschap, de vervanging van bestuursleden, het onderhoud van de woning Dal 3, het Stappenplan (het uitvoeringsprogramma voor de beleidsnotitie) en het Streekplan Noord-Holland-Noord.

Toekomst
In het jaar 1994 zullen de uitgangspunten zoals verwoord in de vastgestelde beleidsnotitie in daden moeten worden omgezet.
Inmiddels is met de uitwerking van het beleid al een begin gemaakt: de PR-commissie is bezig voorstellen voor te bereiden voor nieuwe activiteiten, een nieuwe Commissie Geschiedschrijving is in samenwerking met de Archiefdienst Westfriese Gemeenten gestart met de inventarisatie van de historische publicaties over West-Friesland en de 'witte vlekken' in de historische kennis over ons gebied en voorbereid wordt de verbetering van de onderlinge communicatie tussen de geledingen van ons Westfries Genootschap.
De leden zullen door middel van het Mededelingenblad van al deze activiteiten op de hoogte worden gehouden.
Het bestuur zal in 1994 van samenstelling veranderen nu voorzitter Volkert Nobel en bestuurslid mevrouw Lidy Groot besloten hebben met ingang van september niet meer in het bestuur terug te keren. Vooral het vertrek van de heer Nobel na 20 jaar voorzitterschap hèt gezicht van ons genootschap zal voor de vereniging, het bestuur en niet in het minst voor het secretariaat vreemd en onwennig zijn. Hij laat echter een uitstekend draaiende vereniging achter voor zijn opvolger. Met de voorzitter hopen wij echter dat het ledenaantal dit jaar gaat groeien. Een afscheidscadeau van 500 nieuwe leden wensen wij hem zeker toe. Wij hopen en vertrouwen erop dat ook de leden zich hiervoor willen inzetten.

F.P.M. Brieffies
secretaris

Andere jaarverslagen:

'33/'34 | '34/'35 | '38/'39 | '41/'42 | '42/'43 | '43/'44 | '45 | '46 | '47 | '48/'49 | '51 | '53 | '54 | '55 | '56 | '57 | '58 | '59 | '60 | '61 | '62 | '63 | '64 | '65 | '66 | '67 | '68 | '69 | '70 | '71 | '72 | '73 | '74 | '75 | '76 | '77 | '78 | '79 | '80 | '81 | '82 | '83 | '84 | '85 | '86 | '87 | '88 | '89 | '90 | '91 | '92 | '93 | '94 | '95 | '96 | '97 | '98 | '99 | '00 | '01 | '02