Bouwhistorische Commissie » Hooivijzels
Avontuur
Een avontuur, noemt Marc Laan het transport van een hooivijzel van de Jisperweg in de Beemster naar zijn
woning aan de Julianalaan in Avenhorn. Dit avontuur vond plaats op een vroege zondagmorgen in september
2019. Al enige tijd keken Marc en zijn vrouw Judith uit naar een geschikte hooivijzel. ‘We zochten
al twee jaar op internet. Niks te vinden. Deze zomer fietsten we door de regio en gaven onze ogen de kost.
We stuitten op een vijzel met ijzeren palen in de Beemster. Stoppen, het erf op en vragen. Er stonden
bijenkasten in, maar de buurman die deze bijen hield, ging verhuizen. Dus we konden de vijzel kopen! Die
was ooit al eens verhuisd van Andijk naar de Beemster. En nu staat hij bij ons achter in de tuin.’
De verhuizing verliep niet zonder slag of stoot. De avond voor het transport werd de dakconstructie
voorzichtig op de kar gezet. ‘Op z'n kant, met een stapel pallets onder de punt. Een tractor ervoor
om het hele gevaarte te transporteren. Maar niemand wilde ermee rijden,’ lacht Marc, ‘dus toen
moest ik het wel doen.’ De route was zorgvuldig uitgestippeld, zo moesten ze bij het stoplicht van
Avenhorn op de linker rijbaan rijden. Het konvooi bestond uit Judith op de fiets als begeleider, Marc met
de trekker met de kar met daarop de kap, een kraan met hoogwerker met daarachter nog een kar met de vier
loodzware ijzeren palen erop. Vader Laan sloot de rij met de VW transporter om indien nodig afgebroken
takken van de weg op te rapen.
Al na tweehonderd meter brak een balk die tegen een boomtak aankwam. Marc: ‘Die balk was rot, gelukkig
had ik een kettingzaag mee. Ik had geen keus dus ik zaagde de balk door. Toen konden we weer verder.’
De reis van tien kilometer verliep daarna zonder problemen.
Marc stortte een fundering en aan elke paal een kuub beton. Het frame meet 6,5 bij 6,5 meter, de palen zijn
7,5 meter hoog. ‘De hele constructie past keurig in elkaar. Wat een vakmanschap!’ De lieren
komen uit een schouwburg, gekocht via Marktplaats. Al het ijzerwerk werd door Judith ingesmeerd met
gedestilleerde teerolie. ‘We kregen een blik van die zwarte zooi mee,’ vertelt ze. ‘Het
was goed tegen de roest werd er gezegd. Ik heb ook het houtwerk ermee behandeld.’
De hooivijzel is nog niet afgebouwd. Er komen drie wandjes in en een glaswand aan de achterkant. ‘Met
een zitje natuurlijk want je hebt hier een prachtig uitzicht op de Walingsdijk en de witte banpaal.’
De windwijzer met het jaartal 1952 en de ‘hoed’ liggen nog op de grond. Voortvarend klimt Judith
op de ladder en bevestigt deze onderdelen op hun vaste stek op het dak. Daarmee bekroont ze het nieuwe
leven voor een oude ijzeren dame!
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.