Project 2021-5, Veeschuur, Zwaagdijk Oost 194, Zwaagdijk-Oost

Voorzijde schuur met links de varkensboet en rechts de later aangebouwde machineloods.

Achter de monumentale stolpboerderij Land en Veelust ten westen van de katholieke kerk van Zwaagdijk-Oost staat deze veeschuur. Hout en stenen voor de bouw van de schuur zijn afkomstig van de boerderij die op deze plaats vóór de huidige stolp stond. Die boerderij werd in 1881 gesloopt. De veeboet is waarschijnlijk niet lang daarna neergezet.

Achterkant met onderaan de oude muur gemaakt van stenen uit de in 1881 gesloopte boerderij.

Overzicht van de achterkant met rechts de grote kapberg en links de machineloods.

Beschrijving
Links voor de boet bevindt zich een varkensstal. Later is aan de rechterkant een machineloods tegen de boet aangebouwd die tegenwoordig gebruikt wordt voor opslag.
‘De boet is akelig laag, voor zo'n schuurtje gebruikten ze niet zoveel rijkdom,’ vertelt eigenaar Gerbrand Schilder. Hij kan er net aan in staan. ‘De grenenhouten balken zijn knarhard. De achtermuur zakte er op den duur uit, die is dus vernieuwd maar het onderste stuk is blijven staan. Dat zie je aan de stenen. Die kunnen wel eens uit de zeventiende eeuw dateren. In 1955 zijn er aan de achterkant nieuwe ramen in gekomen.’

Zijkant met de later aangebouwde loods. De nokvorst op de oude boet is hier goed te zien.

Achterzijde met een voorraad oude pannen.

In de veeboet konden 24 koeien staan als alles vol was. ‘Als jonge jongen moest ik iedere dag zes melkbussen met water naar de boet brengen. Met een karretje of een kruiwagen.’
Op het rieten dak is een nokvorst van pannen. De deur naar de zolder bevindt zich boven de boetdeur. Aan de binnenkant van de zolder zijn de sparren zichtbaar met het riet ertussen. ‘Mooi in elkaar gezet, hè?, merkt Gerbrand op.
De oude schuur is anno 2021 omringd door een grote kapberg en een bollenschuur. ‘Vroeger stond de boet een eind het land in, een pad met gele steentjes voerde ernaartoe. De varkens konden zo vanuit de varkensboet het land inlopen.’
Anno 2021 wordt de schuur gebruikt voor opslag.

Zicht op de deur en de zolder.

De drinkbakjes en de met krijt geschreven namen herinneren aan de koeien en het jongvee dat hier ooit stond.

Bouwkundige beschrijving
De veeschuur heeft een lengte van circa 11.30 meter en een breedte van ongeveer 7.10 meter. De inwendige hoogte bedraagt 1.85 meter.
De vloer is van gewapend beton met giergoten. De vloer van de zolder is van hout. In de schuur zijn houten balken van diverse afmetingen en vorm en ook houten schutten van verschillende afmeting. Het schuine dak is een sporenkap, opgebouwd met sparren en riet.

Gerbrand Schilder, eigenaar van de stolp en de boet die daarachter staat.

Plattegrond.

Dak aan de binnenzijde met sparren en riet.

De zijmuur en de zijwand zijn gemaakt van halfsteens metselwerk. De voorgevel bestaat gedeeltelijk uit halfsteens metselwerk, gemetseld in halfsteens verband met waalformaat en is gedeeltelijk opgebouwd met houten delen.
De achtergevel is gedeeltelijk (onderaan) gemetseld in eensteensmetselwerk met vlechtformaat in kruisverband in bruine en een stukje in gele kleur (IJsselstenen). Het bovengedeelte is van halfsteens metselwerk met waalformaat in halfsteensverband.

Nogmaals het dak op de zolder.

Deur van de boet.

Aan de groep is te zien dat deze boet voor vee werd gebruikt.

Bewoningsgeschiedenis
Zoals hierboven beschreven dateert de boet uit de jaren tachtig van de negentiende eeuw. Het bouwwerk is ongeveer even oud als de stolpboerderij Land en Veelust die ervoor staat.
Gerbrand Schilder is in die stolp geboren en getogen. Na zijn overgrootvader en -moeder boerden hier zijn grootouders Jan Schilder (uit Bobeldijk) en Elisabeth Bakker. Zij werden opgevolgd door hun zoon en schoondochter Johan (Jan) Schilder en Alida Duin. In 1979 nam Gerbrand de boerderij over.