Bouwhistorie
Bouwhistorische Commissie » Projecten
Project 2021-5, Veeschuur, Zwaagdijk Oost 194, Zwaagdijk-Oost
Voorzijde schuur met links de varkensboet en rechts de later aangebouwde machineloods.
Achter de monumentale stolpboerderij Land en Veelust ten westen van de katholieke kerk van Zwaagdijk-Oost staat deze veeschuur. Hout en stenen voor de bouw van de schuur zijn afkomstig van de boerderij die op deze plaats vóór de huidige stolp stond. Die boerderij werd in 1881 gesloopt. De veeboet is waarschijnlijk niet lang daarna neergezet.
Achterkant met onderaan de oude muur gemaakt van stenen uit de in 1881 gesloopte boerderij.
Overzicht van de achterkant met rechts de grote kapberg en links de machineloods.
Beschrijving
Links voor de boet bevindt zich een varkensstal. Later is aan de rechterkant een machineloods tegen de boet
aangebouwd die tegenwoordig gebruikt wordt voor opslag.
‘De boet is akelig laag, voor zo'n schuurtje gebruikten ze niet zoveel rijkdom,’ vertelt eigenaar
Gerbrand Schilder. Hij kan er net aan in staan. ‘De grenenhouten balken zijn knarhard. De achtermuur
zakte er op den duur uit, die is dus vernieuwd maar het onderste stuk is blijven staan. Dat zie je aan de
stenen. Die kunnen wel eens uit de zeventiende eeuw dateren. In 1955 zijn er aan de achterkant nieuwe ramen
in gekomen.’
Zijkant met de later aangebouwde loods. De nokvorst op de oude boet is hier goed te zien.
Achterzijde met een voorraad oude pannen.
In de veeboet konden 24 koeien staan als alles vol was. ‘Als jonge jongen moest ik iedere dag zes
melkbussen met water naar de boet brengen. Met een karretje of een kruiwagen.’
Op het rieten dak is een nokvorst van pannen. De deur naar de zolder bevindt zich boven de boetdeur. Aan
de binnenkant van de zolder zijn de sparren zichtbaar met het riet ertussen. ‘Mooi in elkaar gezet,
hè?, merkt Gerbrand op.
De oude schuur is anno 2021 omringd door een grote kapberg en een bollenschuur. ‘Vroeger stond de
boet een eind het land in, een pad met gele steentjes voerde ernaartoe. De varkens konden zo vanuit de
varkensboet het land inlopen.’
Anno 2021 wordt de schuur gebruikt voor opslag.
Zicht op de deur en de zolder.
De drinkbakjes en de met krijt geschreven namen herinneren aan de koeien en het jongvee dat hier ooit stond.
Bouwkundige beschrijving
De veeschuur heeft een lengte van circa 11.30 meter en een breedte van ongeveer 7.10 meter. De inwendige
hoogte bedraagt 1.85 meter.
De vloer is van gewapend beton met giergoten. De vloer van de zolder is van hout. In de schuur zijn houten
balken van diverse afmetingen en vorm en ook houten schutten van verschillende afmeting. Het schuine dak
is een sporenkap, opgebouwd met sparren en riet.
Gerbrand Schilder, eigenaar van de stolp en de boet die daarachter staat.
Plattegrond.
Dak aan de binnenzijde met sparren en riet.
De zijmuur en de zijwand zijn gemaakt van halfsteens metselwerk. De voorgevel bestaat gedeeltelijk uit
halfsteens metselwerk, gemetseld in halfsteens verband met waalformaat en is gedeeltelijk opgebouwd met
houten delen.
De achtergevel is gedeeltelijk (onderaan) gemetseld in eensteensmetselwerk met vlechtformaat in kruisverband
in bruine en een stukje in gele kleur (IJsselstenen). Het bovengedeelte is van halfsteens metselwerk met
waalformaat in halfsteensverband.
Nogmaals het dak op de zolder.
Deur van de boet.
Aan de groep is te zien dat deze boet voor vee werd gebruikt.
Bewoningsgeschiedenis
Zoals hierboven beschreven dateert de boet uit de jaren tachtig van de negentiende eeuw. Het bouwwerk is
ongeveer even oud als de stolpboerderij Land en Veelust die ervoor staat.
Gerbrand Schilder is in die stolp geboren en getogen. Na zijn overgrootvader en -moeder boerden hier zijn
grootouders Jan Schilder (uit Bobeldijk) en Elisabeth Bakker. Zij werden opgevolgd door hun zoon en
schoondochter Johan (Jan) Schilder en Alida Duin. In 1979 nam Gerbrand de boerderij over.
Binnenkant van de boet met de oude balken en schutten.
Inkeping in de balken die afkomstig zijn uit de in 1881 gesloopte boerderij.
Andere artikelen op deze website:
Hé, is dat Westfries?
512. Ik ben zo meteen klaar met schrijven, dan mag je m'n potlood wel efkes (even, eventjes, effen) gebruiken, maar je mag 't niet weghelpen (zoek maken, 't mag niet zoek raken).Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.
© 1924-2021 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring
West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.