Bouwhistorische Commissie » Projecten

Project 2022-1, Boerderij, De Stompekamp, Wateringskant 1, Lutjewinkel

Voorzijde De Stompekamp, Wateringskant 1 in Lutjewinkel, opname 9 juli 2019.

Beschrijving
In het weidse landelijk gebied tussen Moerbeek en Lutjewinkel prijkt De Stompekamp: een karakteristieke robuuste boerderij en stolpschuur met een tussenbouw. Daarachter staat een tamelijk vervallen varkensschuur.
De boerderij dateert uit 1874 en de stolpschuur is gezet in 1892. De beide panden liggen aan een oprijpad en hebben de darsdeuren aan de achterkant. Onder andere hieruit is af te leiden dat het van origine Noord-Hollandse stolpen zijn.
Beide stolpen zijn in 2019 verkocht aan aannemer Hans Iwema. Hij zal de panden verbouwen tot woningen.
Zie voor de plattegronden, de gevels en de doorsnede en de bestaande situatie in 3D (dus voor zomer 2019) onderaan dit artikel.

Ensemble met erachter twee boeten.

Boet (voor varkens) achter de stolpschuur.

Westzijde boerderij.

Oostzijde boerderij.

Darsdeuren aan de achterkant.

Dubbel vierkant
Aan de voor- en achterkant van de voorste stolp is een overstek aangebracht. Hierdoor ontstond een nok haaks op de Wateringskant.
In de stolpschuur is geen overstek aangebracht. De kap heeft geen nok. Dit was minder ambachtelijk.
De voorste stolp heeft een dubbel vierkant, de stolpschuur heeft een enkel vierkant. Vierkantconstructies werden vaak hergebruikt. Zo te zien is dat ook bij dit vierkant gedaan. Onderdelen van het vierkant verschillen van houtsoort en afmeting.
De afmetingen van de kozijnen zijn origineel. Een aantal kozijnen is later toegevoegd en dus niet origineel.
Het dak is behoorlijk doorgebogen en in verval geraakt. Op de voorgevel van de stolp is een dakkapel aanwezig waarbij het opvalt dat een verhoogde gevel met een kroonlijst ontbreekt. De dakgoten zijn zinken mastgoten die met beugels op een huizingplank aangebracht zijn.

Zicht door de darsdeuren op de binnenkant van de boerderij.

Vierkantspalen.

Vierkantspaal en betimmerde dakconstructie.

Vierkantspaal die vanonder verrot was, dit gedeelte is vervangen door nieuw hout.

Kapconstructie met schoorsteen. Daarachter het woongedeelte aan de voorkant van de boerderij.

Afmeting
De beide stolpen zijn nagenoeg volledig gesloopt waardoor de indeling nauwelijks meer is te herkennen. In de voorste stolp achter de voorgevel was het woongedeelte ondergebracht. Deze stolp is ca 16,5 bij 18 meter. Aan de linkerzijgevel bevindt zich een woonkamer-uitbouw.
De stolpschuur meet ca 14 bij 16,5 meter.
De voorste stolp heeft een voorgevel van rode handvormsteen, koppenmaat 9,5 cm en lagenmaat van 4,65 cm, ongeveer de afmetingen van rijnformaat.
De rechter zijgevel is opgemetseld met een gele handvormsteen met een koppenmaat van 11,4 cm en een lagenmaat van 5,6 cm. Alle overige gevels van beide stolpen zijn opgetrokken in een rode vormbaksteen in waalformaat.

Houten dakbeschot
Bijzonder is dat sommige gevels zijn voorzien van een klamp aan de binnenzijde. Het voordakvlak van de voorste stolp is gedekt met een gesmoorde kruispan terwijl alle overige dakvlakken zijn gedekt met een gesmoorde oudhollandse dakpan.
Ook bijzonder aan beide stolpen is dat de dakconstructie niet bestaat uit een riet gedekte sporen- of sparrenkap zoals gebruikelijk maar is uitgevoerd als spantenconstructie met een houten dakbeschot.
De voorste stolp heeft een dubbel en overhangend vierkant met daartussen de schoorsteen terwijl de achterste stolp een enkel vierkant heeft.

Beide stolpen worden door aannemer Hans Iwema verbouwd tot woningen waarvoor architect André Rijnders uit Anna Paulowna een plan heeft ontwikkeld.

Jan Mantel/André Rijnders
Zomer 2019

Woongedeelte.

Schoorsteenmantel met vaste kasten aan weerszijden in het woongedeelte.

Bedsteewand.

Kaaskelder achterin de boerderij.

Bewoningsgeschiedenis
Kadastrale informatie De Stompekamp
Het Kadaster begint in 1832. De eerste in het Kadaster vermelde eigenaren zijn de kinderen van Pieter Wonder, leggernummer 190, regel 9. De omschrijving van het perceel is: kadastrale gemeente Nieuwe Niedorp, sectie A, nummer 148 ‘huis met erf’.
De volgende eigenaar is B. van Laar, lid van de Rechtbank in Alkmaar, leggernummer 314, regel 9. De kadastrale aanduiding is nog steeds sectie A, nr. 148.
In 1854 wordt het perceel geveild en wordt eigenaar: Pieter de Boer, landman in Barsingerhorn, leggernummer 335, regel 24.
Na Pieter de Boer wordt Maartje Otto, Pieters weduwe, eigenaresse van het perceel, leggernummer 590, regel 14. Daarna 590, regel 31, 32, 33, 34, 35 en 39.
Onder regel 34 wordt de herbouw van het huis na brand genoemd. De herbouw vond plaats in 1874. Toen is de huidige boerderij gerealiseerd.
Vanaf regel 35 is de kadastrale aanduiding sectie A, nr. 433. De omschrijving is nu ‘huis met erf en schuur’.
In 1891 wordt de nieuwe eigenaar mr. Eduard Nicolaas Rahusen, advocaat te Amsterdam, leggernummer 1477, regel 13, 21 en 23. In de periode dat Rahusen eigenaar is, wordt de schuur gebouwd (1892). Het kadasternummer wordt gewijzigd. De kadastrale aanduiding wordt nu sectie A, nr. 501.
In 1913 worden de opvolgende eigenaren dr. Abraham Elias Rahusen, oud hoogleraar, en David Rahusen, directeur van de Nederlandse Bank. Leggernummer 2051, regel 15.
Genoemde heren verkopen het perceel in 1921 aan: Dirk Wit en zijn echtgenote Trijntje Aafje Donker. Leggernummer 2318, 11, 17 en 18. Vanaf regel 18 wordt de kadastrale aanduiding sectie A. nr. 635. Deze wijziging heeft te maken met de ruilverkaveling van 1975.
Cornelis, de zoon van Dirk en Trijntje Wit, is in 1919 geboren en hun dochter Grietje Alida Wit in 1924.
In 2019 wordt de stolp verkocht aan Hans Iwema.

Muur aan de voorkant van de boerderij.

Muur aan de oostkant van de boerderij.

Artikel Noord-Hollands Dagblad
Ed Dekker schreef in het Noord-Hollands Dagblad van 7 december 2019 een uitgebreid artikel over de verbouwing van De Stompekamp. In deze tekst is te lezen wat de plannen van Hans Iwema zijn en hoe ver hij is gevorderd. Ook wordt gerefereerd aan de laatste boer Cor Wit.

Vierkant met eigenaar Hans Iwema en commissielid Jan Mantel.

Krantenartikelen:
• Schager Courant, zaterdag 7 december 2019
• Schager Courant, zaterdag 7 december 2019

Plattegronden:
• 01A. Plattegrond (PDF)
• 01B. Gevels en doorsneden (PDF)
• 01C. Bestaande situatie in 3D (PDF)

West-Frieslands
Oud & Nieuw (1998)
Het oog op Niedorp

Westfries Biografisch Woordenboek
De Heer Kloots, Maarten
(1873-1943)

West-Friesland
toen en nu
8.6 Beeld van tuinder in Sint Pancras

Westfries Biografisch Woordenboek
Roozen, Leo
(1882-1934)