foto: Marcel Rob
Graag gelezen schrijfster in Hoorn, West-Friesland en daarbuiten
Geboren te Hoorn, op 26 april 1922. Overleden te Hoorn op 18 maart 2010.
Eigenlijk heette ze Gré de Reus, maar bij ‘Libelle’, het vrouwenblad waarin ze -toen nog journaliste- een interviewserie mocht plaatsen met moeders van bekende Nederlanders, vond men die naam geen publiekstrekker (“te gewoon”), zodat ze ‘Margreet van Hoorn’ als levenslang pseudoniem koos om haar doopnaam niet te verloochenen en haar geboorteplaats in ere te houden. Margreet zonder ‘h’ voor haar ‘psychologische romans’, zoals ze die zelf graag noemde, en Margreeth met ‘h’ voor haar meisjesboeken.
Haar vader, Klaas de Reus, had een goed lopende fietsenzaak aan het Kleine Noord in het begin van de vorige eeuw en Greta (of Gré), mocht -leergierig als ze was- naar de middelbare school waar ze goed Nederlands leerde. Ze kwam wat dromerig over en dat fantaseren kwam haar later goed van pas. Ze droomde ervan toneelspeelster, zangeres of beroemd schrijfster te worden en koos eerst (1939) voor een opleiding in een radiotalentenklasje in Hilversum.
Amsterdamse jaren
In de vijftiger jaren verhuisde ze naar Amsterdam omdat ze de kans kreeg voor het vrouwenblad Libelle te gaan schrijven. Korte verhalen, interviews en ‘columns’. In de periode daarvoor had ze al als journaliste van het Dagblad voor West-Friesland de kost proberen te verdienen, maar het verslaggeefster zijn bevredigde haar niet. Tot 1965 maakte ze deel uit van de redactie van Libelle. Al in de oorlogstijd was haar eerste boek met als titel ‘Capriolen’ uitgegeven bij Uitgeverij West-Friesland van Floris Butter in Hoorn en in de jaren daarna verschenen er soms vier ‘romans’ per jaar bij dezelfde uitgeverij. Bij haar overlijden stonden er 79 titels op haar naam.
Haar boeken gingen over de psychologische ervaringen van gewone mensen met hun wel en wee, vaak in familiekring, relaties en verliefdheden. Ze protesteerde als men ze ‘streekromans’ noemde, omdat ze die term denigrerend vond, en wilde dat men haar zag als schrijfster van psychologische romans. Ze had een groot lezerspubliek en vertelde soms trots dat er zes miljoen exemplaren van haar boeken over de toonbank waren gegaan, maar haar uitgever, Floris Jonkers, hield het op achthonderdduizend. Wel stond ze jarenlang in de toptien van de door bibliotheken meest uitgeleende boeken. Haar beroemdste romans waren “Afscheid van een Vlinder” en “Morgen zingen alle Merels”. Het ergerde haar dat ze in officiële letterkundige kringen niet meer erkenning kreeg. Volgens haar uitgever is de figuur Margreet Dolman van Paul Haenen ontleend aan het type van Margreet van Hoorn.
Terug naar Hoorn
In haar succesjaren verhuisde ze terug naar Hoorn, eerst naar het Gildeplein. En later betrok ze het antieke huisje aan het Munnickenveld in Hoorn, waar ze jarenlang een hartelijk buurtcontact onderhield en er de eendjes en vogeltjes voerde. In huis zorgde ze met liefde voor haar poes. In haar persoonlijke leven deed zich een drama voor: rond 1965 werd ze grondig verliefd op de zoon van haar vroegere zanglerares. Toen die naar München in Duitsland verhuisde, ging ze hem -zonder dat hij dat wist- achterna en liet ze Hoorn geheel achter zich. Haar geheime liefde trouwde echter met een andere vrouw en Margreet keerde diep teleurgesteld terug. Ze bleef ongetrouwd en heeft nooit kinderen gehad. Wel raakte ze nog een keer smoorverliefd op een gehuwde man, maar die was daar uiteindelijk niet van gediend.
Gelegenheidsgedichten
Toen het romanschrijven haar wat moeilijker ging vallen, begon ze elke week een gevoelig gelegenheidsgedicht te publiceren in het Hoornse Weekblad, zo goed als tot haar dood aan toe. Totaal bijna duizend. Ze werden uitgegeven in 2001 onder de titel ‘Afscheid’. Veel Horinezen en Horenaars lazen ze graag en ontroerd. Zeer gewaardeerd werd ze ook als deelneemster aan de plaatselijke schrijversstichting ‘Sisyfus’.
Rond de jaarwisseling 2009-2010 werd Margreet ernstig ziek. Ze was 87 jaar en liet zich opnemen in het Hoornse Hospice Dignitas. Die instelling benoemde ze ook tot haar erfgenaam met alle rechten op de opbrengsten van de verkoop van haar boeken. Ze stierf er op 18 maart 2011. In de bibliotheek van Hoorn (waar anders?) houdt een schilderij van Peter de Rijcke haar in herinnering: een ontroerende portret van een vrouw die velen ontroerd heeft.
Publicaties:
79 romans uitgegeven bij Jonkers in Hoorn
Bijna duizend gelegenheidsgedichten, in vier dichtbundels uitgegeven (in één band) onder de titel ‘Afscheid’ bij Kok Kampen in 2001
Verhalen en korte stukjes in tijdschriften en kranten o.a. in ‘Libelle’
Literatuur:
In Memoriam Margreet van Hoorn, in: Hoorngids 18 maart 2010
‘Weggelopen uit haar eigen boek’, in: Trouw 29 november 2001
Gegevens aangeleverd en bewerkt door: Gerard Weel te Hoorn (2012).