Ondernemer in hart en nieren
Geboren te Wervershoof op 1 juni 1877 en overleden te Heerlen op 8 december 1954. Jaap werd net als zijn vader broodbakker en werkte tot zijn huwelijk in 1900 in de bakkerij van zijn vader te Onderdijk (gemeente Wervershoof).
In 1900 is hij een bakkerij begonnen in Wervershoof maar al in 1901 verhuisde hij met zijn vrouw naar Lutjebroek waar hij een woonhuis kocht en er een bakkerijoven in liet bouwen en begon er een bakkerij.
In 1902, Jaap was toen 25 jaar oud, kocht hij een stuk grond van 5074 m² gelegen aan de Dorpsstraat te Grootebroek. Verdeelde het in 17 kavels waarop hij een aantal woonhuizen heeft laten bouwen die hij verkocht. Deze straat werd tot 1945 de Spruitstraat genoemd.
In 1906 werd Jaap de eerste kassier van de toen juist opgerichte Christelijke Coöperatieve Boerenleenbank te Lutjebroek. In 1911 werd hij als kassier ontslagen omdat hij ƒ 8000,-- uit de kas had gebruikt voor zijn privé investeringen zonder daarvoor toestemming aan het bankbestuur te vragen en in de boekhouding vast te leggen. In 1943 heeft Jaap de schuld aan de bank terug betaald. Voor dit terugbetaalde bedrag heeft het bestuur van de bank in 1946 een nieuwe kerkklok gekocht.
Op 27 mei 1911 begint Jaap Spruit een motorbootdienst tussen Hoogkarspel-Lutjebroek en Andijk-Wervershoof. Hij ‘leende’ hiervoor geld uit de kas van de Boerenleenbank te Lutjebroek. Toen dit eind 1911 uitkwam was dit meteen het einde van de bootdienst. De bootdienst ging failliet o.a. vanwege de vele reparaties aan de boot. Door de golven die door de boot werden veroorzaakt kalfden de walkanten af. De betrokken tuinders verzetten zich hierdoor tegen de bootdienst door ijzerdraad en prikkeldraad in de sloot te gooien, dat in de vin kwam waardoor er schade en tijdsverlies ontstond.
Jaap had ook bestuursfuncties. Hij was namelijk lid van het bestuur van de IJsclub te Lutjebroek (1909) en van veilingvereniging De Tuinbouw te Grootebroek van 1909 tot 1912.
In 1913 verhuisde het gezin Spruit naar Sijbekarspel. Na een brand in de zeer oude boerderij waarin het gezin woonde ging Jaap Spruit failliet. Hij ging uit nood bij een baas werken.
In 1914 begon Jaap karnemelk uit te venten met een kettewagen. Hij bouwde deze handel uit en had op een gegeven moment twee of drie kettewagens rijden en ventte de karnemelk uit in de gehele Streek.
In 1923 verhuisde het gezin naar Hoorn waar Jaap het café-restaurant De Roompot kocht, die hij omdoopte tot De Nieuwe Karseboom.
In deze uitspanning is hij al zijn centjes weer kwijtgeraakt en verhuisde in 1925 met zijn gezin naar Limburg. Hij had chronische bronchitis en het klimaat in Limburg was daarvoor beter.
Hij is daar ijscoventer geweest, colporteur voor De Gruijter en zat ook in de groente- en vishandel. Op zijn oude dag, van zijn 67e tot zijn 75e jaar, had hij een fietsenstalling op de Markt in Heerlen.
Bron: ‘Geschiedenis van J.W. Spruit’, Jan Windt, Jaarboek 2008 van Oud Stede Broec.
Literatuur:
zie Bron.
Gegevens aangeleverd en bewerkt door: Jan Windt te Bovenkarspel, namens Oud Stede Broec (2011).
