Westfries Genootschap » Nieuws » 2013
Goedemiddag allemaal,
Mijn naam is Jan Smit en ik mag als voorzitter van het Westfries Genootschap u als leden en andere
belangstellenden van harte welkom heten bij het middag programma van de najaarsstreekdag 2013. Omdat
het jaar 2013 net als eerder 2003, het jaar van de boerderij is, staat deze najaarsstreekdag in het
teken van de stolp. Bij de ingang buiten zag u al een nieuwe ronde schoorsteen staan die binnenkort
op een nieuwe stolp geplaatst wordt. Ook zag u hier in de zaal een prachtige serie foto's van stolpen,
gemaakt door ons bestuurslid Netty Zander. De stolpen die ook wel de piramides van de polder worden
genoemd staan onder druk. Het is een al vele jaren geleden ingezette landelijke trend dat het aantal
landbouwbedrijven afneemt. In de periode 1 april 2012 t/m 31 maart 2013 bijvoorbeeld nam het aantal
landbouwbedrijven in Nederland met gemiddeld 25 per week af. Dat is meer dan 3 per dag. Dit heeft ook
grote gevolgen voor de gebruiksfunctie van gebouwen. Dit geldt ook voor de in onze omgeving zo vertrouwde
stolp. Brandts Buys schreef in 1974 al in de inleiding op zijn grote boek over stolpen dat getiteld is
De landelijke Bouwkunst in Noordhollands Noorderkwartier en dat gebaseerd is op veldonderzoek
in de jaren 1941-1946 het volgende. Hoewel het landschap zo'n 25 jaar later nog veel van zijn karakter
behouden heeft, is er van de afzonderlijke objecten enorm veel verloren gegaan. Brand, sloop en
vernieuwing zijn daar de oorzaak van. Verbouw en modernisering hebben veel onherkenbaar gemaakt en
bedorven. Na 1974 is dat proces doorgegaan. De stolp werd ooit ontworpen als gebouw om mensen, vee en
voer onder een dak te herbergen. Anno 2013 is er bijna geen boer meer te vinden die zijn koeien nog
in de stolp op stal zet. Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel. Nog steeds zijn er in Noord-Holland
zo'n 5.000 stolpen te vinden. In gebruik bij agrariërs, maar ook bij andere ondernemers en
particulieren. Mede dank zij de Boerderijenstichting Noord-Holland is er veel kennis aanwezig hoe stolpen
gerestaureerd, verbouwd en onderhouden moeten worden. Nog steeds zijn er mensen die bereid zijn veel
tijd, energie en geld te steken in het behoud van hun stolp. Vanochtend konden we dat op onze wandeling
langs vier stolpen met eigen ogen zien. Inzet voor het behoud van uit cultureel oogpunt waardevolle
stolpen blijft hard nodig. Daarbij is niet alleen aandacht nodig voor het gebouw zelf, maar ook voor
het erf en de omgeving.
Het programma van vanmiddag ziet er als volgt uit.
Ik wens u een plezierige en leerzame middag toe.
Jan Smit
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.