Arm en rijk

Dit weekend waren er in café De Vriendschap in Wadway twee avonden in het kader van het thema van de Maand van de Geschiedenis: arm en rijk. Vrijdag eerst een interessante lezing over de Westfriese munt in Medemblik, gehouden door muntenkenner en -verzamelaar Ad Gieling uit diezelfde stad. De aanwezigen konden ook munten meenemen. Van mijn vader hadden wij nog een doosje met oude munten. Die opgezocht van zolder en de oudsten uit gekozen. Tja, dat bleken duiten en stuivers te zijn, handgeld voor de bewoners van deze streek.

En Ad vertelde over veel kostbaarder munten als dukaten, rijders en dubloenen. Dat geld werd uitsluitend gebruikt om handel mee te drijven, die zilveren munten kun je vinden in landen rond de Oostzee en in het Midden Oosten. Maar toch is de oudste stuiver die wij in ons bezit hebben mij meer waard dan al die dure rijders. Er staat het wapen van West-Friesland op plus het woord Westfrisia en het jaartal 1765. West-Friezer kan het toch niet!

Zondagmiddag de lezing over Arm en rijk in de veehouderij. Er bestond veel belangstelling voor dit onderwerp. Gerian Helder vertelde boeiend over het hooien en de veranderingen daarbij in de loop van haar leven. Kees van der Wiel, auteur van het boek Veeteelt, hield een interessant verhaal over voor- en tegenspoed door de eeuwen heen bij de West-Friese boeren. Meindert Nieuweboer sloot mooi aan bij dit verhaal met een overzicht van de ontwikkelingen in het boerenbedrijf van ongeveer 1950 tot heden.
Voorafgaand aan de lezing noemde ik enkele West-Friese uitdrukkingen die over geld, rijk en arm gaan. Vanuit de zaal kreeg ik respons. Ik wil u de aardigste niet onthouden:
  -  Nou moet de butter geld gelde (nu komt het erop aan)
  -  't Skeêlt veul hoeveul spoikers (geld) je hewwe
  -  Arremoed op stal, arremoed overal
  -  Da's geld in een groene mantel (bezitten/investeren in land is/blijft rendabel
  -  Ik ken 't geld niet in m'n diesek darse (ik kan niet zo makkelijk aan geld komen)
  -  Hai ken 't roik worren niet teugengaan
  -  't Is roik of an de doik (je kunt rijk worden of je moet aan de dijk werken (dat deed je als je arm was))
  -  Hooi in de berg is net zo goed as geld in de kas
  -  De monnikskap en de bedelnap hange nooit langer as honderd jaar an ien deur.
En nog twee die te maken hebben met de veehouderij:
  -  Borstele is ok voere
  -  Wie skurft heb, vreest de roskam.

Over rijk gesproken: gister was ik in Enkhuizen. Het weer was grandioos, het gouden licht zette de stad in een eeuwenoude gloed! Wat een rijkdom om daar te mogen lopen. En de prachtige muziek die daarna klonk in de Westerkerk (koor, piano, viool en orgel) maakten het helemaal een indrukwekkende middag. Dit concert was georganiseerd ter gelegenheid van de 90e verjaardag én het 60-jarig huwelijksjubileum van de heer en mevrouw van der Veen. Ook dat is rijkdom!

Woensdag vergaderden we voor het eerst na de Westfriezendag met ons nieuwe bestuur. Het ging vlot en op een plezierige wijze. We proberen er samen een goed verenigingsjaar van te maken!

Tekst en foto's Ina Broekhuizen-Slot

Andere artikelen op deze website:

Hé, is dat Westfries?

267. Skaibutter, 'scheiboter' werd gemaakt als de koeien pas in de wei liepen, dus direct na 't 'scheiden' van de stal.

Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.

© 1924-2023 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring

West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.