Greêuwe urte en are bône

Netty Zander

Mijn moeder kon mijn vader een plezier doen door grauwe erwten op tafel te zetten.
Kapucijners met hun dikkere schil konden daar niet aan tippen. Nee, losse grauwe erwten moesten het zijn. Hij at ze het liefst met uitgebakken spek, mosterd en piccalilly.

Waar kun je grauwe erwten tegenwoordig nog kopen?
Bij de familie Smak aan huis in Lutjewinkel aan de Mientweg. Zij telen al drie generaties grauwe erwten onderaan de Westfriese Omringdijk op de vruchtbare kleigrond.
Hun assortiment bestaat bovendien uit: witte bonen, bruine bonen, citroenbonen, kievitsbonen, schokkers en krombekken. Het zijn allemaal droogbonen.
Na IJsheiligen worden ze gezaaid, vanaf half augustus geoogst. Machinaal worden ze gemaaid. Voor een natuurlijke droging zet de familie Smak de peulvruchten met loof en al een week of drie op ruiters, bij regen worden ze afgedekt met zeiltjes.
Het doppen gebeurt met de combine. De bonen gaan in gaasbakken en daarna worden ze via de transportband van de sorteermachine handmatig gelezen.
Uit heel Nederland komen fijnproevers naar Lutjewinkel.
Een nacht weken en ruim een uur koken. De peulvruchten van onderaan onze Westfriese Dijk hebben een volle smaak, hoe kan het ook anders. Ze bevatten gezonde natuurlijk vezels.
Volgens een culinaire kok hebben de grauwe erwten:
‘beet, karakter, smeuïge romigheid van binnen, een happig buitenkantje en ze verkeren graag in gezelschap van wat mooi vet, of dat nou een Italiaanse olijfolie of van een beest als een eend of een varken komt’.

Dat zee m'n vader niet. De greeuwe urte met liefde klaarmaakt deur m'n moeder ginge d'r bai hem heêl gewoôn slikvingerende in.

Foto: Netty Zander.

Verhaal van de maand

Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.

Andere artikelen op deze website:

Hé, is dat Westfries?

225. De kippen lopen allemaal te eizen (voedsel zoeken en oppikken).

Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.

© 1924-2021 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring

West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.