Westfries Genootschap » Publicaties » Vierkant » 2006 » Nummer 2 » Pagina 7-8

Westfries Archief in een nieuw onderkomen

Het Westfries Archief is niet meer weg te denken uit het cultuur-historisch veld in West-Friesland. De archiefdienst is sinds zijn oprichting in 1974 een enorme stimulans voor het gebruik van historische bronnen gebleken. Het aantal publicaties over de regio, van wetenschappelijke studies tot genealogieën en jaarboeken van historische verenigingen, is de afgelopen decennia sterk toegenomen. Deze ontwikkeling zou ondenkbaar zijn geweest als de archieven van oostelijk West-Friesland niet in één 'kenniscentrum' waren samengebracht.
Een paar jaar geleden noemde het Noordhollands Dagblad het Westfries Archief zelfs het 'historisch geweten' van de regio. Maar als je naar de huisvesting in het Hoornse stadhuis keek, was dat nauwelijks voor te stellen. Kantoor- en publieksruimten waren veel te klein. Het personeelsbestand was gegroeid naar dertien medewerkers, het bezoekersaantal vertienvoudigd naar zo'n vierduizend per jaar. Bovendien was de archiefbewaarplaats (ruim drie strekkende kilometer) letterlijk vol.

Regionaal Historisch Centrum
In 2001 besloot het bestuur van het Westfries Archief tot nieuwbouw op een terrein naast het SOW-gebouw aan de Blauwe Berg. Op 26 november 2004 werd de eerste paal geslagen, ruim een jaar later werd het nieuwe Westfries Archief voltooid. Het is een bijzonder gebouw geworden, misschien wel het mooiste voorbeeld van moderne architectuur in Hoorn. Een probleem vormde lange tijd de klimaatbeheersing in de depots, waardoor de originele archieven nog niet verhuisd konden worden. Maar vanaf juli 2006 zullen eindelijk weer alle stukken geraadpleegd kunnen worden. Het gebouw biedt ruimte aan negen strekkende kilometer archief, voldoende voor de komende 20 jaar. Het Westfries Archief wil meer zijn dan een archiefdienst oude stijl, en zal zich ontwikkelen tot regionaal historisch centrum, ondermeer door versterking van de samenwerking met de historische verenigingen en andere culturele of historische instellingen, het organiseren van cursussen, lezingen en educatieve activiteiten. Bij dit alles spelen veranderingen in de dienstverlening een belangrijke rol. Het Westfries Archief is volop bezig met een inhaalslag op het gebied van digitalisering. Zo worden alle toegangen tot de collectie op internet gepubliceerd op de website www.archieven.nl. Daar zijn al 120.000 archiefbeschrijvingen te vinden. Veertigduizend objecten uit de collectie beeld en geluid en 25.000 titels uit de historische bibliotheek zullen spoedig volgen. In de toekomst zullen ook veel bronnen zelf digitaal beschikbaar komen.
Het lezen van kranten, registers van de burgerlijke stand en oude doopboeken verhuist dan virtueel naar de huis- of studeerkamer van de bezoeker. Overigens kan wie dat wil gewoon naar het Westfries Archief blijven komen. In de nieuwe studiezaal is een speciaal gedeelte ingericht voor het raadplegen van originele bescheiden. Want wat gaat er boven de historische sensatie van het raadplegen van authentieke stukken van soms honderden jaren oud?

West-Friesland
toen en nu
6.3 Gevelsteen van de Kade 1 in Enkhuizen

West-Frieslands
Oud & Nieuw (1984)
Nederlands spreekt men, in 't Westfries wordt 't zoid

Kroniek van
West-Friesland
April 1992

Westfries Biografisch Woordenboek
Kroon, Jan van der
(1938-2019)