Westfries Genootschap » Publicaties » Vierkant » 2010 » Nummer 2 » Pagina 4-9
Creatief Westfries
Westfriezendag op 4 september 2010
Omdat 't feist is dut jaar hebbe we an 't Westfries Genootschap 'n Westfriese middeg anbôden.
Dat gaat beure in de ouwe voiling van Blokker. We gane met de bus d'r op an. Den kè je meedoen
an 't dictee in Algemeen Beskaafd West-Fries (ABWF). 't Wordt niet al te zweer en we houwe rekening
met alle soorte Westfries: van West tot Oôst. We gane meedoen met 't voilen van Westfriese
produkte. D'r zal 'n optreden weze van 'n paar skroivers en we gane vezelf zinge uit ons nuwe liedjesboekie
‘Zuks moet je zinge……’
Skroivendevort-Loif 10-10-10
De voorberoidings benne in volle gang. Het Park is besproken, 't programma is rond en de kaarte kenne
besteld worre: stort 10 euro per persoôn op rekening 58.89.36.936 t.n.v. Skroivendevort. Skroif
je naam, postcode, huisnummer d'rbai. Rolstoelgebruikers kenne effies belle nei Jaap Meester (0229-572717).
We versture van tevoren gien kaarte.
De entreebewoize legge op zundegmiddeg 10 oktober klaar op tafels in de hal van Het Park. Al noem je
deer je naam, postcode en huisnummer, den ken d'r niks misgaan. Je kenne onder Het Park parkere. D'r
is vraie zit, dat 'r kenne gien plaase besproken worre.
Skroivendevort
De redaksie maakt alle kere weer 'n nuwe Skroivendevort. As je 'rs 'n mooi presentje voor ientje hebbe
wulle: voor € 8,00 kè je 'n aar 4 keer in 't jaar bloid make! Maar ok je oigen vezelf.
Dia Veelbehr-Karsten houdt heêl securig 't lezersbestand bai. Je kenne heur altoid belle: 0229-245642.
Email: skroivendevort@tiscali.nl
Nuwe skroiflede
Westfries moet je prate vezelf, maar skróive in 't Westfries kè je bai ons lere. Want:
Wie skroift, die bloift! Ina Broekhuizen en Siem de Haan hebbe ok dut jaar weer 'n klassie.
Wul je ankommend jaar meedoen in zô'n skroifklassie? Bel den effies nei Ina Bak (0229-201167).
Optredens Skroifgroepe op de Westfriese dage in Schagen.
Ok deuze zeumer trede de skroifgroepe van Creatief Westfries weer op bai de Wesfriese dage. Dat beurt
in 't Slot in Schagen, vlak bai de markt. De eerste keer op 1 juli en de leste keer op 26 augustus.
Enkeld op 5 en 12 augustus benne we d'r niet. Op de 5e omdat 't den gastdag is en de 12e is 't ringsteke.
Op www.westfriesefolklore.nl kè je bekoike wat d'r op die dage nag meer voor moois komt.
Namens 't Bestuur van Creatief Westfries, Ina Bak, voorzitter en Liesbeth Wever, secretaris.
Stichting voor Landelijk Schoon West-Friesland
Windturbines: landelijk schoon?
Tegen de plaatsing van windturbines in onze regio komt Landelijk Schoon regelmatig mondeling en
schriftelijk in het geweer. Eerder is onze visie op het locatiebeleid van windturbines onder de aandacht
gebracht van de colleges van burgemeester en wethouders in West-Friesland en aangrenzend gebied en
alle historische verenigingen in dit gebied.
De Ontwerp Structuurvisie Noord-Holland 2040 laat in onze ogen te veel ruimte voor het her en der
verrijzen van groepjes windturbines. Het landschap wordt daardoor op onnodig veel plaatsen aangetast.
Wij hebben hiertegen bij het provinciaal bestuur bezwaar gemaakt. Vanuit haar cultuurhistorische
doelstelling is de Stichting voor Landelijk Schoon tegen het realiseren van locaties voor windturbines.
Het plaatsen van windturbines heeft een sterk negatieve impact op de rust en de openheid van het
West-Friese landschap.
De stichting is voorstander van het scheppen van nieuwe kansen voor alternatieve vormen van
energieopwekking zoals de nieuwe generatie zonnecollectoren, waterkracht, aardwarmte, biomassa en
warmtekrachtkoppelingen.
Zo blijkt uit diverse onderzoekspublicaties dat winning via zonnecollectoren vele malen effectiever
zal zijn dan nu het geval is met winning via windturbines c.q. windmolenparken.
Deze en andere vormen van alternatieve duurzame energie zullen in toenemende mate gestimuleerd moeten
worden door het verstrekken van subsidies door rijk, provincie en gemeenten.
Het in de provinciale Structuurvisie aangegeven onderzoek en op te stellen programma zal volgens ons
gericht moeten zijn op de winning van deze andere vormen van duurzame energie met name zonnecollectoren
en de inpassingsmogelijkheden daarvan in Noord-Holland.
Omvorming c.q. bijsturing van het windenergiebeleid op de verschillende bestuursniveaus is noodzakelijk
maar vergt de nodige tijd. Met haar visie Locatiebeleid Windturbines hoopt Landelijk Schoon haar steentje
bij te dragen aan het proces om het tij te keren.
Wij zijn tegenstander van kleinschalige oplossingen voor windturbinelocaties. De provincie formuleert
drie locatiecategorieeuml;n waar deze mogen komen en beperkt de mogelijkheden voor solitaire plaatsing.
Dit leidt onherroepelijk tot het her en der verrijzen van groepjes windturbines met alle negatieve
effecten van dien met name voor het landschap.
Wij hebben sterke voorkeur voor grootschalige oplossingen. Daarbij denken wij vooral aan opstellingen
in zee. In het door de provincie aangeduide zoekgebied in Noord-Holland Noord is naar onze opvatting
slechts plaats voor één grootschalig park en wel in de Wieringermeer.
Commissie Kap en Dek
De Westfriezendag komt snel naderbij. Een dag van ontmoetingen en het dragen van het West-Fries kostuum,
want de traditie in stand houden daar streven wij toch allen naar.
De commissie hoopt dan ook velen te kunnen begroeten in het West-Fries kostuum. U weet het: kapzetten
hoeft geen probleem te zijn. Wij staan voor u klaar om u te helpen.
Na de Westfriezendag beginnen onze cursussen:
- Kostuumnaaien begint op dinsdagmiddag 7 september, om de 14 dagen, totaal 7 dagdelen.
Voor deze cursus is naaiervaring gewenst.
- Kappennaaien begint op maandagmorgen 4 oktober, totaal 7 dagdelen.
- Boerenhoedjes opmaken begint op maandagmiddag 18 oktober, totaal 5 dagdelen.
- Hullen opmaken is op maandagmiddag 22 en 29 november.
De ochtendcursus begint op 10.00 uur, de middagen om 14.00 uur.
Plaats: Timmermansgildehuis, Dal 3-achter in Hoorn
Voor informatie over de cursussen: Annemarie van Dolder-Bakker, telefoon: 0226-351444.
Voor inbreng van goederen voor de veiling: Margreet de Reus, telefoon: 0229-542479.
Stichting De Westfriese Molens
De eerste zaterdag van de maand mei heb ik de opening verricht van het nieuwe museale seizoen 2010 van
de Stichting Molenhuijs Waarland.
Naast de vaste expositie over de waterschapsgeschiedenis in die regio, is er tot en met september van
dit jaar de wisseltentoonstelling Gewijd Leven. Aandacht wordt besteed aan een verzameling wijwatervaatjes
en rozenkransen, alsmede een verzameling houtsnijwerk van replica's van beelden uit kerken. Bovendien
wordt op vijf panelen de genealogie van de families Borst en Schuijt tentoongesteld. Het was een eer
om als buur van het Molenhuijs deze expositie te mogen openen en daar mededeling te doen van verdere
ontwikkeling van onze molen Waarland. Deze werd 61 jaar, tot 2007, bewoond door mevrouw Agie Bakkum.
Het interieur is negentiende-eeuws en het bestuur vindt dat dit bewaard moet blijven. Een restauratieplan
zal dit jaar gereed moeten komen. Zo is de fundering van de vloer bijna volledig verrot. Onze bescheiden
inschatting van de kosten tot restauratie bedraagt circa 100.000 euro.
Daarom gaan wij de komende tijd met de pet rond in de hoop dat ons sprokkelwerk resultaat zal hebben.
Het Molenhuijs is geopend elke zondag van 14 tot 17 uur en t/m september ook elke zaterdag van 14 tot
17 uur.
Breng een bezoek aan onze buren in Waarland en laat u verrassen.
In de volgende uitgave zal ik aandacht besteden aan de problemen die zijn ontstaan rond de Kaagmolen.
Johan P.H. Bruins Slot, voorzitter Stichting De Westfriese Molens.
Week van de Geschiedenis
‘Land en water’ is het thema van de Week van de Geschiedenis, die dit jaar gehouden wordt
van 16 tot en met 24 oktober. De Week van de Geschiedenis is het grootste historisch evenement van
Nederland. Voor de derde keer doet het Westfries Genootschap mee aan deze manifestatie. Er worden twee
lezingen georganiseerd over het thema ‘Land en water’ in relatie tot West-Friesland. Beide
middagen beginnen om 14 uur, inloop vanaf 13.30 uur, einde rond 16 uur. Entree: leden € 2,
belangstellenden € .
- Zondagmiddag 17 oktober in café De Vriendschap in Wadway: Michiel Bartels, gemeentelijk archeoloog
van Hoorn, vertelt over de eerste resultaten van het archeologisch onderzoek aan de Zuiderdijk (de
Westfriese Omringdijk tussen Venhuizen en Hoorn).
- Zondagmiddag 24 oktober in hotel-restaurant Igesz in Schagen: Diederik Aten, historicus bij het
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, houdt een lezing over ‘De kustontwikkeling van 't
Hondsbosche’, waarbij de nadruk ligt op het gebied rond Schagen.
De laatste boetjes
Peerdeboet, bouwersboetje, skeipeboet, veldersboetje, toeteboet, koôlboet, Jan Pannekeet noemt
allerhande boetjes in zijn Westfries Woordenboek. Zijn opsomming, in 1984 op papier gezet, is rijk.
Hoe anders is nu de praktijk. De laatste boetjes in en rond West-Friesland dreigen te verdwijnen. Ze
kunnen niet meekomen in deze tijd van schaalvergroting. Daarom komt de redactie met een oproep.
Lezers van 't Vierkant wordt gevraagd uit te kijken naar boetjes, binnen en buiten de Omringdijk. Wie
zo'n oud, karakteristiek schuurtje ziet, zet 'm op de foto. Of noteer het adres en laat dat de redactie
weten. Dan maken wij een foto. Foto's willen we publiceren, in 't Vierkant en misschien ook in het
Jaarboek. Op deze manier blijft er iets van deze boetjes bewaard. Hopelijk is dit initiatief ook een
aansporing om boetjes te behouden, als waardevol agrarisch monumentje. Elk boetje, hoe verweerd ook,
vertelt zijn eigen verhaal. Als u een foto inzendt, vermeld daar dan bij waar die gemaakt is. Ook nadere
gegevens zijn welkom.
Het idee om boetjes extra aandacht te geven, komt van Nel Vlaar-Kroon uit Nibbixwoud. Nel ontdekte dat
er steeds meer verdwijnen. Zoals deze varkensboet in Benningbroek, waarvan zij een foto uit 2001 stuurde.
Nel schreef er achterop:
Hai stond op 'n mooi plekkie
bai 'n grôte boereplaas
gaf onderdak an zeug en bigge
en diende hierdeur z'n baas.
D'r is allien nag maar 'n foto
'n ofdruk van 'n triest moment
Die varkensboet was in moin auge
'n prachtig mooi monument!
Foto's, suggesties en andere informatie graag naar Ed Dekker, Woudrustlaan 15, 1711 KA Hensbroek, 06-13777445,
ed.dekker@quicknet.nl.
Alvast bedankt.
Kijken in Kolhorn, Een verslag van de Voorjaarsstreekmiddag
In Kolhorn, het bijzondere dorp aan de Westfriesedijk, hielden we op zaterdag 8 mei onze
Voorjaarsstreekmiddag. De ontvangst was in de gezellige ontmoetingsruimte bij de Laurenskerk. In de
kerk zelf vond het binnenprogramma plaats. Na het openingswoord door voorzitter Ina Broekhuizen, werden
de leden van het genootschap welkom geheten door wethouder E. Bijlstra van de gemeente Niedorp. Hij
schetste de eigenheid van alle dorpen in de gemeente en eindigde met het gedicht Geluk, geschreven
door Pieter Blaauboer.
Na hem was het woord aan Saskia de Graaf van de Rotary Schagen. Namens deze organisatie bood zij een
cheque van € 2500 aan. Dit geld is bestemd voor de uitgave van een deel in de nieuwe serie
West-Friese Studies. Het is door de Rotarians bijeengebracht door het houden van een straatgolftoernooi.
Hartelijk dank voor deze gulle gave!
Puck de Groot hield vervolgens een inleiding over de historie van Kolhorn en Jan Jong stond stil bij
twee bekende inwoners: de kunstschilders Dirk Breed en Jan Pieter Pool. Hij belichtte hun leven en de
bijzonderheden van hun werk.
Hierna stapten de fietsers meteen op voor hun rondrit door de omgeving. In het oude raadhuisje van
Barsingerhorn kregen ze een rondleiding en daar dronken ze koffie. Eenmaal weer buiten, bleek het
behoorlijk te regenen. Doch niemand liet zich hierdoor afschrikken, men trapte enthousiast verder.
Ook de wandelaars hielden het niet droog. Zij liepen in drie groepen door het pittoreske dorp en
bezochten de interessante musea op de dijk: De Turfschuur en Opzeeland.
De groep die in de kerk bleef, luisterde naar een uitstekende lezing over portretfotografie door Bert
Siezen. Ook bekeken zij de collectie oude albums en portretten die boven in de kerk opgesteld staat.
De auto-excursie voerde naar Winkel waar galerie Waterloo bezocht werd. Daar vertelde beeldend kunstenaar
Jan Reus over zijn drieluiken en gaf schilder Frans van der Eng uitleg over zijn naïeve werk.
Bewondering was er voor de expositie evenals voor de fraaie ecologische tuin.
Na afloop kwam iedereen weer terug in de Laurenskerk, waar een glaasje en een hapje klaarstond.
Een ochtend in de Tuinzaal
Bijeenkomst van Textielmedewerkers van Noord-Hollandse Musea Eens per kwartaal, op dinsdagochtend,
stroomt de Tuinzaal van het Westfries Museum te Hoorn vol met minstens dertig medewerkers van kleine
musea in Noord-Holland. Zij komen voor het Museaal Overleg Oude Textiel. Sommigen hebben dozen bij
zich, met daarin textilia die ze willen bespreken, ruilen of weggeven. Anderen hebben folders om uit
te delen of prenten en boeken om te laten zien. En altijd wordt er iemand uitgenodigd om iets te
vertellen over een streekdracht of een vorm van kunstnijverheid. Vaak gaat het over zilver, sieraden
en kant- en borduurtechnieken.
De spreker of spreekster kan een deskundige van buiten de groep zijn, maar omdat er zoveel kennis in
huis is, spreekt meestal iemand uit de eigen gelederen.
Tijdens de bijeenkomst wordt een japon, jak of rok op een pop gezet, andere zaken op tafel gerangschikt,
of het te bespreken kledingstuk wordt geshowd.
Daarbij wordt verteld over de herkomst, de stoffen en de betekenis van de onderdelen. Zo weten we al
veel over de Friese japon, het Marker bruidskostuum en na de laatste bijeenkomst over het West-Fries
kostuum!
Iedereen komt aan bod komt om iets te vertellen over zijn of haar museum. Er wordt informatie uitgewisseld
over tentoonstellingen, collecties en beleid. Men leent elkaar spullen uit, geeft advies en denkt mee
over opstellingen en moeilijk te duiden textielzaken. Ook wordt aandacht besteed aan behoud, beheer
en presentatie. Al met al nuttige ochtenden, die heel gezellig verlopen!
Het Textieloverleg gaat binnenkort onder de paraplu van het Westfries Genootschap verder. Hierover en
over de geschiedenis van ons overleg leest u de volgende keer.
Informatie: drs. Leontine Kuijvenhoven-Groeneweg,
leontinekuijvenhoven@hotmail.com, telefoon 0299-675042
Open Monumentendag
U bent van harte welkom op zaterdag 11 september op het secretariaat van het Westfries Genootschap.
Het Timmermansgildehuis is dan voor alle publiek geopend van 11 tot 17 uur.
Omstreeks 1630 stichtten de Hoornse huistimmerlieden, die St. Jozef als patroon hadden, verenigd in
het Sint Josefgilde op een terrein gelegen in den Dal achter het Pesthuis aan het Weidje (thans de
Veemarkt) een nieuw gildehuis. Dit Timmermansgildehuis is sinds 1988 eigendom van het Westfries Genootschap.
Beneden was de ruimte waar de proeven van toelating tot het gilde werden afgelegd. De bovenzaal werd
gebruikt voor vergaderingen en diners. Het plafond van de vergaderzaal is beschilderd met rozetten en
bladranken. De schouw laat een schildering zien van de heilige Jozef (ook timmerman) met de heilige
familie op de vlucht naar Egypte, geschilderd in 1790 door Jacob Jansen en recent gerestaureerd. Dit
schilderij is omgeven door de namen en wapenschilden van de voogden (bestuurders) van het Timmermansgilde.
Adres: Dal 3-achter in Hoorn.
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.