Westfries Genootschap » Publicaties » Vierkant » 2012 » Nummer 2 » Pagina 4-9

Verenigingsnieuws

Creatief Westfries

Optredens in Schagen
De skroivers van Creatief Westfries trede dut jaar alle kere op bai de folkloremarkte in Schagen. Dat is op alle donderdage van 28 juni of, tot en met 30 augustus.
Je kenne voor niks hullie optredens zien: meisten in 't Slot, soms in “Igesz”, van 13.00 tot 15.00 uur. Op de markt zelf worre we ok ankondigd deur de spreekstalmeister.
Maar as je meer wete wulle, koik den onder “Creatief Westfries” op de website van 't Genoôtskap.

'n Groepsoptreden anvrage
Wil je graag dat ‘r (‘n deêl van) 'n skroifgroep optreedt? Den ken je deer mw. Anja Zander voor benadere: 0224-541978, of e-mail: a.j.zander@zonnet.nl. Zai koikt den wie of je deer 't beste voor vrage kenne, en wat of dat koste gaat.

Effies klesse
Wie praat 'r opheden nag Westfries? Wie gebruike 't nag? ‘t Is bar noôslijk dat oôs dialect àl meer onder 't peerd z'n buk raakt. De klank hoor je nag wel, maar de amparte uitdrukkings in 't Westfries ben je bedat vergeten.
Begroôt je dat? Wul je deer wat an doen? Kom den bai 't praatgroepie ‘Effies klesse in 't Westfries’. Kommende herrefst beginne we deer opnuw mee. Ien keer in de week op woenesdagochend klesse en luistere we met 'n groepie nei mekaar. Dut onder loiding van twei mense van Creatief Westfries. We zitte in 't Timmermansgildehuis, achter Dal 3 in Hoorn. Je kenne infermasie kregge bai Dilly Koetsier, Essenlaan 4 in Hoogkarspel.
Wul je belle: 0228 – 56 17 12. En maile ken ok: bonsol@quicknet.nl.

Skroifles
Creatief Westfries ken nag altoid nuwe skroivers gebruike. Dat as je nuwskierig benne of stukkies en roime make ok wat voor jou is, den ken je in 'n klassie komme. Deer wor je op de hougte brocht hoe of je jóuw Westfries 't beste opskroive kenne. De opbouw van je stukkie, 't ritme van je roim, en typische kenmerke van 't dialect worre deer besproken. Niet enkeld onderwerpe van vroeger, maar ok de nuwighede kèje in Westfriese taal mooi beskroive.
Hew je zinnighoid om 't ok ‘rs te perberen? Infermeer den bai Dilly Koetsier, Essenlaan 4 in Hoogkarspel. Têlefoôn: 0228 – 56 17 12. Of: bonsol@quicknet.nl.

Liedjesfeist
Deer benne we druk mee doende. Skroif de datum maar vast op: zundegmiddeg 21 oktober om 14.00 uur in “De Brink” in Obdam.
Wat of 't allegaar koste gaat, en hoe of je betale kenne, wete we nou nag niet. Maar hou dut blad, de krante en Skroivendevort gewoôn in de gate. We wete enkeld: 't wordt 'n bar gezellige middeg met Westfrieze, die liedjes zinge in hullie oigen taal.
Nag effies dut: ‘t bestuur van Creatief Westfries, met alle skroivers d'rbai, hewwe 'n zoôt op met 't dialect. Dat 't zou mooi weze as je net zô doene as wai: gebruik ‘t!

Diny Kreuk-Breed

Commissie Kap en Dek

Op 3 september start de kostuumcursus in het Gildehuis, opnieuw onder leiding van mevrouw Dicky Snijders. De lessen zijn om de 14 dagen van 14.00-16.00 uur en bestaan in totaal uit 7 dagdelen. Naaiervaring is gewenst.

Het kappennaaien en boerenhoedjes opmaken begint op maandag 1 oktober. Aanvang van deze ochtendcursussen: 10.00 uur.
Voor informatie en opgave kunt u terecht bij Lies Smit, Parelgras 19 in Wognum. Tel. 0229-571909 / 06-12859209 of via de mail kap-en-dek@quicknet.nl.

Bord, circa 1760, Famille Rose, chinees porselein. (foto Lies Smit)

Op zondag 30 september vanaf 14.00 uur wordt er weer ”Schatten uit de Kast” gehouden in het Museum Huis van Oud te Wognum.
U bent dan in de gelegenheid om voorwerpen, textiel, merklappen e.d. mee te nemen uit grootmoeders tijd.
U krijgt informatie over de ouderdom en het gebruik van diverse voorwerpen.
Ook hoort u hoe voorwerpen kunnen worden behandeld/bewaard. Er wordt geen waardetaxatie gedaan.

In Memorian Trudy van Breemen-Spoelstra

Op 8 mei 2012 is in haar woonplaats Alkmaar op 89-jarige leeftijd overleden Trudy van Breemen-Spoelstra. Zij was de weduwe van Paul van Breemen.
Op de in november 1988 in Opmeer gehouden Najaarsstreekmiddag van ons genootschap kreeg het echtpaar Van Breemen uit handen van de toenmalig voorzitter Volkert J. Nobel de Westfrieslandprijs 1988 overhandigd.

Eind jaren veertig van de vorige eeuw trad Paul van Breemen in dienst bij de Bond van Coöperatieve Zuivelfabrieken in Noord-Holland, die onderdak kreeg in het Landbouwhuis in Alkmaar. Met zijn vrouw Trudy trok hij heel Noord-Holland boven het IJ door. Hij legde alle toen nog bestaande zuivelfabriekjes op beeld vast - elk dorp had er minstens één -, zij noteerde in het kort de geschiedenis ervan. Op deze wijze zorgden Paul en Trudy van Breemen-Spoelstra ervoor dat de zuivelhistorie van het land boven het IJ voor het nageslacht bewaard is. Met hun collectie stonden zij mede aan de basis van het in de Waag te Alkmaar ingerichte Hollands Kaasmuseum.
In de 39e bundel van ons Genootschap (1972) is het resultaat van hun arbeid vastgelegd: Noordhollands zuivelhistorie, door Volkert J. Nobel, blz. 81-101.

Excursie Elburg

De combinatie van een bezoek aan een museum en een boottocht is er waarschijnlijk één die de mensen aanspreekt. We hadden dit jaar een groot aantal aanmeldingen voor onze excursie naar Elburg. Het weer viel deze 24ste april alles mee en zelfs de zon liet zich af en toe nog zien.

Zo'n excursie is altijd een dag waarop de sociale contacten belangrijk zijn. De eerste plek waar dat goed tot uiting komt is natuurlijk bij de koffie, dit keer in restaurant De Haas in Elburg. Daar werd de koffie gepresenteerd vergezeld van een ‘Elburger Botje’, een lokale specialiteit van bladerdeeg gevuld met spijs in de vorm van een bot (platvis).

Koffie met een Elburger Botje. (foto Stan Nuveen)

Na de koffie ging de groep naar de sjoel, de voormalige synagoge van Elburg.
Nu is dit een verhalenmuseum over de geschiedenis van de Joodse bevolking in de mediene (de provincie). In een kleinschalige omgeving wordt op indringende wijze een beeld geschetst van het leven van de voormalige Joodse inwoners van het stadje. Ook de wijze waarop de Joodse en niet-Joodse Elburgers naast en met elkaar leefden, wordt helder gepresenteerd. Bijzonder zijn ook de vele persoonlijke bezittingen die bewaard zijn gebleven en die in het museum zijn tentoongesteld. Hierdoor gaat de geschiedenis nog meer leven.
Niet alleen kon het museum worden bezocht, maar ook werd een film vertoond met vele oude beelden over het Joodse leven in de mediene.

Terug naar restaurant De Haas waar ook de lunch werd geserveerd. Een prima keuze zo bleek.
Hierna kon via een korte wandeling naar de boot een indruk worden gekregen van Elburg. Een prachtig oud stadje met rechte straatjes en stegen, fraaie monumentale panden en een haventje met oude vissersschepen.

We moesten even wachten op de boot en dat was net het enige moment dat de regen ons wat parten speelde. De rondvaart van ruim een uur over het Veluwemeer werd voor een groot deel begeleid door de zon en donkere luchten.
Met uitleg van de kapitein over de omgeving was het een ontspannen middag voor alle deelnemers.
Zo rond half zes zette de bus het gezelschap weer af in Hoorn. Iedereen kan terugkijken op een geslaagde dag.

Namens de reiscommissie
Stan Nuveen

Lunchen in restaurant De Haas in Elburg. (foto Stan Nuveen)

Fotoimpressie Voorjaarsstreekmiddag

Het wapen van de Vier Noorder Koggen boven de ingang van het Koggehuis (1613) aan de Nieuwstraat met de wapens van Medemblik, Hoogwoud, Wognum en Midwoud.

Enkele West-Friese munten uitgehakt door Jeico Paardekoper op de stam van een dode iep op de hoek Breestraat-Muntstraat ter nagedachtenis aan het munthuis dat hier ooit stond.

Koffie drinken in de Bonifaciuskerk.

Ton Pronk en Ad Gieling van Oudheidkundige Vereniging Medenblick leiden twee groepen wandelaars rond langs historische plaatsen in de stad.

(foto's Ina Broekhuizen-Slot)

Commissiedag in de Zuidermeer

Op zaterdag 14 april kwamen leden van onze commissies en stichtingen bij elkaar in het nieuwe Dorpshuis van Zuidermeer. Dit gebouw, waar eerst de kerk in was gevestigd, is omgetoverd tot een fraaie multifunctionele ruimte. Achter het dorpshuis is een klein kerkje, een kapel eigenlijk, voor de erediensten.
Er werden belangrijke zaken besproken. Als eerste stond een uitleg over de resultaten van het imago-onderzoek, dat het Westfries Genootschap heeft laten houden, op het programma. Tijmen Siermann, de onderzoeker van het bureau I&O Research uit Hoorn vertelde op een duidelijke manier over de uitkomsten.
Hij illustreerde zijn uitspraken met grafieken en percentages. Een brochure met de uitkomsten is meegegeven aan alle stichtingen en commissies met de vraag om er intern over te spreken.
Als tweede werd een powerpoint-presentatie getoond die gebruikt zal worden op de nieuwe-ledenbijeenkomst. Deze presentatie vervangt de mondelinge uitleg van de vertegenwoordigers van stichtingen en commissies. Die uitleg wordt steeds langduriger (we krijgen immers steeds meer aanhangende organisaties), zodat er minder tijd overblijft voor discussie en vragen.
De presentatie kreeg instemming van de aanwezigen.
Hierna volgde een rondje mededelingen en nieuws voor het komende jaar.
Na een koppie liepen we het dorp in. De groep werd in tweeën gedeeld. Eén deel ging op visite bij de recent gebouwde zorgboerderij Klein Suydermeer van de instelling WarmThuis en de andere helft bezocht de monumentale boerderij De Moor, ook wel Het Papennnest genoemd, die er tegenover staat. Na ongeveer twintig minuten werd er gewisseld.
Klein Suydermeer is een woonvoorziening op een voormalig boerenerf voor mensen met dementie. Op het terrein staan een stolpboerderij, drie groepswoningen en activiteitencentrum De Hooischuur. De boerderij De Moor is het geboortehuis van de vier gebroeders-priesters Van der Meer (begin 16e eeuw).
In de stolp was een rooms-katholiek hulpkerkje gevestigd. Nu wordt het pand al jaren bewoond door de familie Duijn. (zie West-Friesland Oud & Nieuw 1980)
Beide doelen waren interessant en bij allebei werd er boeiend verteld. Bij WarmThuis stonden de woorden ‘nieuw, zorg, eigenheid en warmte’ centraal en bij de stolp ‘oud, geschiedenis, roomskatholiek en smuiger’. Over de smuiger en over het opknappen daarvan vertelde de eigenaar Willem Duijn met verve.

Wim Duijn, eigenaar van de boerderij De Moor, laat het stuk hout zien dat de elipsvormige kromming van de smuiger aangeeft. Het werd gebruikt als houvast bij de restauratie van het tegeltableau. (foto Ina Broekhuizen-Slot)

Uitkomsten imago-onderzoek

Het teruglopend ledental van onze vereniging maakt het noodzakelijk ons te oriënteren op de toekomst. Waar staat het Genootschap, hoe wordt er over ons gedacht en hoe bekend zijn wij. Allemaal vragen waarover wel ideeën bestaan, maar geen objectieve antwoorden.
Om die reden heeft het bestuur van het Westfries Genootschap I&O Research uit Hoorn in de arm genomen om een onderzoek uit te voeren onder de inwoners van West-Friesland. I&O heeft een deel van de kosten van het onderzoek voor eigen rekening genomen en heeft het daarmee financieel makkelijker gemaakt een dergelijke peiling te houden. In totaal hebben 1402 West-Friezen via een digitale vragenlijst aan het onderzoek deelgenomen.
Kort willen wij u een aantal conclusies voorleggen. Het Genootschap is bij twee op de drie West-Friezen in meerdere of mindere mate bekend. Deze bekendheid is in het oostelijk deel van de regio groter dan in het westelijk deel. Bij ouderen zijn we meer bekend dan bij jongeren. De meeste West-Friezen weten dat de vereniging zich voornamelijk bezighoudt met het behoud van cultuur.

Het merendeel van de West-Friezen hecht waarde aan het behoud van de West-Friese cultuur. Vijftien procent wil zelf ook een actieve rol hierin vervullen.
De steun voor de doelstellingen is het grootst in de gemeenten Koggenland, Drechterland en Medemblik.
Het West-Friese landschap wordt gezien als belangrijkste aspect van het West-Friese erfgoed. Op enige afstand volgen de molens, geschiedschrijving en het Westfries Museum. Het behoud van het dialect is slechts voor een relatief kleine groep belangrijk. Bijna één op de tien West-Friezen vindt dit juist de belangrijkste pijler van de West-Friese cultuur.
De mensen die gereageerd hebben, blijken ook een groot aantal suggesties gedaan te hebben waarmee wij ons voordeel kunnen doen. Veel suggesties richten zich onder meer op vergroten van de bekendheid onder meer door samenwerking met lokale kranten, dorpsbladen en andere historische verenigingen in de regio.
Verder is er volgens de inwoners van West-Friesland winst te halen bij de jongeren. Door beter gebruik van internet en het bezoeken van scholen kan de doelgroep enthousiast gemaakt worden voor de doelen van het genootschap.
Alle stichtingen en commissies hebben tot 1 juli de tijd gekregen om te reageren op de uitkomsten van het onderzoek en daarna zal het algemeen bestuur bepalen hoe vorm kan worden gegeven aan de suggesties. Wij zullen daarop terugkomen in de algemene ledenvergadering van 1 september dit jaar.

Het bestuur

Kroniek van
West-Friesland
Maart 1984

Vierkant 2019
Nummer 3 (Oktober)

Vierkant 2007
West-Fries talent
Ruud Spil

West-Friesland
toen en nu
6.3 Gevelsteen van de Kade 1 in Enkhuizen