Westfries Genootschap » Publicaties » Vierkant » 2018 » Nummer 3 » Pagina 4-11

Verenigingsnieuws

Presentatie van het nieuwe jaarboek en het nieuwe Vierkant

Op zaterdag 30 juni vond in Cultureel Centrum Pancratius in Oosterblokker de presentatie van het nieuwe jaarboek plaats.
Cultureel Centrum Pancratius is in de vijftiende eeuw gesticht als kerk voor de plaatselijke Rooms-Katholieke parochie en na de reformatie in gebruik genomen als Hervormde kerk.
In het nieuwe jaarboek staat een artikel over Johannes Bondt, een van de vroegere predikanten van de Hervormde Gemeente. In 1990 kreeg de stichting die Cultureel Centrum Pancratius beheert, de Westfrieslandprijs als waardering voor haar inspanningen om de kerk, die in een deplorabele toestand verkeerde, te restaureren. Deze stichting is lid van de met het Westfries Genootschap verbonden Vereniging van Westfriese Monumentale Kerken.
Aan het slot van zijn welkomstwoord presenteerde voorzitter Jan Smit de vernieuwde uitgave van het ledenblad. Het Vierkant is nu in het vierkant.
Jon van Diepen vertelde aan de hand van beamerbeelden over de geschiedenis van het cultureel centrum en de ingrijpende restauratie die het vroegere kerkgebouw heeft ondergaan.
De Bouwhistorische Commissie van het Westfries Genootschap heeft een aantal karakteristieke koolboeten in Westfriesland geïnventariseerd. Ina Broekhuizen, voorzitter van deze commissie, schreef voor het jaarboek een artikel over deze gebouwen. Zij vertelde over de ‘koôlboete’ aan de hand van foto's en zij interviewde Cor Blom uit Eenigenburg. Hij is koolteler geweest en is eigenaar van een van de beschreven schuren.
Vervolgens ontving Cor Blom het nieuwe jaarboek uit handen van de voorzitter.
Ed Dekker van de redactiecommissie lichtte een tipje van de sluier op over de inhoud van het nieuwe jaarboek.
Als blijk van waardering voor hun inspanningen ontvingen de redactieleden en de uitgever een exemplaar van het nieuwe jaarboek en een doosje Westfriese bonbons.
Na de sluiting van de bijeenkomst was er gelegenheid om het fraaie cultureel centrum te bekijken.

Jan Smit, Ed Dekker en Karel Numan (van links naar rechts) bekijken het nieuwe Vierkant. (foto Frans Leek, Stichting Projector)

Commissie Kap en Dek

Bij het schrijven van dit artikel is het heel warm in Nederland. Bloemen en planten verwelken, het gras is dor, de bomen laten hun bladeren vallen. Als u dit leest is het alweer oktober en is het echt herfst!

Veel mensen in kostuum hebben negen prachtige donderdagen in de optocht van Schagen meegelopen. De stralende Miss Westfriese Folklore, Inge van Dijk, zat tijdens de optocht op de sjees naast koetsier Simon Bakker in een japon die op onze kostuumcursus is genaaid. Wat is het toch een prachtig gezicht, die mooie kleding en sieraden flonkerend in het zonlicht. Door de hitte had de organisatie besloten op 26 juli mens en dier te sparen en het evenement af te gelasten.

Schrijversgroepen lazen in Het Slot voor uit eigen werk en wekelijks mocht iemand zijn/haar Torenrijm voorlezen. De Gastdag werd druk bezocht en circa 120 mensen schoven aan voor soep met kluif, grauwe erwten en griesmeelpudding met bessensap. Ook de boerenjongens en brandewijn met nootmuskaat vonden gretig aftrek.

De Midzomeravondwandeling op 22 juni in Twisk bracht veel mensen op de been. Het evenement werd nog nooit zo drukbezocht. Na ontvangst in de kerk werden de wandelaars over de gidsen verdeeld. Zij gingen op pad langs prachtige huizen en boerderijen. En, heel belangrijk, het was droog! Want vreemd genoeg is het vaak regenachtig tijdens dit evenement.

Begin september zijn de cursussen van start gegaan; twee groepen werken op de maandagavond in het Timmermansgildehuis aan ondergoed of kostuum. Het is leuk dat er veel variatie in de kleding is die de dames gaan maken. Er wordt ook werkgoed genaaid. Mooi dat daar aandacht aan wordt besteed.

Op de veiling van 2 februari 2019 kunt u het allemaal bewonderen, want dan worden de resultaten van de nijvere arbeid geshowd. Zet u deze datum vast in uw agenda? In de Nieuwsbrief van december krijgt u meer informatie over de veiling, want de organisatie daarvan en de inbreng starten medio december. Voor het kap naaien, hul herstellen en plooien of boerenhoed opknappen kunt u zich opgeven via 0229-571909 of kap-en-dek@quicknet.nl. Bij voldoende deelname wordt een cursus gestart.

Op de website www.westfriesgenootschap.nl vindt u onder de button Kap en Dek meer informatie over de activiteiten die de commissie organiseert.

De gastdag in Schagen op 2 augustus. (foto Raymond de Boef)

Campagne Red de Stolp afgesloten

Op 2 november 2016 stond in het Noordhollands Dagblad een interview met Dieuwertje Duijn, werkzaam bij Archeologie West-Friesland, waarin zij aandacht vroeg voor het feit dat het aantal stolpboerderijen hard afneemt. Zij luidde de noodklok. Het provinciale landschap was zeventig jaar terug nog 10.000 stolpboerderijen rijk, maar ondertussen is dit aantal gehalveerd. Jaarlijks verdwijnen er ongeveer dertig stolpboerderijen door sloop of brand.

Bond Heemschut, Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’ en het Westfries Genootschap lanceerden met steun van onder andere Mooi Noord-Holland en Archeologie West-Friesland de bewustwordingscampagne Red de Stolp. Deze campagne was erop gericht het grote publiek en de provinciale en gemeentelijke politici te wijzen op het unieke karakter van de stolp, de ‘Piramide van het Noorden’.
Een van de onderdelen van de campagne was een oproep aan het publiek om een petitie te tekenen die de provinciale en lokale politiek en bestuurders opriep tot het volgende:
- maatregelen te nemen om de stolpen beter te beschermen en te redden
- budget beschikbaar te stellen om eigenaren van stolpen te ondersteunen bij behoud, restauratie en herbestemming van hun stolp
- er voor te zorgen dat de dominantie van de stolpen in het open Noord-Hollandse landschap planologisch gewaarborgd wordt.

Andere activiteiten waren onder andere een bijeenkomst met lokale historische verenigingen, het aanschrijven van politici en makelaars en een fotowedstrijd. De campagne kreeg veel aandacht van de regionale media.

Op 28 juni hield de provincie Noord-Holland de Grote Stolpendag in Venhuizen. Tijdens die bijeenkomst presenteerde gedeputeerde Jack van der Hoek de stolpenhandreiking ‘Vierkant achter de Stolp 2.0’. Deze is bedoeld voor gemeentelijk stolpenbeleid. Het eerste exemplaar is overhandigd aan wethouder George Besseling van de gemeente Drechterland.
Aan het eind van de middag kreeg Karel Loeff, directeur van Bond Heemschut, het woord.
Hij overhandigde de petitie met 2.272 handtekeningen aan de statenleden Tom Buijtendorp en Nico Papineau Salm.
Ten slotte volgde de prijsuitreiking van de fotowedstrijd. Winnaar was Jan Zijp met een foto van een stolp bij Groote Keeten. De campagne is nu officieel afgerond, maar de initiatiefnemers achter de campagne hebben afgesproken om ook in de toekomst samen de vinger aan de pols te houden.

Jan Smit

Muziekvereniging Venhuizen sluit met een serenade de Grote Stolpendag feestelijk af. (foto Jan Smit)

Zomeravondwandeling in het teken van kleur bekennen

Op vrijdag 22 juni stond Twisk in het teken van de Zomeravondwandeling. Net als vorige jaren ging het initiatief voor deze activiteit uit van de gidsengroep Twisk van het Nut, de Vereniging in 't Pak en het Westfries Genootschap.
Er kwam een record aantal bezoekers van bijna honderd belangstellenden op af. Daarnaast waren er een grote groep mensen ‘in pak’, de gidsen en aan het einde van de avond de leden van het koor.
De avond begon in Theaterkerk Hemels, de voormalige Hervormde kerk. In zijn openingswoord in het Westfries had Jan Smit een ‘roim’ van Marijke Smit verwerkt, getiteld ‘Kleure in 't Leven’. Daarin schreef ze onder andere:

Je kinne deur 'n roze brel
veûl moôie dinge zien
Maar bin je as die zwartkoiker
din zien je d'r gien ien

Anneke Zandt, bestuurslid van de Boerderijenstichting Noord-Holland ‘Vrienden van de Stolp’, vertelde over kleurgebruik. Zij had een aantal oude planken meegenomen als voorbeeld. Na de opening gingen zes groepen wandelaars onder leiding van gidsen op pad. Op enkele locaties zaten de mensen in het pak vanwege de kou binnen. Dat gaf deze avond ook iets bijzonders. Zo kon niet alleen de buitenkant van de stolpen worden bekeken, maar ook de binnenkant.
Opvallend was de grote variëteit aan kleding, zowel bij de mannen als de vrouwen. In de Doopsgezinde kerk vertelde ds. Bart Santema een bij het thema ‘Kleur bekennen’ passend verhaal en er werden met orgelbegeleiding Westfriese liederen gezongen.
Het speciaal voor deze avond geschreven toneelstukje ‘Oranje boven’ werd op een van de locaties buiten opgevoerd. Het stuk handelde over een bezoek van koning Willem-Alexander aan Twisk.
De avond werd afgesloten met een hapje en een drankje in de theaterkerk en een optreden van het Twisker Koor. Het koor zong ‘Westfries Groen’ en ‘Aan de Twisker Boerenerven’. Het was een mooie en onvergetelijke Westfriese avond.

Jan Smit

Van links naar rechts: Nies van der Pal, Janny Tensen, Piet Koster, Joanne Hogenes en Gre de Groot. (foto Jan Smit)

Geslaagde tweede editie Toonbeeld Westfries

Op zondag 3 juni vond in Zorgcafé 't Koetje in Zandwerven voor de tweede keer ‘Toonbeeld Westfries’ plaats. Kunstenaars aangesloten bij de Expositiekring Beeldende Kunst Opmeer en ‘skroivers’ aangesloten bij Stichting Creatief Westfries werden op deze manier bij elkaar gebracht. Het initiatief voor dit evenement is afkomstig van Guido van Meerbeek uit Spanbroek, lid van de Werkgroep Toonbeeld Westfries.
Op de website van de expositiekring waren afbeeldingen van schilderijen geplaatst waaruit de schrijvers een keuze konden maken. Uiteindelijk kwamen vijftien schilderijen en 21 bijpassende Westfriese teksten aan bod. Sommige schilderijen bleken een inspiratiebron voor meerdere schrijvers.
Nieuw was deze keer dat de schilder als eerste de gelegenheid kreeg om iets over de achtergronden van het schilderij en over de toegepaste techniek te vertellen.
De voordrachten werden afgewisseld met muziek, verzorgd door de L-Star Big Band uit Hoogwoud.
Aan het eind van de middag vond de verloting plaats van een door Susan Groot gemaakt schilderij. Uit de hoge hoed kwam het lootje van Maartje Schuurmans. Bregtje Buishand las bij de prijsuitreiking het door haar bij dit schilderij gemaakte gedicht voor.
Het was alles bij elkaar net als vorig jaar een mooie middag, waarbij het publiek met volle teugen genoot van het gebodene. Deze geslaagde tweede editie is een stimulans om in 2019 op de ingeslagen weg verder te gaan.

Jan Smit

Toon Karremans geeft een toelichting op het schilderij De Stoel van zijn vrouw Lida. (foto Jan Smit)

Creatief Westfries

Skroivendevort Loif
Op zundegmiddeg 14 oktober vanaf 14.00 uur wort 'r voor de zesde keer een Skroivendevort Loif presenteerd in skouwburg Het Park in Hoorn. Skroivers van Creatief Westfries, die je meskien wel kenne van Skroivendevort, brenge den hullie mooiste werk nei voren. Verhale, roime en liedjes worre op een oigentoidse menier voor 't front brocht. Een middeg vol herkenning, humor en ontroering.
Omdat Skroivendevort dut jaar 30 jaar bestaat, zingt Karin Bloemen liedjes van Nel van Laren-Zwuup.
Anvang 14.00 uur, zaal open om 13.30 uur. Ommerdebai 17.00 uur is 't beurd.
Voor € 17,50 (incl. garderobe en pauzedrankje) hè je een prachtmiddeg.

Al wul je d'r bai weze:
Maak den € 17,50 de man over op rekening NL16 ABNA 0588 9369 36 t.n.v. Skroivendevort Blokker. Vermeld bai de omskroiving: streit, huisnummer, postcode en weunplaas.
Vrage: bai voorkeur e-maile: skroivendevort@tiscali.nl of belle: 0229-245642.
We versture gien kaarte. De intreebewoize legge op 14 oktober klaar in de hal van de skouwburg. Let op: 't is vraaie zit, dat gien plaasbespreking.

Kloine klassie
D'r benne al weer nuwe anmeldings binnen voor 't klassie van Ina Broekhuizen. Je kenne deer gerust nag bai! As je je stukkies of roime betere wulle, of met 'n skroifgroep meedoen, den ken je je anmelde bai Dilly Koetsier (0228-561712 of bonsol@quicknet.nl) voor 't klassie in 't nuwe jaar.

Effies klesse
Dat begint asens ok weer: tien kere op de woenesdegochend van tien tot twaalf, vanof oktober, in 't Timmermansgildehuis in Hoorn. In 'n groepie met mekaar klesse in 't Westfries. Met twei man van Creatief Westfries om en om d'r bai, ken 't 'r puur gezellig weze! Wul je je ‘moerstaal’ baihouwe, den ken je hier an de gang. Geef je op bai Dilly Koetsier 0228-561712 of mail: bonsol@quicknet.nl.

Meer nuws
Wul je 'n paar Westfriese stukkies leze, wete wanneer we nag meer optrede, 't leste nuws of filmstukkies bekoike, gaan den nei de website van 't Genoôskip: www.westfriesgenootschap.nl en klik op Creatief Westfries.

Diny Kreuk-Breed, bestuurslid Creatief Westfries

Westfriese stukkies

Heui mense, hewwe jolle ok zô bar genôten van de Westfriese stukkies in 't jaarboek 2018? Nôh, den benne jolle niet de ienegste 'oor, want de redaksie kreeg verskaaiene bougies.
En je begroipe, voor 2019 wulle we weer zô'n mooi andeêl levere. Dat jolle kenne weer an de veert.
Je magge skroive wat je wulle, maar liever niet langerder as 'n A4tje, das meistens 't best. D'r is ok gien thema weer je je an te houwen hewwe, dat je kenne gewoôn je gang gaan. Wel moet 't voor end december inleverd weze, bai Tom Wester of Tim de Haan.
E-mail adres: westertom@hetnet.nl of tim.dehaan@quicknet.nl. Wai benne barre nuwskierig wat voor roime of verhale jolle sture zelle. Alvast bedankt en tot koik,

Tom Wester en Tim de Haan

Deurkalf en bord boven toegangspoort naar Timmermansgildehuis vernieuwd

Op de Westfriezendag 2017 ontving penningmeester Peter Koopman uit handen van Barbara Zweet, voorzitter van de commissie Kap en Dek, een cheque van € 2.500.
Het bestuur heeft voor dit bedrag een passende bestemming gevonden. Zowel het deurkalf als het naambord boven de toegangspoort naar het Timmermansgildehuis was dringend aan groot onderhoud toe.
Timmerman André Koopman heeft de oude ornamenten verwijderd. Vervolgens heeft een gespecialiseerd bedrijf het oude deurkalf computergestuurd nagemaakt. Carolien van Etten heeft een nieuw naambord vervaardigd. Ons bestuurslid Hans van Kampen heeft het nieuwe deurkalf en de kozijnen van de poort geschilderd en bovendien heeft hij het nieuwe deurkalf en het nieuwe naambord geplaatst. Het is een prachtig geheel geworden.

Drie leden van de commissie Kap en Dek (Lies Smit, Barbara Zweet en Ingrid Strijbis, vlnr.) poseren bij de vernieuwde entree. (foto Frans Leek, Stichting Projector)

Bouwhistorische commissie

Maquette van koolboet
In werkelijkheid is hij honderd keer groter, maar verder lijkt de mini-koolboet precies op zijn voorbeeld dat aan het Zuiderpad in Opperdoes staat. Modelbouwer Jaap Vriend uit De Goorn maakte het kunstwerkje. Hij overhandigde de maquette aan Ina Broekhuizen, voorzitter van de Bouwhistorische Commissie. Zij schreef in het jaarboek van 2018 een artikel over een aantal koolschuren in Westfriesland.
Dat artikel vormde voor Jaap de aanleiding om aan het werk te gaan. „Ik koos voor de Opperdoezer boet omdat die ingegraven is in de slootkant. Dat vond ik leuk om te maken.” Sam Bruin van de Bouwhistorische Commissie mat de schuur nauwkeurig op en tekende het pand op A3-formaat. Nadien reed Jaap Vriend naar Opperdoes om foto's te maken en het geheel goed in zich op te nemen. Al dertig jaar is hij modelbouwer. „Hoe kleiner het is, hoe mooier ik het vind. Voor mijn modellen maak ik alles zelf. De dakpannen zijn bijvoorbeeld van aluminiumfolie en de basis van de boom is koperdraad.”
Met plezier overhandigde Jaap Vriend de mini-koolboet aan Ina Broekhuizen, die het cadeau in dank aanvaardde. De maquette kan worden gebruikt als pr-middel en voor educatie. Aan de hand van dit voorbeeld kan het verhaal over het bewaren van kool worden verteld.

Jaap Vriend overhandigt de maquette van de Opperdoezer koolboet aan Ina Broekhuizen. (foto Jan Smit)

Westfries Biografisch Woordenboek
Menger-Oversteegen, Truus
(1923-2016)

Stukkies uit Skroivendevort
2011 (nummer 2)

Westfries Biografisch Woordenboek
Molenaar, Klaas
(1940-2017)

Weblog Binnendijks
6-4-2013: Oude kinderboeken en rijmen