Westfries Genootschap » Publicaties » Vierkant » 2020 » Nummer 2 » Pagina 21

Spullen in Westfriesland

Karin Wester, oud-medewerker van het Westfries Museum, bespreekt een voorwerp uit Westfriesland

‘Getrouw schoolbezoek’

Het witmetalen bekertje met het opschrift ‘Getrouw Schoolbezoek 1876-1926’ kreeg ik van mijn schoonvader, geboren in Enkhuizen in 1917. Tot eind 1931 bezocht hij de r.-k. jongensschool onder leiding van hoofdonderwijzer H. Fluitman in de Doelenstraat in Enkhuizen. Hij had het bekertje daar gekregen, maar vast niet voor vlijt en goed gedrag. Hij vertelde graag met enige trots over het kattenkwaad dat hij als jongen uithaalde.
Via de website van de vereniging Oud Enkhuizen vond ik gegevens over ‘Getrouw Schoolbezoek’, in een artikel geschreven door E.C. de Vries omstreeks 1994. De ‘Vereening tot Bevordering van Getrouw Schoolbezoek’ werd in Enkhuizen opgericht in 1876 en heeft bestaan tot 1970. De bedoeling was om het schoolverzuim tegen te gaan. In de negentiende eeuw werden allerlei initiatieven ondernomen om zoveel mogelijk kinderen onderwijs te laten volgen, maar de algemene leerplichtwet trad pas op 1 januari 1901 in werking. Zelfs daarna werd er nog veel gespijbeld. Kinderen werden regelmatig thuisgehouden om hun ouders te helpen. De vereniging beperkte zich niet tot de openbare scholen, maar scholen op confessionele grondslag deden in Enkhuizen niet mee.
Door kinderen te belonen die zo weinig mogelijk verzuimd hadden, niet meer dan tien keer per schooljaar, werd geprobeerd het schoolbezoek te stimuleren. De organisatie financierde prijzen, optochten, kinderfeesten en schoolreisjes naar Artis, Bergen of Schiphol. Ook werden ouderbezoeken afgelegd en werd soms kleding uitgedeeld. Het geld werd bijeengebracht door de verenigingsleden.
In 1926 bestond de vereniging in Enkhuizen vijftig jaar. Dat werd groots gevierd, onder meer door het organiseren van drie feestavonden in de kolfbaan. Aan de schoolkinderen werd een aandenken uitgedeeld, het bekertje, waarvan er zevenhonderd besteld waren bij Metaalwarenfabriek v/h G. Scholten in Hoorn.
Ook buiten Enkhuizen bestonden verenigingen Getrouw Schoolbezoek. Het verenigingsarchief van de Enkhuizer vereniging wordt bewaard in het Westfries Archief in Hoorn, no. 0253.

Bekertje ‘Getrouw schoolbezoek 1876-1926’. (foto Hillebrand Peerdeman)

Andere afleveringen van 'Spullen in Westfriesland':
'14/2 | '15/1 | '15/2 | '15/3 | '16/1 | '16/2 | '16/3 | '17/1 | '17/2 | '17/3 | '18/1 | '18/2 | '18/3 | '19/1 | '19/2 | '19/3 | '20/1 | '20/2 | '20/3 | '21/1 | '21/2 | '21/3 | '22/1 | '22/2 | '22/3

De Speelwagen (1952, no. 2)
Dijken volgens Hobrede

Westfries Biografisch Woordenboek
Boots, Jan
(1912-2000)

Vierkant 2013
West-Fries talent
Ilse Koppes-Reus

West-Frieslands
Oud & Nieuw (1991)
Hoornse boedels uit periode 1785-1800