Geschiedschrijving » Westfries Biografisch Woordenboek (WBW)

Renckens, Theodorus (1836-1890)

Een succesvolle, maatschappelijk betrokken, middenstander

Theodorus Renckens, roepnaam Dirk, werd geboren op 27 december 1832 te Hoorn als zoon van Reinerus Renckens en Maria Caarls. Hij overleed op 28 januari 1890. Zijn grootvader, ook een Theodorus, was geboren in Overpelt, een dorp zo'n dertig kilometer ten zuiden van Eindhoven gelegen in de Belgische Kempen. Deze grootvader had als ‘textielteut’ al vele malen met zijn textielwaar het Westfriese platteland afgereisd alvorens in 1802 in Hoorn te gaan wonen. Niet lang daarna begon hij op het Grote Noord, toen nog Oude Noord, een winkel in manufacturen. Zijn vader Reinier, geboren te Hoorn in 1803, nam in 1834 de zaak over.

Veelsoortig assortiment
Van mei 1857 tot januari 1859 verbleef Dirk Renckens als ‘stagiair’ in Andijk. Terug in Hoorn nam hij echter de zaak van zijn vader niet over. Vermoedelijk omdat zijn 55-jarige vader nog volop in zijn eigen zaak actief was. Enkele maanden later, mei 1859, trouwde hij te Hoorn met Anna Margaretha Mescher, dochter van Johannes Bernardus Mescher, koopman, en Anna Margaretha Wiehoff, beiden Duitse immigranten. Dirk en zijn vrouw begonnen in de Nieuwsteeg een eigen zaak met een veelsoortig assortiment. Zo verkochten ze koek, wijnen en likeuren, maar ook schoenen, laarzen en klompen. De klompenhandel werd een groothandel met een pakhuis in de Kruisstraat. Later kwamen er naaimachines bij en nog weer later klokken en barometers.

Maatschappelijk betrokken
Naast zijn winkelierschap en koopmanschap was Dirk Renckens ook actief in Hoorn op maatschappelijk terrein. Zo werd hij in 1869, 36 jaar oud, benoemd tot kerkmeester en zou hij dat tot zijn dood blijven. Hij was actief lid van de Sint Vincentius vereniging, die zich inzette voor hulp aan en ondersteuning van minderbedeelden. Soms gebeurde dat met geld maar vaker door verstrekking van voedsel, brandstof en textiel. In geestelijk voedsel werd voorzien door de Vincentiusbibliotheek. Gedurende vele jaren was Dirk Renckens daarvan de bibliothecaris.

Op 28 januari 1890 overleed Dirk Renckens. Uit een door de voorzitter van het kerkbestuur uitgesproken ‘in memoriam’ blijken zijn verdiensten en het eerbetoon aan hem:

‘… In 1869 tot kerkmeester benoemd en als zodanig tot 1890 onafgebroken werkzaam geweest, waarvan de laatste jaren als penningmeester, gedurende al die jaren zijn taak met grootse toewijding heeft vervuld en later, met meer tijd, met grote ambitie en nauwgezetheid voor de gehele administratie zorgde…’
‘Hij mocht de leeftijd van 57 jaren bereiken. Onder grote deelneming der parochianen werd op den 30e januari zijn solemnele uitvaart gehouden en met vijf volgkoetsen, een ervan ingenomen door het kerkbestuur, zijn stoffelijk overschot grafwaarts geleid. De overledene was ook lid en bibliothecaris van de St. Vincentiusvereniging, lid en eerepefect van het broederschap der H. Familie en secretaris-penningmeester van het Genootschap der 33 behorende bij de Broederschap van het H. Hart van Jezus.

Dirk Renckens was, als telg van een derde generatie immigranten, niet alleen een succesvol middenstander maar ook een geslaagd lid van de Hoornse samenleving. Hij ligt begraven op het R.K. Kerkhof aan de Drieboomlaan te Hoorn.

Literatuur:
Jaap Raat, Een succesvolle middenstandsdynastie. De familie Renckens in Hoorn, 1802-1928 in Westfriese Historische Reeks, deel 4 Middenstand, Geschiedenis van de detailhandel in West-Friesland (1850-1975)

Gegevens aangeleverd en bewerkt door: Jaap Raat te Heiloo (2013).

Westfries Biografisch Woordenboek
Van der Meer, Petrus Leonardus Christiaan
(1889-1970)

Kroniek van
West-Friesland
December 1999

Weblog Uit en Thuis
22-1-2018: Voor het behoud van cultureel erfgoed is krachtenbundeling noodzakelijk

Stukkies uit Skroivendevort
2021 (nummer 1)