Landelijk Schoon » Jaarverslag 1975

Jaarverslag over 1975 van de Commissie voor Landelijk Schoon

In de samenstelling van de Commissie voor Landelijk Schoon kwam in het verslagjaar een belangrijke verandering: de heer P. Smit moest zich om gezondheidsredenen als voorzitter terugtrekken. Hij werd opgevolgd door de heer B. Houtman. Gelukkig zullen we de heer Smit als lid kunnen behouden.

De volgende activiteiten hebben plaatsgevonden:
Op 13 mei werd een bijeenkomst georganiseerd, waarin ir. F. C. Prillewitz, directeur van Natuurbehoud en Recreatie van het Ministerie van C.R.M., een inleiding heeft gehouden over de ruilverkaveling, gezien in het licht van de landschapsbescherming. Naast het economisch belang zullen bij de toekomstige ruilverkavelingen ook factoren als milieubescherming en landschapsschoon een rol spelen. De term 'ruilverkaveling' dient te worden vervangen door 'landinrichting'. Het ministerie zal, aldus de heer Prillewitz, een inventaris maken van die gebieden, die een uitzonderlijke positie in Nederland innemen; hetzij cultuur-historisch, hetzij uit natuurbeschermingsoogpunt, teneinde deze gebieden met behulp van subsidie in hun oorspronkelijke staat te bewaren.

Onze commissie zond in maart een bezwaarschrift in, betrekking hebbende op de aanleg van een parkeerplaats op de hoek van 't Wuiver en de Zuiderdijk (gemeente Venhuizen). Het probleem hierbij is dat het gemeentebestuur van Venhuizen zich geplaatst ziet voor een verkeersprobleem dat een nog veel grotere omvang zal gaan aannemen. Het gereedkomen van de dijk Enkhuizen-Lelystad zal nl. de (recreatieve) verkeersdruk op de uniek gelegen dijkweg belangrijk doen vergroten. Het college van Ged. Staten weigerde de benodigde verklaring van 'geen bezwaar' af te geven en drong aan op het doen samenstellen van een integraal plan voor de gehele Zuiderdijk, waarin de elementen natuurbescherming en recreatie op verantwoorde wijze tegen elkaar worden afgewogen.

Tijdens een bijeenkomst van leden van commissies, werkgroepen en bestuursleden van het Genootschap werd besloten dat onze commissie de organisatie van een streekmiddag in de herfst van 1975 voor haar rekening zou nemen. Op 15 november is deze streekmiddag gehouden, in de 'Ridder St. Joris' te Berkhout, waar meer dan 300 leden konden worden verwelkomd. De voorzitter van ons Genootschap stelde als hoofdthema aan de orde: de zorg voor het landschap binnen de Omringdijk. De voorzitter van onze commissie bepleitte het behoud van het open landschap in ons gebied en legde er de nadruk op dat het landschap nog nooit zo in gevaar is gekomen als thans: karakteristieke wegen met bochten en leuke bermen dreigen verloren te gaan, de verstedelijking van het platteland leidt dikwijls tot lelijke, niet in het dorpsbeeld passende uitbreidingen, ruilverkavelingen brengen veelal landschappelijke verarming teweeg, alhoewel het anderzijds onmogelijk is het principe 'alles moet blijven zoals 't is' te verwezenlijken. Hoofdschotel van de middag was: een boeiende inleiding met drie films, gehouden door de heer A. P. Smal, hoofd voorlichting van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Vooral de in de dertiger jaren gemaakte film 'Wentelende wieken' was bijzonder fraai. Tenslotte leidde ons lid, de heer J. van Diepen, een aantal dia's in over wegen, landschappen, boerderijen in ons gebied aanwezig; lelijk en mooi. Zijn devies luidde: geen horizonvervuiling door flatbouw maar aangepaste bebouwing van onze dorpen. Het tegengaan van een verstedelijking van het gehele Westfriese platteland komt veelal te laat. Tegengaan van een voorgezette verstedelijking kan evenwel een verdere landschappelijke verprutsing voorkomen.

De heren Houtman en Kobes hebben, op verzoek van de Museumconsulent van de Culturele Raad Noord-Holland, een globale inventarisatie opgesteld omtrent de staat waarin een aantal gebouwen en woningen in de gemeente Barsingerhorn verkeert.

Een van de kenmerken van ons gebied is dat het historisch gegroeide wegennet nagenoeg geheel wordt gebruikt als verkeersweg. Als gevolg van de sterk toenemende motorisering zijn er thans zeer weinig paden waar rustig gewandeld of gefietst kan worden. De dreigende sluiting van een spoorwegovergang, een onderdeel vormend van een landpad in Westwoud, deed onze commissie besluiten adhesie te betuigen aan het streven van het college van B. en W. van Westwoud, de N.S.-overgang en daarmede het landpad te behouden.

In december werd bezwaar aangetekend - en met succes - tegen het ontwerp bestemmingsplan 'Markerhof 1975' van de gemeente Venhuizen. De commissie meende de bouw van een groot aantal zomerhuisjes aan de Westfriese zeedijk om de volgende redenen te moeten ontraden: aantasting van de algemene landschappelijke sfeer en van de schoonheid van het 'Dijklandschap' in het bijzonder door op deze schaal bedoeld complex tweede woningen te bouwen; aantasting van de natuurwetenschappelijke waarde van het gebied, te sterke toename van het verkeer op spitsdagen, mede voortvloeiend uit de verkeersaanzuigende werking van een dergelijk complex; overbelasting van de smalle en daardoor veelal landschappelijk fraaie aan- en afvoerwegen.

Tot slot: in de ongunstige situatie van ter beschikking staande geldmiddelen van onze Commissie kwam helaas geen verbetering.

J. J. Visman

Westfries Biografisch Woordenboek
Sante, Josephus Johannes van
(1885-1959)

Vierkant 2013
Nummer 1 (April)

Westfries Biografisch Woordenboek
Moeskops, Jos
(1930-2005)

Ach Lieve Tijd
20: Twintig eeuwen Westfriezen Register