De Westfriese Molens » Molens
Poldermolen WESTERVEER te Spanbroek (foto's Simon van der Meer, 2011).
ADRES
Zomerdijk 18, 1715 KJ Spanbroek
LIGGING
750 m ten zuiden van de St.-Bonifatiuskerk te Spanbroek.
TYPE
Achtkante grondzeiler
FUNCTIE
Watermolen (Polder Westerveer, 70 ha)
MAALVAARDIG
Ja, maalt (op vrijwillige basis)
BOUWJAAR
1873
EIGENAAR
Stichting De Westfriese Molens
BIOTOOP
4 (aanvaardbaar). Zolang de begroeiing van de nabijgelegen boerderij laag gehouden wordt, is deze
molenomgeving nog steeds goed te noemen. Windsingel langs de Zomerdijk ligt redelijk ver uit de buurt.
STAANDE WERK
Lage penanten met veldmuurtjes. Houten, riet gedekt achtkant met twee bintlagen. Kap met riet gedekt.
KRUIWERK
46 houten rollen. Kuip zonder neuten. Staart met kruihaspel.
GAANDE WERK EN INRICHTING
Houten vijzel. Woning.
GEGEVENS WATEROPVOERWERKTUIG
Diameter vijzel 1,46 m, diameter vijzelbalk 0,43 m, spoed 1,45 m, hellingshoek 30º
OVERBRENGINGSVERHOUDINGEN
1: 1,82
OPVOERHOOGTE
's Zomers 0,50 m, 's winters 0,15 m
WIEKENKRUIS
Bovenas: gietijzer, fabr. L.I. Enthoven & Co. 's-Gravenhage, nr. 569 (1870).
Binnenroede: Rood geen nummer; 17,00 m; oud - Hollands.
Buitenroede: Rood geen nummer; 17,00 m; oud-Hollands.
Poldermolen WESTERVEER te Spanbroek.
VANG EN BLOKKERINGEN
Stutvang met vier stukken in vast verband; vangbalk met duim. Pal; draaibare stut onder rechtervoeghout.
VERSIERINGEN, OPSCHRIFTEN EN INSCRIPTIES
Plank op de windpeluw met 'WESTERVEER'.
BIJZONDERHEDEN
Gebouwd door W. Rus uit Oude Niedorp voor ƒ 6220,- (€ 2822,-). Zou volgens het bestek als binnenkruier worden
gebouwd. Ondanks de geringe afmetingen is de molen bewoond geweest. Het interieur is nog in oorspronkelijke staat
aanwezig. In 1907 is naast de molen een stolpboerderijtje gebouwd als molenaarswoning. De polder heeft nooit een gemaal
gehad en behoorde tot een van de laatste Noord-Hollandse polders met uitsluitend windbemaling. De polder laat nu zijn water
af via De Achterkogge in De Westerkogge. In het kader van de landinrichting heeft er in een gedeelte van de polder een
peilverlaging plaatsgevonden, zodat voor de molen 70 ha is overgebleven van de oorspronkelijk 180 ha. Het peil van de afdeling
van de polder De Vier Noorderkoggen waarop de molen uitmaalt
heeft 's winters een 35 cm lager peil dan 's zomers. Hierdoor is de opvoerhoogte voor deze molen 's winters minder dan 's zomers.
Bovenstaande tekst is met toestemming van de auteurs overgenomen uit het boek 'Leven van de wind'
Molens in Noord-Holland, 2007
blz. 75 e.v.: Inventarisatie van molens in Noord-Holland
Door Bart Slooten, Klaas Zaal sr en Eric Zwijnenberg
Let op: Deze informatie kan gedateerd zijn.
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.