Boekbinder en oorlogsslachtoffer
Geboren in 1891 als zoon van de voormalige veldwachter-gemeentebode Hermanus Barten te Sint Pancras. Door ontberingen overleden tussen 15 maart en 4 mei 1945 in concentratiekamp Neuengamme.
Klaas Barten emigreerde in 1920 met zijn vrouw naar Amerika. In 1932, het begin van de crisisjaren, keerden ze met hun zoontje terug naar Sint Pancras. Aan de Achterweg lieten zij hun huis bouwen.
Als zelfstandig handboekbinder verrichtte Klaas Barten jarenlang bindwerk voor het Nationaal Arbeids Secretariaat, de radicale vakcentrale waarvan communist Henk Sneevliet voorzitter was. Direct na de Duitse inval in mei 1940 doken Sneevliet en zijn vrouw Mien onder bij de familie Barten Oosterbaan aan de Achterweg 339a in Sint Pancras – nu Destréelaan 127.
Sneevliet was ook oprichter van de Revolutionair-Socialistische Arbeiders Partij en zat namens deze RSAP enkele jaren in de Tweede Kamer. De partij werd in mei 1940 opgeheven en ging ondergronds verder als Marx-Lenin-Luxemburg front. Het front verzorgde de uitgave van het illegale blad ‘Spartacus’ dat op voorspraak van Klaas Barten bij Rein Witteveen in Oterleek werd gedrukt.
Na verraad werden vele betrokkenen bij het ondergrondse verzet in het voorjaar van 1942 opgepakt. Sneevliet en zijn kameraden kregen de doodstraf. Klaas Barten, aan wie geen organisatorisch werk voor het communistisch verzet ten laste kon worden gelegd, kreeg (zonder berechting) levenslang. Het liep slecht met hem af, volgens een pas in oktober 1951 door het Rode Kruis gegeven bericht, is hij op 54-jarige leeftijd ‘overleden in Duitsland als gevangene van Neuengamme, niet eerder dan 16 maart 1945 doch uiterlijk 3 mei 1945’.
Bron: onder meer afkomstig van de Vereniging Oud Sint Pancras en publicaties van Jan van Baar: ‘De illegaliteit in Sint Pancras e.o.’ (ongepubliceerde scriptie 1978) en ‘Sneevliet ondergedoken in Sint Pancras’ (Alkmaarsche Courant/NHD 28 juni 2011).
Gegevens aangeleverd en bewerkt door: Peter Smit te Alkmaar (2012).
