Joop Schouten
Jan Groôt was hengstehouwer in Andoik. Hai had 'n beste hengst en er kwamme din ok 'n zôot merries bai dat beist op bezoek. Die peerde bleve meistal 'n paar maande in de kost, zodat ze d'r zeker van wazze dat het beist drachtig was. Jan Groôt liet die peerde den op de doik lope. Maar vaak ware 't er zoveul dat ze veuls te woinig te vreten hadde. De beiste vermagerde gewoôn.
Zo kreeg Gert Ursem uit Spanbroek ok 'n keer z'n merrie weer thuis. Sterk vermagerd. Toen ik Gerrit 'n keer sprak, zoidie dat 't 'n groôt skandaal was zo as hai z'n peerd thuis kregen had. Hai zoi: 'zal ik je d'r es wat vertelle... as je ooit hore dat bai Andoik de doik deurbroken is, hewwe Jan Groôt z'n peerde de stiene opvreten.
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Nel van Laren-Zwuup
't Weer wordt kouwer, toid voor winterkos.
Lekker nei 'n rondje over doik.
Van Nel van Laren-Zwuup vond ik dut recept van vroeger.
SPEK EN PERE
Zet een pond doorregen pekelSPEK met ruim water in een grote pan op het vuur.
Was een maaltje winterjannen of Gieze Wildeman en doe ze mét schil, neusje en steeltje bij het spek in de pan. Laat dat (niet minder dan) twee uur koken.
Snij drie kleine ‘Groenedaler’ kooltjes door de helft of een grotere groene kool in vieren, doe dat in een netje en voeg het bij de rest in de pan.
Groenedaler kool (ze zijn er nog wel) zijn los en geel van structuur en worden zo zacht door het koken dat je ze ‘opslobberen’ kan. Het werd dan ook ‘slobberkoôl’genoemd.
Kook alles nog een dik half uur en doe dan de kool uit het netje in een schaal. De peren moeten héél blijven en worden daarom voorzichtig met een schuimspaan in een andere schaal geschept.
Snij het spek en verdeel het.
Bij dit gerecht worden aardappels met gesmolten boter gegeten.
Eet smakelijk!
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Dita de Haan-van Rooij, Schagen
augustus 2012
Soms gaan ik te toeren,
de wind deur m'n heer.
't Zontje an 't skoine,
zo fietst 't niet sweer.
Op slot effies stoppe,
d'r is veul te koik.
Zo lubber ik op
an de Westfriesedoik!
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Diny Kreuk-Breed, Hoogkarspel
Februari 2009
In de oorlog is m'n vader van Petten of nei Tersluis langs de Zuierdoik komme te weun. En 'n daik met de zee d'r achter, dat was voor hem wel vertrouwd. Enkeld de binnenkant van de daik hier in Tersluis ziet 'r wat aars uit as deer bai de Hondsbossche, want nou lag z'n land voor 'n groôt end langs
de rietskoôt van de daik. Zô'n rietskoôt is gevaarlijk gebied, as je niet van de doinende en drassige begroeing op de hougte benne. As je toen op 't achterste stik weze moste om de koeie te melken, den ging je vezelf wèl stiekem over 'n gehoim padje deur 't riet heen. Van huis of over daik nam dat de kortste toid, en 't was spannend vezelf.
As 't puur vroren had, en je konne op de skaas op 't sloôtje naast die rietskoôt, den was dat 'n leuk baantje om te perberen, want 't lag beskut voor de oôstewind. En je konne mooi effies uitzakke in de wal teugen 't riet an, met 't zontje op je toet.
“Niet 't riet ingaan, hoor!” waarskouwde vader den altoid. “Die plasse in de middend benne harstikke diep en d'r loit enkeld 'n dun vluusie ois op deur de gasbelle!”
Jammer genog had me vader 't ok niet zô voorzien op die groize rietpluime. Alles zô kaal en doôd , gien leven te zien in de winter.
“'t Geeft zô'n armoedig gezicht an de buurt,” miende-n-ie.
En dàt kwam nag 'r 's goed nei voren, toen de veearts in 't vroege voorjaar bai de skeipe met de lammere weze most, die op 't stik land naast de rietskoôt liepe. Hai kwam uit 'n hêle are streek vedaan. Dat ie met z'n werk klaar was, haalde-n-ie 'n fototoestel opperdan. Hai keek effies hoe of de zon sting en nam van de lammere met de rietskoôt op de achtergrond 'n paar kiekkies.
“Je neme toch zeker gien foto's van die dooie troep hier, denk!” zee vader teugen 'm.
“Jazeker wel, dat is toch prachtig, zo met dit heldere weer en die natuur hier langs de dijk!” gaf de veearts 'm voor.
Gelukkig is die veearts niet de ienigste bleven, die in de jare voiftig al wist, dat zuks mooi was om te bewaren. De rietskôte benne onderhand beskermde netuurgebiede worren. Maar ik denk, dat as me vader nag leefd had, dat ie 'r net zô van geniete kon as dat wai nou allegaar doene.
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Greet Koning-Luitjes, Ursem
10-3-2010
De West-Friese omringdijk
In den beginne…………
In Westfriesland weunde mense vroeger op zandrugge en walle
en werde oftig deur 't water overvalle.
Om te bloive moste ze 't drasse land ontginne
en slôte grave om te beginnen.
Maar deur 't ontwatere zakte de grond al meer
en de Noordzee brak deur, keer op keer.
Ok de Zuierzee vond heur weg
en spoelde de walle en doikies weer weg.
Teugen 't geweld van zukke stormvloede
most de mens kind en vee behoede.
Grôtere doike werde anloid met skoppe en blôte hand
zo bouwde ze zachies an 'n droog stukkie land.
In 1250 kwamme alle doikies an ien stuk
en loit er 'n ring om Westfrieslands buk.
De West-Friese Omringdoik was geboren
en 't water had oindelijk verloren
Zo bekoorlijk as ie deer nou loit
is 't 'n getuigenis van eêwige stroid.
En wordt as monement nou eerd
dat was 't veule werk werachies weerd.
Op de monementeloist stane woi nou
dank an 't gezwoeg en gesjouw.
Van 'n zoôt woize mense
met hullie gebatter teugen watergrenze.
Al hewwe hunnie 't woord nooit kend
dut is 'n knap stukkie watermanegement.
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Ruud Schouten, Scharwoude
Ja 't beurde heêl lang terug, zo'n 800 jaar leden,
Toen Westfriezen met mekaar, nag teugen t water strede,
D' omringdoik werd loid, leste stuk ging dicht, Westfriesland was geboren,
Ja, in de stroid teugen de zee, liete ze d'r niet storen.
De afronding is korter terug, de drouglegging van Zoipe,
gien trekker, kraan, maar met de skop, tis meist niet te begroipe.
Deuze klus die kwam, onder dorpsgezag, maar later kreeg je kogge,
Om zo het veule werk wat kwam, toch ooit 's of te krogge.
Ref:
Westfriesland gôh ,wat ben je roik, maar de klus is nag niet dein.
De stoere doik die kruipt deur t platte land, veul sturme overwonnen,
een ôde aan de mense die, hier ooit 'rs an begonne.
As wandeldoik, de boerderaai, je kenne ze bekoike,
de ien nag mooier as de aar, je gane ze vergloike.
Zo skotter je, den van plaas nei plaas, die grôte mooie ronde
in t buitenland heb ik zuks moois, tot nag toe nag niet vonden.
In regentoid, den hoor je ze, de ronkende gemale,
ze pronke bovenan de doik, om 't water weg te halen
zo regel je, den het waterpoil, aars kroig je natte biene,
in 't oiselmeer, deer spui je den, om boere te bedienen.
Ref:
Westfriesland gôh, wat ben je roik, maar de klus is nag niet dein.
De stoere doik die kruipt, deur 't platte land, veul sturme overwonnen,
een ôde aan de mense die, hier ooit 'rs an begonnen.
't Voorjaar komt, de doik wordt groen, de skeipe staan te grazen,
je pakke den, je plakkie brood, om efkes uit te blazen.
Ok de môlen draait, vloitig in de wind, de kieft die toônt zijn veren,
Ik hoop zo dat dut bloive zal, de toid zal het me lere.
Ok herrestdag, de harde wind, de fietser kromgebogen,
teugen de wind, over doik, gien boetje om te drogen.
Maar de ras Westfries, zet zijn kuite skrap, zoin doik is ie zo oigen,
as ik omhoug koik denk ik dat we murgen sturrem kroige.
Ref:
Westfriesland gôh wat ben je roik, maar de klus is nag niet dein.
De stoere doik die kruipt, deur 't platte land, veul sturme overwonnen,
een ôde an de mense die, hier ooit 'rs an begonnen
En swinters met , een sneeuwtapoit, 't ois dik in de sloôte,
skaase onder an die doik, wat hewwe we genôten.
Ok die kluunpartaai, baai 't dorpscafé, de wakke en de skeure,
zo glissend deur 't Westfriese land, zou dat ooit nag 'rs beure?
Ref:
Westfriesland gôh, wat ben je roik, maar de klus is nag niet dein.
De stoere doik die kruipt, deur 't platte land, veul sturme overwonnen,
een ôde an de mense die, hier ooit 'rs an begonnen.
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Kees Ruiter, Hoogkarspel
As ik, zô nou en den de woid uit gaan
Den loup ik veul de doik ers uit op heden
Dat machtig monument uit 't verleden
In stroid teugen de Zuierzee ontstaan
Deer buiten droift de welvaart, zô gezeid
De zulvervloot leit deerzô te anskouwen
An de binnenkant verdiend en overhouwen
En deur oôs voorgeslacht lang voorberoid.
De zee is al een eeuwighoid, bedwongen onderhand
Maar nooit genog is in die toid, bezongen nach 't land.
De westewind waait altoid om moin kop
En tovert glinstergolfies op 't water
Een koppel wilde eende roert 'r snater
Een leeuwrik zoekt 't fluitend hogerop.
Wat skeipewolkies graze in de lucht
En spiegele d'r oigen in de slôte
Wat skoleksters loupe op houge pôte
Een haas is voor wat erregs op de vlucht
De slôte, hier en deer een skuit, de akkers langs de kant
Die vruchtbaar, vette modderkluit, dat platte groene land.
Een hengelaar staat dromend op de wal
Hai staat, heel stiekempies in zoin gedachten
De wonderbare visvangst op te wachten
Weer van ie weet dat die nooit komme zal.
Een blauwe roiger vist 'r voor z'n broôd
Vangt moeiteloôs een paling en een possie
Begaffelt op z'n sloffe zô z'n kossie
En skarrelt nag wat verder in de sloôt.
Een kwiksteert, spreeuwe en petrois, van alles zien je gaan.
De ekster, koekoek en de sois, van overal vandaan.
Je ziene altoid bouwers op 't land
De arboid adelt altoid nag d'r loive
En lenigies-an groeie de bedroive
De hypetheke groeie navenant
D'r is een zoot veranderd iemeslest
Verkaveld werd de boel en demd, veul slôte
Dat ken moin nou en den pittig begrôte
Maar 't was niet voor niks,'t ging om best.
De bouwer werd 'r beter van, veranderd werd zoin land
En hai heb net as deuze man, z'n hart 'r an verpand.
En over land en water, waait dag en nacht de wind
En aait de groene velden as een vrind
De duizend mooie dinge die je nerges aars ooit vindt
Die je voor altoid an de polder bindt.
Uit het roim van Kees Ruiter: 'Een haas is voor wat erregs op de vlucht'. (Foto Netty Zander)
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
Dick Visser
In 1949 ben ik, temet onderan die doik, geboren in de Burcht, in 't Kerkelaantje.
Moin moeder was deer kosteres van de Nederlands Hervormde Kerk, dat baantje had ze annomen omdat ze den een huisie kroige kon van die kerk, maar den most je wel koster worre, nou dat heb ze dein.
Zo hew'k ok heel wat stappe in die kerk zet. Toen 'k wat ouwerder werd most ik alle dâge de klok opwinde, hai had maar een ârefdags uurwerk en den kwam 't vezelfd beter uit dat alle dâge te doen, aars most je 's eivens of middend in de nacht dat klussie klâre, en deer was 'k toen nag te kloin voor.
In Krabbedam zâte we op de leigere skoôl, en voor de ruilverkaveling liepe we den vaak over doik deerneitoe. Ok as 't glad was in de winter ginge we lopend nei skoôl, den gong tante Bep Meyles met oôs mee en den moste we zo'n lange skâsraiersstok vasthouwe van heur, zodatte we niet van de doik of glisse zouwe.
Dut vond ik helegaâr niks om an zo'n stomme stok te lopen zodat ik oftig de biene nam en gewoôn alliendig nei huis gong.
We speulde ok oftig an en op de doik, in de winter op je kont d'r vanof glisse en 's zeumers hadde we weer âre spelletjes. En den bai de “Eenigenburger Wielen” 's zomers zwumme, weerover Jan en alleman ok al skreven heb en hoog ofdat die doik deer was en nag altoid is.
Moin jongste zuster ('k heb 'r ok maar twei) heb 'r oigen naggers nei huis brenge leiten deur een joôn uit Skagen, hai kende die hêle doik geniesen en hai reed net voorbai Sunt Maarten, veuls te hard vezelf, met z'n auto zo van doik of, an de Zoiperkant, nou en deer is die doik wel zo allemachtig houg, 't loikt de Himalaja wel. Dat ik thuis kwam zâte ze met z'n tweien bai oôs in de kamer zielig te koiken en ofdat ik 'm maar efkes nei Skagen brenge wou. Afoin, dat doene je den maar en we mostte ok nag efkes koike ofdat z'n skoen deer nag erges lag, want die was ie deur de hêle konsternasie kwoit raâkt.
We kwamme op de plek weerof 't beurd was en deer ben ik zo allemachtig verskôten van wat of ik deer zag, die hêle “Volksfiets” an barrele!! Overal lâge stukke en brokke, 't skot wat oigenlijk tussen de môter en de achterstoele hoorde te zitten lag deer erges te leggen en overal flarde en ende. Toe hew'k wel begrepen weerom ze bai oôs thuis zo zatte te ermenére. 't Was evengoed nag best ofkommen en de skoen hewwe ok nag vonden.
Zo'n beetje tot m'n ienentwuntigste hew 'k deer in de Burcht weund en neidat ik in Skagen en toidje weund had, ben 'k met m'n vrouw en zeun nei Winkel gaân en dat was ok weer vlak an die doik.
Hai bloift as een rooie dreid deur m'n leven loupe en deer ben 'k aigenlijk heêl bloid mee.
'k mag 'm graag zien dat mooie ouwe mônement.
Westfriese Zeedijk bij Eenigenburg. (Foto Netty Zander)
Verhaal van de maand
Iedereen kan voor deze rubriek verhalen insturen. De verhalen moeten zelf geschreven zijn en de Omringdijk als thema hebben. U kunt uw verhaal (of gedicht) sturen naar het Westfries Genootschap.
Iedere eerste maandag van de maand wordt er één nieuw verhaal geplaatst.
De overige inzendingen worden bewaard voor een andere maand.
