Berkhout, Aris (1879-1974)
Bron: Westfries Archief

De beste kolver ooit…

Aris Berkhout werd geboren te Zuid-Scharwoude op 17 maart 1879. Zoon van tuinder Cornelis Berkhout en Suzanna Kist. Aris overleed op 15 maart 1974 te Zuid-Scharwoude.
Op 28 april 1907 trouwde hij te Nieuwe Niedorp met Pietertje Dekker uit Aartswoud. Het jonge stel vestigde zich in Zuid-Scharwoude. Op 8 juni 1908 werd zoon Cor geboren, hun enige nakomeling. Net als zijn vader verdiende Aris zijn brood in de tuinbouw. Daarnaast verdiende hij wat bij als “oppasser” in cafés. De taak van een oppasser was bij drukte een beetje toezicht houden. Aris hield dan met name het biljart in de gaten.

Lid Kolfsociëteit “Op Maat”
Al op jeugdige leeftijd kwam Aris in aanraking met de kolfsport. Als schooljongen was hij al na schooltijd in de weer op de kolfbaan van zijn oom Arie Kist, eigenaar van de Roode Leeuw te Zuid-Scharwoude. Op kousenvoeten sloeg hij zijn eerste partijen. Op vijftienjarige leeftijd werd hij lid van Kolfsociëteit ‘Op Maat’. Het begin van een succesvolle staat van dienst als kolver.

Kolfprijzen
Tijdens de Nationale wedstrijden van 1905, gehouden in Spanbroek, behaalde hij de juniores-prijs. In 1906 behaalde hij zijn eerste grote succes, namelijk een tweede prijs in Nieuwe Niedorp. Op de Nationale wedstrijden van 1919 te Alkmaar haalde hij zijn eerste kampioenstitel. Nog vier keer daarna wist hij de kampioenstitel in de wacht te slepen. Niemand heeft hem dit ooit nagedaan. Daarna behaalde hij nog ontelbare andere kolfprijzen. De prachtige Jugendstil-klok die hij won, hangt nu in de huiskamer van zijn kleindochter Nel en tikt nog steeds. Ook ‘de zilveren molen’, gewonnen door Aris, is in haar bezit. Als korpskolver van ‘Op Maat’ had hij een groot aandeel in de korpsprijzen van deze vereniging.

Aris heeft zich verder gedurende ongeveer dertig jaar verdienstelijk gemaakt als ‘markeur’ van de Kolfbond. Zijn taak als markeur was te beoordelen of een bal ‘aan’ is of ‘mis’ en hoeveel punten de kolver voor ieder ‘klap’ krijgt. Op bijna 77-jarige leeftijd is hij hiermee gestopt. Het kolven heeft hij volgehouden tot een paar jaar voor zijn dood. Bijna tachtig jaar heeft hij zich met de kolfsport bezig gehouden. Als dank voor zijn vele verdiensten is hij benoemd tot erelid van de Nederlandsche Kolfbond.

“Buitenzorg”
Op 18 maart 1963 overleed zijn vrouw Pietertje en bleef hij alleen achter. Na een jaar nam hij zijn intrek in het bejaardencentrum ‘Buitenzorg’ te Oudkarspel. Hij had daar een piepklein kamertje. Dagelijks nam hij na het middageten de bus naar Zuid-Scharwoude. Gewoontegetrouw stapte hij uit bij café ‘De Roode Leeuw’ voor een borreltje. Voor diverse mensen deed hij vervolgens kleine boodschappen en ging dan ook bij zijn schoondochter Maartje aan. Op die manier was hij de hele middag onder de pannen. Ondanks zijn verhuizing naar Oudkarspel bleef hij in Zuid Scharwoude een bekende verschijning.
Als je Aris ontmoette, had je niet de indruk dat je te maken had met een nationaal kampioen. Hij bleef gewoon wie hij was, een aardige, vriendelijke man die van het leven hield. Vriendschap was voor hem minstens zo belangrijk als zijn kampioenstitels.
Eind 1971, begin 1972 is het bejaardencentrum “Buitenzorg” verhuisd van Oudkarspel naar Zuid-Scharwoude. Zodoende is Aris toen mee verhuisd. Op 15 maart 1974 overleed hij daar, twee dagen voor zijn vijfennegentigste verjaardag.

N.B. Op 1 mei 1885 werd de Nederlandsche Kolfbond opgericht onder voorzitterschap van Dr G.C. van Balen Blanken. (1852-1939, zie: WBW). In 1985 werd het 100-jarig bestaan gevierd. Bij die gelegenheid ontving de bond het predikaat ‘Koninklijk’ en gaat sindsdien verder onder de naam: Koninklijke Nederlandsche Kolfbond.
Voor verdere informatie, zie: www.kolfbond.nl).

Literatuur:
Jaap Kroon, de beste kolver ooit, in: Van Otterplaat tot Groenveldsweid, uitgave van de Stichting Langedijker Verleden

Bron: zie artikel: Jaap Kroon

Gegevens aangeleverd door: Cor Oudendijk en bewerkt door: Jaap Raat te Heiloo (2012).