Een stuwende kracht in de Wognumse samenleving
Jan Boots werd op 20 november 1912 in Avenhorn geboren. Zijn moeder was Maartje Ligthart (1879-1916), dochter van Jan Ligthart en Grietje Beerse van de Grote Zomerdijk. Zijn vader was Gerrit Boots (1865-1918), zoon van Jan Boots en Geertje Knijn. Zijn familie had op kermissen een oliebollenkraam en een koekhakkraam. Na zijn huwelijk werd Gerrit brandstofhandelaar in Avenhorn. Jan's ouders overleden daar aan tbc. Jan en zijn twee zussen werden door de familie van zijn moeder Ligthart-Hoek ‘thuisgehaald’. Jan kwam bij Oom Klaas Ligthart, verzekeringsagent in Wognum, en zijn tweede vrouw Ida van der Ham in huis.
Een bewogen ondernemer
Na acht jaar lagere school kreeg Jan een ‘poepezak’ vol textiel en naai-, brei- en herstelbenodigheden waarmee hij door Wognum en naburige polders trok. Vlak voor zijn huwelijk met Corriey Dudock in 1934 werd op Kerkstraat 13 een manufacturenwinkel geopend. Na 1945 nam daar naast textiel woninginrichting een grote vlucht.
Jan voelde zich zeer betrokken bij ‘de katholieke zaak’. Hij moedigde de samenwerking tussen katholieke ondernemers in West-Friesland aan. Zo werd hij namens hen woordvoerder in de katholieke inkoopcombinatie Dicos.
In de contacten met zijn klanten had Jan een luisterend oor. Door zijn jeugdervaringen kon hij zich goed in leven in het leed dat in de crisis- en oorlogsjaren achter menige voordeur schuil ging. Samen met Corrie verleende hij naar vermogen ‘stille hulp’.
Aan het einde van de oorlog kreeg Jan in een deeltijdfunctie de leiding over de distributiekring Wognum / Sijbekarspel / Twisk / Abbekerk. In deze functie merkte Jan dat hij anderen kon inspireren en leiding kon geven.
Bestuurder en vertrouwensman
Na 1946 werd er in Wognum steeds meer een beroep gedaan op Jan's vaardigheden. Jarenlang was hij secretaris van de plaatselijke middenstandsvereniging en bestuurslid van het Oranjecomité. In kerkelijk verband was hij voorzitter van het R.K. Kerkbestuur (1948-1981) en ook lang voorzitter van het priestercomité dat de talrijke neomisten uit Wognum feestelijk ontving.
Jan's hart bleef liggen bij de zorg voor de in nood verkerende mens. Als voorzitter van het burgerlijk armbestuur en als lid van de gemeentelijke adviescommissie voor de Bijstandswet was Jan bij dit proces betrokken. Tot zijn opluchting maakte het conservatieve kerkelijk armbestuur plaats voor een Parochiële Charitatieve Instelling met een nieuw type bestuurder. Jan raakte ervan overtuigd dat de tijd dat alles lokaal kon worden opgelost voorbij was. Als bestuurslid van het Witte Kruis zette hij zich met anderen in voor een gezondheidscentrum annex bibliotheek in Wognum en voor samenwerking tussen kruisverenigingen in West-Friesland.
Hoeveel bestuursfuncties Jan heeft gehad valt niet te achterhalen. Een uitspraak van burgemeester P. Commandeur in 1969 bij de uitreiking van de pauselijke ridderorde van St Sylvester: “Je kunt in Wognum geen organisatie of instelling bedenken of je komt de heer Boots tegen.” Zowel de burgemeester als pastoor Stammeijer zochten hem regelmatig thuis op voor een goed gesprek of voor het oplossen van een dringende kwestie.
Bij officiële dankbetuigingen gaf Jan steeds de meeste eer aan Corrie, “mijn 80%”. Tachtig procent van zijn werkkracht had hij aan Corrie te danken. Zij ontfermde zich steeds meer over de winkel en wat er bij kwam.
Sweelinckhof, zijn laatste grote daad
In 1967 werd de zaak verkocht en had Jan tijd voor zijn grootste wens: een modern bejaardencentrum voor alle gezindten in Wognum. Sint Agnes, in handen van de zusters Franciscanessen, bood slechts ruimte voor eenentwintig ouden van dagen en het gebouw was ouderwets. Het bestuur van de Stichting Bejaardencentrum moest nieuwe wegen durven inslaan. De belangen van bestuursleden bleken soms tegenstrijdig, visies konden verschillen. Door slim taken naar groepjes bestuursleden te delegeren stuurde Jan de bestuursleden aan en maakte hen medeplichtig aan het doel. In 1971 werd de Sweelinckhof, een hoofdgebouw met vijftig kamers en vijfendertig aangrenzende bejaardenwoningen, geopend. Tot 1983 bleef Jan voorzitter van de Stichting Bejaardencentrum Sweelinckhof.
Op foto's van officiële gelegenheden zit Jan op de achtergrond of hij ontbreekt er. Het kenmerkt zijn bescheidenheid. Jan zag bestuurswerk als teamwerk en eiste nooit de eer voor zichzelf op. Wellicht verklaart dit ook waarom Jan pas in 1996 tot ereburger van de gemeente Wognum werd benoemd.
Jan Boots overleed in 2000 in Wognum.
Bronnen:
Peter Wester, Jan en Corrie Boots, bewogen ondernemers. In: jaarboek Historische Stichting ‘De Cromme Leeck’ 2014.
Annie Wester-de Vries, Grietje Wenker (1849-1936) en de Acht Zaligheden. In: jaarboek Historische Stichting ‘De Cromme Leeck’ 2005.
Tot uw dienst, 75 jaar middenstand Nibbixwoud - Wognum - Wadway - Zwaagdijk-West. Redactie T. Schouwe en I. Broekhuizen. 2014 (Uitgave van Stichting ‘De Cromme Leeck’).
Gegevens samengesteld en aangeleverd door: Peter Wester te Beuningen (Ov.) 2014.
