Burgemeester in tijden van wederopbouw
Van 15 november 1949 tot 1 juni 1971 functioneert mr. dr. Benjamin Richard Canneman als burgemeester van Hoorn. Hij wordt op 13 augustus 1909 in Den Haag geboren als zoon van Elias Canneman (1872-1948) en Catherine Jeanette Francoise Charlotte Hasselman (1872-1955), een referendaris-gezin. Na een rechtenstudie in Leiden promoveert hij in 1936 op een volkenrechtelijke dissertatie getiteld: ‘Represailles’ bij prof. Telders. Daarna vertrekt hij naar Veenhuizen, waar hij secretaris wordt ter directie van de Rijkswerkinrichtingen, een instelling met toentertijd een bevolking van ± 1800 landlopers en bedelaars. Op 15 oktober 1939 volgt zijn benoeming tot hoofd van een afdeling ter provinciale griffie in Assen. Daar fungeert hij tevens als chef van het Kabinet van de Commissaris der Koningin en als waarnemend griffier der Provinciale Staten. Voorts is hij rechter-plaatsvervanger en na de bevrijding voorzitter van een Oorlogstribunaal.
In Hoorn wordt hij burgemeester in een tijd van wederopbouw. Als een van de slapende stadjes langs het IJsselmeer bestaat er weliswaar een spoorverbinding naar Amsterdam en Alkmaar, maar de onderlinge verschillen tussen het rooms-katholieke en protestantse deel van de bevolking van Hoorn is aanzienlijk. Daar moet de socialistische burgemeester (van Remonstrantse huize) verandering in aanbrengen.
Samenwerking West-Friesland
Tijdens het eerste bezoek van H.M. Koningin Juliana aan Hoorn in 1952 zijn alle collega-burgemeesters uit Westfriesland uitgenodigd voor het diner. Dit is een voorbode van Cannemans idee om de omliggende gemeenten in een samenwerkingsverband te organiseren. Met twee medeburgemeesters stelt hij de gemeenschappelijke regeling Stichting Ontwikkeling West-Friesland op. Aanvankelijk een club van Westfriese burgemeesters die zou uitgroeien tot wat later het Samenwerkings Orgaan Westfriesland (SOW; 1968-2003) wordt.
Burgemeester Canneman ontvangt het koninklijk paar Juliana en Bernhard tijdens hun bezoek aan Hoorn in 1952.
Hoorn als groeikern
Hoorn wordt als gemeente met 17.000 inwoners in 1966 aangewezen als groeikern met de daarbij behorende infrastructuur. De komst van de rijksweg A7 ziet men als een overwinning. De uitbreidingsplannen in de Grote Waal en Risdam zijn onder Cannemans bemoeienis gerealiseerd.
Naast de middenstand stimuleert de burgemeester in niet mindere mate de industrie. De eerste uitbreiding aan de Dr. C.J.K. van Aalstweg voor de kleine industrie is een voorbode van de Philipsvestiging en uiteindelijk het industrieterrein Hoorn 80, dat onder zijn beleid tot stand komt.
Op het gebied van de gezondheidszorg kan vermeld worden dat Canneman als voorzitter een fusie bewerkstelligt tussen het Stadsziekenhuis en het ziekenhuis De Villa, waaruit het Streekziekenhuis is voortgekomen. Reeds in die naam wil hij de streekfunctie van de stad profileren.
Hij zorgt als broer van Elias Canneman(1905-1989), hoofdarchitect van de Dienst Monumentenzorg, goed voor alle Hoornse monumenten. Zo laat hij het Westfries Museum restaureren en ontvangt daar in 1958 Koningin Juliana. Het Statencollege (het toenmalige Stadhuis) krijgt zijn speciale aandacht, maar ook velerlei panden in de stad. Een en ander resulteert in het (eerste) erelidmaatschap van de Vereniging Oud-Hoorn.
Hoorn 600 jaar Stad
Een glansrol vervult Canneman tijdens de Stadsfeesten van Hoorn 600 jaar stad. Tijdens een rede voor de buitengewone zitting van de gemeenteraad op 26 maart 1957 memoreert hij de geschiedenis van Hoorn als Middeleeuwse stad en de positie van de stad tijdens de Gouden Eeuw. Ook tijdens de feesten daarna speelt Canneman een rol van belang: de intocht van graaf Willem V van Holland, een reünie van oud-ingezetenen van Hoorn, brandweerwedstrijden, een tentoonstelling van Hoorns zilver, het naspelen van de Slag op de Zuiderzee, admiraalzeilen, bier-botenrace enz.
De burgemeester spreekt tijdens een bijeenkomst in 1963 van de Kaap Hoornvaarders in het stadhuis.
De aankoop door de gemeente van de Parkzaal (onderdeel van het toenmalige Parkhotel) aan het Achterom is aanleiding voor verschillende verbouwingen, hetgeen resulteert in een compleet nieuwe schouwburg in 1970 aan de Westerdijk. Als voorzitter van de stichting Het Park is hij veel aanwezig bij uitvoeringen van plaatselijke muziekverenigingen en andere manifestaties en speelt hij een leidende rol bij de toenmalige nieuwbouw. Die overigens in 2004 zou leiden tot een verdere nieuwbouw op de Westerdijk en een volledige afbraak van het oude gebouw.
Dr. Lucas van Hasselt
Onder het pseudoniem Dr. Lucas van Hasselt schrijft Canneman een aantal artikelen over de geschiedenis van Hoorn, die worden uitgegeven door het Genootschap Oud-Westfriesland, nu Westfries Genootschap (zie bronnen). Ook schreef hij een Kroniek van Hoorn over de jaren 1932-1941. In dat laatste jaar werden de gemeenteraden door de bezetter opgeheven.
Benjamin Richard Canneman overlijdt op 28 oktober 1982 te Den Haag. In het Dagblad voor West-Friesland van 3 november 1982 wordt hij als een beminnelijk burgemeester gekenschetst. ‘Hij verdiepte zich in het wel en wee van de stedelijke verenigingen en instellingen. Hij kende zeer veel mensen. Zijn kamer in het stadhuis aan de Nieuwstraat was dikwijls een spreekkamer. Hij stond er op burgers die problemen hadden zelf te woord te staan. Voor zijn verdiensten in Hoorn is hij koninklijk onderscheiden.’
Burgemeester Canneman met Commissaris der Koningin mr. F.J. Kranenburg ter gelegenheid van de start in 1965 van bedrijventerrein Hoorn 80.
Publicaties:
Represailles, dissertatie Rijksuniversiteit Leiden (1936)
600 jaar Stadsbestuur te Hoorn, Rede voor de gemeenteraad op 26 maart 1957
Onder het pseudoniem Dr Lucas van Hasselt:
Hoorn in 1851 bij de inwerkingtreding van de Gemeentewet , Westfriesland Oud & Nieuw, 43e bundel (1976)
Hoorn's stadsbestuur in vroeger eeuwenHoorn's stadsbestuur in vroeger eeuwen, Westfriesland Oud & Nieuw, 44e bundel Hoorn (1977)
Bronnen:
Diverse artikelen in zowel Noordhollands Dagblad als het Dagblad voor West-Friesland 1949-1971.
In het bijzonder Dagblad voor West-Friesland 2 juni 1971 en 3 november 1982.
Gegevens aangeleverd door: Mr. Willem Canneman, zoon van Benjamin Richard Canneman, te Den Haag (2020).
