‘Stolpenprof’ en dialectkenner

Joop van Diepen Je kon als het om de streektaal in Westfriesland ging, eigenlijk niet om Joop van Diepen heen. De in 1944 geboren Spanbroeker ontpopte zich als een Westfries die het eigen dialect eerde. Dat zelfde deed hij voor het symbool van het land achter de Omringdijk: de stolpboerderij. Joop werd de ’stolpenprof’ in de regio. Die betrokkenheid toonde hij als docent, als makelaar („ik zal ook wel wat stolpen verkocht hebben”) en als aanjager bij het Westfries Genootschap.
 
Aanvankelijk was Joop van Diepen leraar Engels, maar via zijn eerste eigen boek ‘Hé, is dat Westfries’ over het Westfriese geslacht Van Diepen kwam hij in contact met Siem Jaspers van Makelaar Jaspers/Van Diepen in Wognum. Al pratende kreeg Joop van hem te horen ‘jij ken wel makelaar worre’ en dat deed hij dus ook. In 1984/’85 begon hij ermee en voelde zich snel op zijn plek. Joop stopte als leraar en werd via avondstudies makelaar.
 

Meerdere talenten

Joop had meerdere talenten, hij deed aan kunstfluiten, kon op elk moment van de dag wel een ’kuukse vertelling’ uit de mouw schudden en kon leuk schrijven. Dat bleek wel toen hij in 1987 een column ’Nag effies Dutte’ in het eigen dialect voor het Noordhollands Dagblad schreef. Aan inspiratie geen gebrek: de ‘stukkies’ van zijn voorganger Theo Koomen, en voegde er zijn eigen stijl aan toe.
 
omslag Bullebak in sloôt
 
Ook schreef hij onder andere de eenakter ‘Te Brulleft’ en het kinderleesboek ‘De Bullebak in Sloôt’. Op initiatief van het Westfries Genootschap sprak hij 99 van zijn eerder geschreven verhalen, met de verzamelnaam ‘Westfriese Kronkels’, in voor een usb-stick die werd uitgegeven in 2019. Joop was verder actief als een van de presentatoren van een Westfries radioprogramma en presenteerde bij de regionale televisie het programma ‘Effe Buurten baai Westfrieze’.
 
Genootschapsvoorzitter Jan Smit en Joop van Diepen
Genootschapsvoorzitter Jan Smit en Joop van Diepen bladeren door oude columns, waaruit een selectie is gemaakt om op een usb-stick te zetten. (Foto Mediahuis)

Makelaar Van Diepen

Als makelaar Van Diepen gooide hij al zijn deskundigheid in de strijd voor het behoud van de stolpboerderij. Hij bleek veel te weten over de bouwkundige geschiedenis en was jarenlang bestuurslid van Boerderijenstichting Vrienden van de Stolp. Met die opgebouwde kennis voelde hij zich als een vis in het water bij het Westfries Genootschap, onder andere bij de stichting Landelijk Schoon. Liefst 41 jaar was hij bestuurslid.
 
Het Westfries genootschap benoemde Joop van Diepen bij zijn afscheid in 2014 tijdens de Westfriezendag in Schagen tot erelid. Op de Najaarsstreekmiddag van hetzelfde jaar in Bovenkarspel werd hij onderscheiden als lid in de Orde van Oranje-Nassau.
 
omslag woordenboek

Woordenboek

In 2017 besloot Joop samen met mede-dialectkenner Andries Sijm dat het Westfries Woordenboek van Jan Pannekeet uit 1984 aan een revisie toe was. Een enorme taak, omdat voor menig liefhebber de ’Pannekeet’ toch een onaantastbaar baken was voor de streektaal. Joop filterde er volgens hem fouten uit, vulde aan en toonde zich ook hierin als altijd behoorlijk eigenwijs.
 
Adviezen werden vaak niet gevolgd. Dat lokte weerstand uit „Maar er bestaan geen uitgeschreven regels hoe dat nou precies in elkaar hoort te zitten, dat Westfries”, voegde hij er zelf steevast aan toe. In 2020 verscheen het ‘Jan Pannekeet Westfries Woordenboek, herzien door Joop van Diepen en Andries Sijm’.
 
Op 18 juli 2021 overleed Joop van Diepen in zijn woonplaats Oosterblokker.
 
Bronnen:
‘Herinneringen aan Joop van Diepen’, Jan Smit in Vierkant, oktober 2021
Artikelen over Joop van Diepen in het Noordhollands Dagblad van:
  • 6 september 2014 (Richard Zut)
  • 30 oktober 2019 en 21 juli 2021(Martin Menger)
 
Tekst samengesteld door: Peter Smit te Alkmaar (2024).