Klik hier voor een grotere afbeelding.
Na de kerkelijke hervorming in West-Friesland was er wel gewetensvrijheid (ieder mocht geloven wat hij wilde), maar geen godsdienstvrijheid voor de niet-hervormden. Men mocht zijn geloof niet in het openbaar belijden. De enige erkende godsdienst was "de ware gereformeerde religie" (wat nu hervormd heet). De gereformeerde kerk werd de nieuwe officiële staatskerk. Toch bleven met name op het platteland veel mensen de Rooms-Katholieke kerk trouw. Vaak was het zo dat het wel of niet overgaan naar de nieuwe godsdienst afhing van de keuze van de pastoor ter plaatse. Tot voor kort (± 1970) konden we deze keuze in West-Friesland herkennen omdat veel dorpen óf protestant óf katholiek waren (bijv. Andijk - Wervershoof, Hauwert - Nibbixwoud).
De niet-hervormden mochten hun godsdienst niet beoefenen in als zodanig herkenbare gebouwen - het mocht er dus niet uitzien als een kerk. Zo ontstonden de schuilkerken.
Op deze dia zie je het interieur van een rooms-katholiek schuilkerkje in een boerderij in de Zuidermeer (gem. Wester-Koggeland) die niet voor niets in de volksmond "Het Papennest" heette. Als de dienaren van het gerecht er weer eens achter waren gekomen dat er ergens een H.Mis was opgedragen werd er steevast gesproken over "Paapse stoutigheden". Ook was het zo dat niet-hervormden niet in aanmerking kwamen voor overheidsfuncties. Hieraan kwam in 1795 een einde. Alle godsdienstige richtingen kregen vanaf dat jaar wettelijk dezelfde rechten.
