Landschapsdeskundige en schrijver, maar allereerst Westfries
De bij velen bekende Westfries Koos (officieel: Nico Jan) Groot werd geboren op 14 augustus 1920 als zoon van de kastelein van De Zeven Groene Bomen in Binnenwijzend en groeide op in Andijk. Graag vertelde hij later over zijn kinderjaren, o.a. over zijn voorvaderlijk huis in Enkhuizen.
Deskundig ingenieur
Van kindsbeen af had hij belangstelling voor techniek. Het was dan ook niet verwonderlijk dat hij na de HBS in Hoorn voor een technische opleiding koos en weg- en waterbouw ging studeren. Dat ging hem goed af en hij plakte er nog een studie bouwkunde aan vast.
Carrière
Als weg- en waterbouwkundig ingenieur kreeg hij een baan bij het Waterschap Drechterland. Na de oorlog werd hij projectleider bij de gemeente Amsterdam en hielp hij mee aan de bouw van Osdorp. Inmiddels was zijn interesse voor architectuur zo groot geworden dat hij zich inschreef aan de Academie voor Bouwkunst te Haarlem. In 1952 verhuisde hij met zijn echtgenote Janny (officieel: Jansje) de Haas en zijn pasgeboren zoontje Jan Willem naar Schagerbrug waar hij was aangenomen als gemeentearchitect in de gemeente Zijpe. Onder zijn leiding werden talloze woningen en enkele spraakmakende utiliteitsgebouwen, zoals de openbare lagere school in 't Zand en het bejaardencentrum in Callantsoog, ontworpen.
In 1961 werd hij Directeur Gemeentewerken bij de gemeente Zijpe. Zijn werkveld werd uitgebreid met tal van technische zaken maar dat wil niet zeggen dat dat ten koste ging van het ontwerpen. Hij schroomde niet om bijvoorbeeld voor de gemeente een brandweerauto te ontwerpen. Overigens was dat niet geheel onlogisch want hij was ook brandweercommandant. Daarnaast werkte hij samen met De Waard Tenten bij het uitvinden en ontwerpen van vouwwagens en caravaninterieurs. Hij was er trots op dat hij vooral in caravans veel handiger tafels en bedden kon laten inbouwen. In de Zijpe werd hij geconfronteerd met sterk verwaarloosde molens en dat bracht hem op het idee om de Stichting Zijper Molens op te richten waar hij zijn voorliefde voor techniek en zijn kennis van weg- en waterbouw uitstekend kon combineren.
Hoorn
In 1963 werd Koos aangenomen als Directeur Openbare Werken in Hoorn. Samen met zijn vriend Coen de Vries (binnenhuisarchitect) ontwierp hij een bijzonder interieur voor een vervallen koopmanswoning op Onder de Boompjes (17), waar hij zich in vestigde met zijn gezin. Hoorn werd in de jaren '60 een groeigemeente en Koos was direct betrokken bij het ontwerp, de aanleg en de bouw van De Grote Waal, De Risdam I, II en III en het eerste deel van De Kersenboogerd. Deze nieuwbouwprojecten belemmerden hem niet om zich actief in te zetten voor de oude Hoornse binnenstad. Met veel gevoel voor detail, historisch besef en respect voor de bewoners werden onder zijn verantwoordelijkheid veel zaken in Hoorn aangepakt, veranderd en verbeterd. Gebouwen, bestrating, riolering, groenvoorziening, sportparken, bruggen, de vuilnisophaaldienst: het waren allemaal zaken waar hij zich in zijn functie van Directeur Gemeentewerken voor inzette. Als het beleid van het gemeentebestuur bij de bespreking ervan in de gemeenteraad wat moeilijk lag, gebruikte Koos zijn charme en humor om de politiek voor de door hem ingebrachte ideeën te winnen. Ook zaken die niet direct onder zijn verantwoordelijkheid vielen hadden zijn belangstelling. Zo kwam de beeldengroep van de Jongens van Bontekoe door Jan van Druten mede door Koos' toedoen op de muur bij de Hoornse Hoofdtoren terecht. De Parkschouwburg werd niet aan het Achterom maar aan de Westerdijk gebouwd. Ogenschijnlijk een klein verschil, maar dat leverde de bezoekers een groots uitzicht op over Het IJsselmeer.
Naast zijn werk
Ook in zijn ‘vrije’ tijd was Koos zeer actief op velerlei gebied. Zijn hobby's waren: muziek, kunstgeschiedenis en regionale historie van West-Friesland. Hij reisde graag en samen met zijn vrouw en soms met zijn kinderen (Jan Willem, Jaap en Ydo) bezocht hij overal ter wereld veel bezienswaardigheden. Hij was initiatiefnemer en/of bestuurslid van verschillende sociale verenigingen en voorzitter van onder meer de concertvereniging Johan Messchaert, de Vereniging Oud Hoorn, de Stichting Stadsherstel, de Rotaryclub Hoorn (vanaf 1965) en de Stichting Westfriese Molens van het Westfries Genootschap. Voor zijn maatschappelijke betrokkenheid werd hij onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Schrijver
Behalve technicus en ontwerper was Koos een begenadigd schrijver. Daarvoor had hij al in zijn jeugd de basis gelegd als correspondent voor Het Dagblad voor West-Friesland. In de jaren veertig maakte hij met een aantal kornuiten het boek ‘Rad van Avontuur’, een verzameling gedichten en verhalen over West-Friesland. Hij schreef diverse boeken, waaronder in 1983 ‘Opmeer 75 keer’, in 1984 ‘Westfriesland, het land waar wij wonen’ en in 1988 het boek ‘Bedrijvig Bezig’. Hij was, in 1982, medeauteur van ‘Hoorn, huizen, straten, mensen’ en in 1998 medeauteur van ‘Tussen water en wind, 25 jaar Waterschap Westfriesland’.
Levenseinde
In 1980 ging Koos met vervroegd pensioen maar hij bleef nog lange tijd actief in Hoorn en West-Friesland. Na zijn tachtigste trad hij meer en meer terug uit het openbare leven. Op 2 december 1994 stierf zijn geliefde echtgenote Janny de Haas. Hij bleef desondanks genieten van de wandelingen door zijn geliefde stad Hoorn en van het lezen van boeken over architectuur en over ‘zijn’ West-Friesland. In zijn laatste jaren ondervond hij veel liefde en zorg van zijn vriendin en partner Lies Woelinga-van der Ley (1918-2012), de weduwe van zijn goede vriend Hessel Woelinga († 2006). Zij overleed een jaar na Koos in Avondlicht. Toen hij bijna negentig was, werd hij vergeetachtig en las hij met veel interesse de boeken die hij ooit zelf geschreven had. “Goh,” -verzuchtte hij dan- “wat een mooi boek en wat het die kirrel d'r verskrikkelijk veul verstand van.” Hij bleef een levensgenieter.
Koos Groot overleed in Hoorn op 31 maart 2011 op negentigjarige leeftijd na ‘een leven met een gouden randje’, zoals zijn familie meldde. De crematie aan de Berkhouterweg was op 6 april van dat jaar.
Publicaties (zie hierboven onder: Schrijver):
(samen met zoon Jaap): West-Friesland… het land waar wij wonen. Uitgave van de Rabobanken West-Friesland 1984 (dit boek is volledig opgenomen op deze site).
Muzikanten trekken voorbij… in: West-Friesland Oud en Nieuw, 53ste bundel (1986) p. 105-114.
Een gedicht uit het ‘Rad van Avontuur’ is te bereiken via deze link.
Gegevens samengesteld en aangeleverd door: zoon Jaap Groot (Wijdenes) en Gerard Weel (Hoorn) 2013.
