Vrijheidsstrijder en rebellenleider
Pier Gerlofs Donia, beter bekend als Grote Pier, werd geboren ca. 1480 te Kimswerd (Fr.). Overleden te Sneek op 28 oktober 1520.
Prent van Grote Pier uit een zeventiende-eeuws boek (1622).
Grote Pier, zo genoemd vanwege zijn reusachtige gestalte, leidde een veelzijdig leven. Hij wordt genoemd: een Friese krijgsheer, een vrijheidsstrijder en volksheld. Hij werd de aanvoerder van een rebellenleger van Gelderse en Friese huurlingen, de Zwarte Hoop genaamd. Grote Pier had ook de leiding, toen dit rebellenleger op 24 juni 1517, uit wraak voor een geleden nederlaag tegen de Hollanders, op de West-Friese kust aan land ging. Een vloot van grote en kleine schepen landde tussen Wervershoof en Medemblik. Deze stad werd ingenomen en zonder mededogen platgebrand. Het kasteel bleef gespaard omdat, zoals een kroniekschrijver aantekende: “daer sij deur de kastelyn (kasteelheer, JR) Joost van Buyren vroomlijk (krachtig, JR) uytgehouden werden”. Dezelfde dag gingen Twisk en Opperdoes in vlammen op. Hoorn liet men links liggen. De omwalling daar, zo wisten de krijgers, was een te zware hindernis. Berkhout bleef echter niet gespaard. Een spoor van vernieling achterlatend trok de “Zwarte Hoop”, zoals de horde werd genoemd naar Alkmaar. Grote Pier overleed drie jaar later in 1520 te Sneek.
Literatuur:
C. Kerkmeyer-de Regt, Geschiedenis van West-Friesland (Leiden, 1943)
Jaap Raat, in: Alt. W-F 1, Twintig eeuwen Westfriezen en hun rijke verleden (1998)
Henk Komen, Droge voeten op vrije grond, de geschiedenis van West-Friesland en Kennemerland in vogelvlucht, 92-94 (Heerhugowaard, Tweede, gewijzigde druk 2002).
Gegevens aangeleverd en bewerkt door: Jaap Raat te Heiloo (2011).
Voorstelling Grote Pier in Staatkundige Historie van Holland (september 1758).
