bron: part. archief
Gemeentebode en geschiedvorser
Geboren te Oudkarspel op 1 augustus 1917. Overleden te Langedijk op 25 oktober 2007. Zoon van Gerard IJff en Hillegonda van Exter. Gemeentebode, geschiedvorser.
De wieg van Jan IJff stond aan de Luizeknip, het noordeinde van Oudkarspel, waar vader IJff slager was. Jan had bij zijn geboorte al een zuster Clazien. Vader Gerard was later tuinder en Jan vond het als jongen heerlijk om in de Woudmeer en het Diepegat te bivakkeren. Toch trad hij niet in vaders voetsporen. Mede op aandringen van zijn moeder, die een broer had die een timmerbedrijf had in Bergen, koos Jan voor het vak van timmerman. Via diverse leermeesters en timmerbazen, waaronder een tijd in Haarlem, belandde Jan bij de firma Klinkert in Noord-Scharwoude. Inmiddels had Jan zijn toekomstige echtgenote Grietje Keppel ontmoet, geboren in Noord-Scharwoude. Zij trouwden in 1942 en vestigden zich in een klein huisje aan de Liefdelaan. Later werd een woning betrokken aan de Dorpsstraat op de hoek van de Kerklaan. Achtereenvolgens werden dochter Hannie en de zonen Gerard, Jan en Dick geboren. Vanaf 1958 veranderde er veel. De gemeentebode van Langedijk, oud veldwachter Frederik Prins, ging met pensioen. Aan Jan werd gevraagd om de hamer en zaag te verwisselen voor een baan als ambtenaar. Hij heeft dit gedaan en met veel plezier de gemeente gediend. Naast zijn baan als bode vervulde Jan de onbetaalde baan van brandweerman, later zelfs als commandant.
Door zijn werk als gemeentebode kwam Jan veelvuldig in aanraking met documenten over de geschiedenis van Langedijk. Vaak waren dit ook oude documenten die toen nog in het gemeentelijk archief werden bewaard.Hij ontwikkelde een buitengewone interesse voor alles wat met de geschiedenis van Langedijk te maken had.
Het nog immer gewilde fotoboek Langedijk herleeft was een van de eerste initiatieven van Jan. Het verscheen in 1975. Toen de voorbereidingen voor de negen-eeuwenfeesten in 1980 werden getroffen, raakte ook Jan erbij betrokken. Samen met o.a. Jan Otto kwam het boek Tussen Buitenland en Luizeknip tot stand. In het kielzog van dit boek verscheen in 1982 Adieu schipper, een boek over de Langedijker binnenvaart. Ook hieraan was het aandeel van Jan groot.
Samen met Jan Otto richtte hij "De Schrijfcaemer" op en publiceerde diverse werken: Terugzien op morgen en Geestmerambacht, een land gelegen aan de rand van de hel.
Later bewerkte Jan IJff de historische schetsen van Klaas Zeeman en gaf dit uit in boekvorm.
Op uitnodiging van Jan kwam een groep minnaren der historie bij elkaar in september 1984. Het zou de start worden van de latere Stichting Langedijker Verleden, gevolgd door de opening van 't Regthuis in 1989. Jan vervulde jarenlang de rol van bestuurslid en was altijd zeer betrokken bij elk besluit. Bij zijn terugtreden werd hij als erelid van de stichting benoemd.
In het toenmalige Duizend Eilandennieuws vulde hij bijna wekelijks de rubriek "Kuieren door Langedijk". Deze stukjes werden later in boekvorm gebundeld. Bij de oprichting van het blad Van Otterplaat tot Groenveldswei maakte Jan deel uit van de redactie en leverde ook trouw meerdere artikelen, waarbij hij putte uit eigen ervaring en vergaarde kennis van de afgelopen jaren.
Naast interesse voor historie had Jan ook schik in het maken van stukjes en rijmpjes in het West-Friese dialect. Toen er begonnen werd met Skroivendevort, had men geen tekenaars. Er is toen dankbaar gebruik gemaakt van de tekeningen van Jan. Later was dat niet meer nodig, maar toen begon Jan zelf West-Friese 'roimpies' en verhaaltjes te schrijven. Jan vatte dat zelf samen als "Rare roimpies, onwoise versies en nag een deêl malle vertelsels". Op de "Skroifeivende" van Langedoik II, waar Jan ook bij was, werd heel veel gelachen om wat Jan geschreven had. Samen met Truus Wedekind gaf Jan de afgelopen jaren op eigen initiatief West-Friese boekjes uit waarin hij als zijn rare 'skroifsels' kwijt kon. De opbrengst was altijd voor een goed doel.
Jan IJff overleed 25 oktober 2007. Hij was lid in de Orde van Oranje Nassau en drager van de erepenning van de gemeente Langedijk. Jan bereikte de leeftijd van 90 jaar. Op zich een respectabele leeftijd, maar iedereen die Jan gekend heeft, weet dat Jan tot op zijn hoge leeftijd actief bleef en een vraagbaak was op vele gebieden.
Publicatie(s):
Langedijk herleeft, fotoboek (Uitg. F. en A. de Jong, 1975)
Tussen Buitenland en Luizeknip, samen met Jan Otto (Uitg. Stichting Negen eeuwen ontwikkeling Langedijk, 1980)
Adieu schipper, samen met Piet Droog, Jan Otto, Klaas Oud en Cor van Schoorl.
Terugzien op morgen,geïllustreerde streekkroniek van 1933, samen met Jan Otto (Uitgave in eigen beheer met medewerking van J. Zeeman en M. Zeeman-Keizer, 1984)
Geestmerambacht, een land gelegen aan de rand van de hel (Uitgave van Polder Geestmerambacht, maart 1986)
Kuieren door historisch Langedijk, deel I (1989)en II (1989), samen met Cor Oudendijk en Jan Otto. Deel III (1989) en IV (1991), samen met Cor Oudendijk. Deel V (1992) (Uitg. Elma Edities BV, Noord-Scharwoude)
Langedijker streekhistorie, bewerking van alle artikelen van Klaas Zeeman. (Uitg. Elma Edities BV, Noord-Scharwoude, 1993)
Langedijker humor en historie (uitgave in eigen beheer, juli 2002)
Een roim met een gloim, West-Friese roimpies, samen met Truus Wedekind (uitgave in eigen beheer, 2003)
Effies lache, West-Friese roimpies, samen met Truus Wedekind (uitgave in eigen beheer, 2004)
West-Friese krabbels, rare roimpies, onwoise versies en nag een deêl malle vertelsels (uitgave in eigen beheer, zonder jaartal)
Oude Langedijkers vertellen, Langedijker historie, bundeling van ooit gepubliceerde artikelen van Klaas Langedijk en Klaas Zeeman. (uitgave in eigen beheer, 2005)
Gegevens aangeleverd door: Cor Oudendijk te Nieuwe Niedorp (2008).
