Leide in vriende van 't Westfries Genoôskip,
Wat kin d'r in een jaar verskrikkelijk veûl beure. Niet allien in de grôte wereld om oôs heen, maar ok in oôs aigen Westfriesland in oôs aigen leven. Mooie dinge, maar ok dinge die hard ankome kinne in die mese rake in d'r bestaan. We kinne in magge oôs deer niet an onttrekke. In 't verbaaie jaar binne d'r heêl wat troûwe leide in vaste bezoekers van de Westfriezedag overleden. 't Is ondoenlijk om ze allegaar op te noemen. Toch wel ik voor een paar mese een uitzondering make.
As eerste noem ik oôs bestuurslid Maarten Dekker. Veerder misse we oôs lid van verdienste in vraaiwulliger op't secretariaat Jan de Reus, Siem de Haan, oud-voorzitter van Stichting Creatief Westfries, Theo Mes die zô ontzaglijk veûl mooie foto's voor oôs maakt het in Fred Gutker die twuntig jaar lang voilingmeister was op de slotmiddeg in februari in Berkhout. Bekinde in minder bekinde mese binne d'r niet meer. 't Grôte gevaar is dat ik 'r ientje vergeet te noemen, in dat wel ik aigenlijk niet, want alle leide in hulle partners binne oôs even lief. Zelle we voor al die mese die we misse een menuut stel weze?
Dank je wel.
Voordat we veerder gane wel ik eerst de bestuursleide voorstelle die d'r vedaag binne.
Naast me zitte: Jan Wittink uit Hippolytushoef. Haai is ôze secretaries. Din Peter Koupman uit Woggelum. Haai is ôze piningmeister.
Veerder: Anneke Helder uit Woggelum, Petra Tromp uit De Goorn, Netty Zander uit Hougwoud, Nan Beers, Hans van Kampen in Joop Skouten uit Skagen in Kees Kreuk uit Hougkarspel. Piet Zwaan uit Groôtebroek is 'r vedaag niet. Haai is op vekantie. Dat 't is gewoôn niet aars.
Gien bestuurslid, maar wel heêl belangroik voor 't genoôskip in de urganisatie van deuze dag is ôze secretaresse Corina van Willegen. Op 1 nevember werkt ze al weer tien jaar baai oôs. Corina; bedankt voor allies wat je voor oôs doene.
Ik wel ok de bestuursleide bedanke voor de hêle goeie in plezierige menier weer op me met mekaar samenwerke.

Voorzitter Jan Smit houdt zijn openingstoespraak.Voorzitter Jan Smit houdt zijn openingstoespraak. (Foto Frans Leek)

Zôas alle jare is 'r in 't verenigingsjaar dat achter oôs lait weer veûl beurd. Al 't gewône, maar toch belangroike werk van bestuur, commissies in stichtings, maar ok bijzondere dinge. In 't jaarboek kin je leze weer we 't allegaar zô drok mee had hawe. Een paar dinge wel ik ampart an de orde stelle.
't Bestuur is bezurgd over 't behoud van de mônumente in Westfriesland. 't Is niet makkelijk om historische geboûwe voor de toekomst te bewaren. D'r gaat veûl toid, geld in energie in zitten. D'r verdwoine niet allien mônumente deur gebrek an onderhoud of omdat ze sloupt worre moete voor bevobbeld wege. D'r verdwoine d'r ok veûls te veûl deur brand. Dat is de reden dat 't bestuur z'n aigen sterk maakt het voor een verbod op 't gebruik van de winsballonne. Een stik of wat gemeenties hawe deer gehoor an geven. Deer binne we bloid mee, maar we houpe dat 'r nag meer volge.

Een aar punt van zurg is dat in 2015 de provinciale mônumenteverordening van de provincie Noord-Holland veranderd is. Op de provinciale mônumenteloist stane niet allien geboûwe, maar ok de Westfriese Omringdoik.
't Was in 't is verbôden om een provinciaal mônument te beskadigen of te vernielen, of zonder omgevingsvergunning te sloupen, te verstoren, te verplasen of op de ien of are menier te veranderen. Maar d'r is noû een bepaling baai komen weerdeur bepaalde werkzaamhede of veranderings an een provinciaal mônument toch magge as 't algemien belang dat veroist.
Dat maakt de stroid voor 't behoud van mônumente voor 't Westfries Genoôskip in de Stichting Landelijk Skoôn d'r niet makkelijker op. We binne niet teugen elke vooruitgang of verbetering in we welle ok meedinke as bevobbeld de verkeersvoilighaid in 't geding is, maar deuze nuwe bepaling mag vezelf niet te pas in te onpas gebruikt worre.
Nag veûl meer as vroeger komt 't voor oôs an op overtuigingskracht.
In 't belaidsplan 2014-2018 van oôs genoôskip staat dat we niet allien meer gewône leide hawe welle, maar ok meer bedroifsleide. We hawe al op verskellende menier perbeerd om een ingang baai verenigings van bedroive te kroggen, maar jammer genog zonder resultaat.
We kinne noû alliendig maar perbere om individuêle bedroive an te doen om ze over te halen om lid te worren. Dat is veûl werk in heêls niet makkelijk.
Maar mese: 't zoeken in vinden van nuwe leide is niet allien een sjoutje voor 't bestuur: jolle magge gerust helpe.
In 't belaidsplan staat ok een houfdstik over jeugd in jongere. De beste menier om de joôs te beroiken is via de skôle. Oôs bestuurslid Netty Zander het een prachtige leskist maakt die 'Koik de doik' hiet. Op 27 juni is de leskist feistelijk in gebruik nomen toidens een baaiienkomst in basiesskoôl de Piramide in Andoik.
De leskist is bedoeld voor de groepe 7 en 8 van alle basiesskôle in Westfriesland. We welle graag dat de joôskies meer an de weet kome over d'r aigen omgeving in cultuur.
D' r is niet allien een mooie houten leskist met inhoud, maar ok een digitale versie. Die kin je op de website van 't Westfries Genoôskip bekoike. D'r is al heêl veûl vraag nei de nuwe leskist.
In 2014 bestond 't Westfries Genoôskip 90 jaar.Op de Westfriezedag van dat jaar kreeg 't bestuur van de Commissie Kap in Dek € 1.000 in op de neijaarsstreekmiddeg € 900 van Stichting Creatief Westfries. Dat geld hawe gebruikt voor de koste van de leskist. Noû de leskist klaar is zelle we perbere om in ansluiting deerop een Westfriese game te maken.

De belangstelling voor cultuurhistorie van de aigen omgeving leeft. De menier weerop de mese op zoek gane nei gegevens verandert sterk. De mederne mees wel dinge graag gaûw in zonder al te veûl moeite vinde kinne.
Beêld in geluid worre al belangroiker in nuwe technieke in communicatiemogelijkhede zôas internet, websites in sôciale media rukke al meer op.

Toch zelle vertroûwde dinge zôas oôs jaarboek voorloupig nag niet verdwoine. We binne groôsk op 't jaarboek van 2016. Dut keer zitte d'r heêl veûl kleurefoto's in. Wat in kleur kon is in kleur ofdrukt. 't Is al met al een heêl antrekkelijk geheêl worren.

D'r is minder belangstelling voor gewône boeke. Zôas ik al zai, hoûwe we oôs pepieren jaarboek. Deernaast kin je de 72 ouste jaarboek op ôze website vinde. We vinde 't noû ien keer heel belangroik om allies wat waai wete over de cultuurhistorie van Westfriesland te dêlen met are.
Dat 'r minder belangstelling is voor gewône boeke merke we ok deurdat de vraag nei de vier prachtige boeke uit de Westfriese Historische Reeks teugenvalt. D'r worre d'r te kort verkocht. D'r komt deerom gien voifde boek in deuze reeks. De commissie geskiedskroiving zoekt nei een nuwe aigentoidse menier om de uitkomste van historisch onderzoek ter beskikking te stellen an 't grôte publiek. 't Onderwerp weer ze noû mee bezig binne is de 'Metamorfôse van 't Westfriese Landskip nei 1945'. We hawe 't baai dut onderwerp over belangroike recente geskiedenies weervan 't de moeite weerd is om die vast te lagen.

Recente geskiedenies wordt ok vastlaid deur Dick Ham van Stichting Projector. Haai maakt foto's in films van de werkzaamhede an de Westfrisiaweg. Hoe zag allies 'r uit voordat ze begonne, wat wordt 'r allegaar dein in hoe ziet 't 'r straks uit?

Op 't secretariaat kome alle dage een zoôt vrage binnen over landskip, taal in cultuurhistorie. Heêl veul belangstelling is 'r voor ôze website. In heêl 2015 ware d'r maar liefst 105.000 bezoekers.
An ôze cursies Kinniesmake met Westfriesland deide in 2015 heêl wat mese mee. We konne met ientje niet toe. 't Werde d'r drie met baai mekaar zô'n 45 deêlnemers.

An de iene kant make we oôs zurge over 't foit dat 't antal leide van ôze vereniging zoetjies an wat minderder wordt. An de are kant binnen we met meer as tweiduizend leide ammaar nag een hêle sterke vereniging.
't Bestuur is al weer volop bezig met planne voor 't nuwe jaar. Ien deervan wel ik noû noeme. Op 8 aprel 2017 hoûwe we de Westfrieslanddag baai Van der Valk in Hoorn. Op die dag leite 't genoôskip, de commissies, de stichtings in de Westfriese mônumentale kerke zien weer ze allegaar mee bezig binne. 't Wordt een uitje voor 't hêle gezin. In vezelf houpe we dat an 't ind van de dag een zoôt mese d'r aigen anmelde as lid. Jolle magge ok allegaar kome in zô veûl mogelijk mese meeneme. 't Wordt echt een hêle mooie dag.
't Westfries Genoôskip was in 't verleden belangroik voor 't behoud van de cultuurhistorie van Westfriesland in dat zel in de toekomst niet aars weze.
In 2024 kin ôze vereniging honderd jaar worre. Dat is oud, maar we binne nag lang niet uit de toid of versleten.
Dut was de opening. Ik hoop dat we met mekaar een goeie in plezierige vergaring hawe magge.

Jan Smit,
voorzitter