Maelson, François (1538-1601)
bron: Westfries Archief

Stadsgeneesheer en pensionaris van Enkhuizen

Geboren te Enkhuizen in 1538. Overleden te Enkhuizen in 1601.

Stadsgeneesheer in Enkhuizen, pensionaris van Enkhuizen, lid van College van Gecommitteerde Raden van West-Friesland, Raad van Prins Willem van Oranje, Raad van Prins Maurits en pensionaris van West-Friesland.

Hij ontpopte zich als een belangrijk diplomaat die veel heeft betekend voor de het handhaven van de zelfstandigheid van de regio, het behoud van de afzonderlijke positie in het gewest Holland. Als pensionaris van Enkhuizen speelde hij een belangrijke rol in de Staten van Holland. Later voerde hij als Raad van prins Maurits diverse diplomatieke missies uit in binnen- en buitenland. Mede dankzij de bemoeienis van François Maelson won West-Friesland de strijd om de munt voor het Noorderkwartier, die anders in Alkmaar zou worden geslagen. Behalve in zijn geboorteplaats Enkhuizen is in Hoorn een straat naar hem vernoemd. Maelson kwam dikwijls in Hoorn. Als lid van de Gecommitteerde Raden van West-Friesland vergaderde hij in deze stad. Het college van Gecommitteerde Raden van West-Friesland en het Noorderkwartier, zoals de volledige naam enige tijd luidde, was het eigen bestuurscollege in het Noorderkwartier. In deze naam komt de afzonderlijke positie tot uiting die de Westfriezen blijvend wilden innemen. François Maelson was een voorvechter van deze positie. De vermogende Maelson wendde ook veel van zijn geld aan voor de zeevaart. Hij was de drijvende kracht achter zeereizen van Enkhuizers als Jan Huygen van Linschoten. In zijn woonplaats stond hij vooral bekend als een wijs man. Zo kenschetste de Enkhuizer geschiedschrijver Gerard Brand hem als de "Cicero van Enkhuizen". Hij schreef: "Franciscus Maelson verdient door sijn uitnemende geleerdtheit een zeer eerlijke plaats en gedachtenisse".

Literatuur:
Ed Dekker, 'François Maelson', in: ALT W-F 19 (2000). Kleurrijke West-Friezen.
D. Brouwer, 'Westfriezen van naam: Dr. François Maelson', in: WFON15 (1940), 68-84.

Bron: ALT W-F 19.