Molenaar, Klaas (1940-2017)

Veelzijdige verenigingsman en steunpilaar van het Genootschap

Klaas Molenaar werd geboren op 28 mei 1940 te Hoorn, als zoon van Gerardus Molenaar en Anna Elisabeth Lieshout. Klaas bracht zijn jeugd door in Hoorn, doorliep het Werenfridus Lyceum aldaar en ging daarna Nederlands studeren aan de VU te Amsterdam. Hij werd eerst leraar en later antiquair en intendent bij het Westfries Genootschap, met daarnaast nog talrijke vrijwilligers functies. Klaas Molenaar overleed nog vrij plotseling op 6 april 2017 in zijn woonplaats Hoorn.

Leraar Nederlands
Klaas ging als neerlandicus les geven aan het Concordia College, een jongensinternaat te Loenen op de Veluwe. Na een jaar werd hij benoemd aan het Instituut Hommes te Hoogezand-Sappemeer. Een toen landelijke bekend internaat met voornamelijk leerlingen wier vader voor werkzaamheden in het bedrijfsleven buiten Nederland verbleven of als ambassadepersoneel in Nederland waren gestationeerd. In Groningen vervolgde hij zijn studie Nederlands en studeerde daarna nog enige tijd rechten daar. Na 4 jaar keerde Klaas terug naar Hoorn.

Antiquair
Hij trouwde in 1966 met Marda Ursem, afkomstig uit Nibbixwoud en … werd antiquair. Dat had te maken met het beroep van zijn vader die als goudsmid werkzaam was bij de firma Roosendaal, maar die ook antieke Westfriese sieraden verkocht. Op Grote Noord 116 had Klaas zijn winkel. Als beëdigd taxateur werd hij in de loop der jaren veelvuldig door heel Westfriesland gevraagd voor taxaties bij mensen thuis en was hij aanwezig bij veilingen en verkopingen. Het beroep van antiquair gaf Klaas veel vrijheid om zich met veel uiteenlopende zaken bezig te houden.

Intendent Westfries Genootschap
In 1970 werd Klaas als intendent aangesteld bij het Westfries Genootschap, toen nog geheten Historisch Genootschap Oud West-Friesland. Een regionaal historische vereniging die zou uitgroeien, tot ruim 3000 leden, verspreid over heel Nederland en daarbuiten. De naam intendent, een waterschapsterm, staat voor ‘dijkbewaker’. Klaas zou in de komende jaren waken over het Westfries cultureel erfgoed. Al spoedig kreeg Klaas in het Timmermansgildehuis, Dal 3 in Hoorn zijn onderkomen, een secretariaat van waaruit de jaarlijkse Westfriezendag werd georganiseerd en het contact met de leden werd onderhouden.
Als een van de middagexcursies op de Westfriezendag organiseerde Klaas voor de leden de eerste stadswandeling door Hoorn. Namens het Westfries Genootschap nam Klaas het initiatief voor de oprichting van de ‘Stichting Vrienden van het Westfries Museum’ en was daarvan jarenlang bestuurslid.

Andere functies en bezigheden
Daarnaast fungeerde Klaas als ‘ghostwriter’ met het boek ‘Terug en toch vooruit – milieuroep van een baggeraar’, N.G. Konijn, 1973. Zelf schreef Klaas een aantal lezenswaardige artikelen. (zie: Publicaties).
Jarenlang ook was Klaas een enthousiast lid van de ‘Odd Fellows Schagen’, een club waar mensen zich interesseren voor de wereld om hen heen en streven naar harmonie.

Naast zijn functie als intendent werd Klaas Molenaar in 1970 voorzitter van de Hoornse carnavalsvereniging Ospylac. Dat bleef hij tot 1975, waarna hij, acht jaar lang, voorzitter werd van de Hoornse voetbalclub Always Forward. Al eerder in 1971 voorzitter van de plaatselijke afdeling van de V.V.V. In 1972 onbezoldigd ambtenaar van de Burgerlijke Stand in Hoorn. Klaas had de gave van het woord en werd daardoor veel gevraagd. Als zodanig heeft Klaas wel twintig jaar lang voor talloze bruidsparen hun huwelijk op het stadhuis voltrokken.

Zanger, dirigent, toneelspeler, regisseur
Klaas hield van zingen en had een sonore stem. Vele jaren was hij lid van het R.K. kerkkoor St. Cecilia en voorzanger van de Gregoriaanse gezangen onder leiding van dirigent Jan Timmermans. Ook was hij jaren lid van het Hoorns Byzantijns Mannenkoor, met vele optredens door heel het land. Klaas werd tevens dirigent en zanger van het koor Tjebje Pojem, dat Russische liederen ten gehore bracht.
Daarnaast was Klaas jarenlang in Schellinkhout regisseur van toneelvereniging ‘De Boom van ons Genoegen’. Zelf speelde hij bij toneelvereniging ‘Kunst naar Kracht’ diverse rollen in zowel Schouwburg Het Park in Hoorn als in Theater Het Pakhuis aldaar. Meesterlijk was de glansrol van Klaas in ‘Op bezoek bij meneer Green’. (Visiting Mr. Green), een bekroonde toneelklassieker voor twee acteurs van de Amerikaanse auteur Jeff Baron, waarmee Klaas het land doortrok, tot in Limburg toe. Al die jaren bleef Klaas ook nog zijn antiekzaak runnen.

Afscheid
Twintig jaar zou Klaas de functie van ‘intendent’ bij het Westfries Genootschap vervullen. Door gezondheidsproblemen gedwongen nam Klaas afscheid en werd hij op de Westfriezendag 1990 door de Algemene Vergadering benoemd tot erelid en kreeg hij uit handen van de toenmalige voorzitter Volkert J. Nobel de zilveren erepenning uitgereikt. Het Gulden Boek, waarin Klaas als erelid staat ingeschreven, vermeldt o.a. ‘Gedurende 20 jaar was hij, als intendent, hèt aanspreekpunt voor onze leden; wàs hij het Genootschap naar-buiten-toe.’

Van Filmcommissie naar Stichting Projector
Toch bleef Klaas na 1990 betrokken bij het Westfries Genootschap. In 1978 was Klaas al lid van de Filmcommissie van het Westfries Genootschap. De leden van de Filmcommissie vertoonden diverse films voor allerlei verenigingen in tientallen dorpen. In 1986 werd de Filmcommissie omgezet in Stichting Projector. Klaas werd daarvan voorzitter en zou dat tot in 2017 blijven. Stichting Projector beheert het beeldmateriaal van het Westfries Genootschap, zorgt voor de gewenste documentatie en stelt alles op de harde schijf veilig.

De Gouw te Boek
In 1991 werd de werkgroep De Gouw te Boek opgericht. In opdracht van het Westfries Genootschap werd de ruilverkaveling De Gouw in boekvorm vastgelegd. Op 10 juni 2013 kon voorzitter Klaas Molenaar vol trots de twee eerste exemplaren van ‘De Gouw, de geschiedenis van een Westfriese ruilverkaveling’ uitreiken.

Ziekte, operatie en bestraling
Kort daarna ging het niet goed met Klaas. Ziekte, operatie, bestraling, niets bleef Klaas bespaard. Toch wilde hij betrokken blijven bij Projector en van de werkzaamheden op de hoogte blijven. Met voldoening kon Klaas nog in 2017 constateren dat de aanschaf van een drone voor het vastleggen van beelden van de renovatie Westfrisaweg en beelden van de Westfriese Omringdijk een goede zaak was gebleken.
Klaas revalideerde in verpleeghuis Lindendael. Daar leek hij weer op te knappen. Toch kwam het einde onverwachts, op 6 april 2017.
In cultuurhistorisch tijdschrift ‘Vierkant’ werd na zijn overlijden gesteld: ‘Kon hij als voorzitter streng zijn, nadat alle vergaderpunten waren afgehandeld kwam er steevast een drankje op tafel en was het tijd voor mooi verhalen bij de oude filmpjes die door Projector worden verzameld.
Stichting Projector verliest een goede voorzitter, een vraagbaak en vriend.’

Publicaties:
‘De Fistelpot Een geheim recept van een Westfriese Familie’. Klaas Molenaar, in West-Frieslands Oud & Nieuw, 45e jaarboek van het Westfries Genootschap, 1978.
‘Van Foko tot Oude Rosmolen; sterren stralen overal’. Klaas Molenaar, in West-Frieslands Oud & Nieuw, 61e jaarboek van het Westfries Genootschap, 1994.
‘De goud- en zilverindustrie in Hoorn na de Franse tijd ‘Rozendaal’: bijna 150 jaar koploper’. Klaas Molenaar, in West-Frieslands Oud & Nieuw, 64e jaarboek van het Westfries Genootschap, 1997.
‘Terug en toch vooruit – milieuroep van een baggeraar’, N.G. Konijn, 1973. Ghostwriter Klaas Molenaar.

Bronnen:
‘In memoriam Klaas Molenaar’, Volkert J. Nobel, oud-voorzitter van het Westfries Genootschap en Jaap Raat, namens Stichting Projector, in West-Friesland Oud & Nieuw, 84e jaarboek, 2017.
‘Voorzitter Klaas Molenaar overleden’, Joke Terra in ‘Vierkant’, cultuurhistorisch tijdschrift van het Westfries Genootschap, 17e jaargang, nr. 2, juli 2017.

Gegevens aangeleverd en bewerkt door: Jaap Raat te Heiloo (2017).