Bron: Amsterdam Museum
Een veelzijdig kunstenaar
Geboren te Noord-Scharwoude op 26 april 1866, als zoon van Franciscus Nieuwenhuis, van beroep stationschef en Hendrika Anna Schotten.
Overleden te Hilversum op 5 december 1951.
Leerschool
Theo Nieuwenhuis koos, nadat hij eerst een opleiding tot smid had gevolgd, voor een leven als kunstenaar. Hij schreef zich in bij de Rijksnormaalschool voor Kunstnijverheid en de Rijksacademie voor beeldende kunsten in Amsterdam. Hij kreeg daar les van o.a. Johan Roelof de Kruyff. Hij leerde daar ook Carel Lion Cachet en Gerrit Dijsselhof kennen. Drie vooruitstrevende ontwerpers die een belangrijke aandeel zouden krijgen in de ontwikkeling van de Nieuwe Kunst: de Nederlandse, meer geometrische versie van de Art Nouveau en Jugendstil. Met Gerrit Willem Dijsselhof reisde hij tussen voorjaar 1888 en juni 1889 door Europa, onder meer bezochten ze Dresden, Praag, Wenen en München.
Theo Nieuwenhuis ontwikkelde zich tot een veelzijdig kunstenaar: hij was tekenaar, aquarellist, ontwerper van litho's, keramist, textielkunstenaar, meubelontwerper, sierkunstenaar, interieurontwerper, modelleur, boekbandontwerper en vervaardiger van houtsneden. Hij werkte op verschillende plaatsen in Europa, maar zijn meest werkzame jaren bracht hij door in Amsterdam. Vanaf 1908 had hij daar een eigen atelier voor toegepaste kunst. De vruchten van zijn kunstzinnige arbeid zijn onder meer te zien in het Rijksmuseum, o.a. de Nieuwenhuiskamer, maar ook in het Stedelijk Museum te Amsterdam.
Westfries Archief
In het Westfries Archief te Hoorn bevindt zich een werkstuk van Theo Nieuwenhuis. Het betreft het jubileumboek dat bewonderaars in 1917 aan de in Hoorn geboren zanger Johan Messchaert (zie website: Westfries Biografisch Woordenboek) schonken. Dit gebeurde ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van de zanger. Na zijn overlijden is zijn archief, inclusief dit jubileumboek, in het Westfries Archief terecht gekomen en is daar in te zien. Het boek bestaat uit prachtig gedecoreerde bladen met handtekeningen van de Koninklijke familie en van belangrijke personen uit de muziekwereld. Gebonden in een leren band met goudstempeling, messing beslag en op de voorzijde bezet met halfedelstenen.
Theo Nieuwenhuis, de veelzijdige kunstenaar, actief in de Amsterdamse kunstnijverheidsbeweging van rond de eeuwwisseling, leed de laatste vijftien jaar van zijn leven aan een toenemende blindheid. Hij raakte daardoor geïsoleerd en schreef toen zijn jeugdherinneringen.
Theo Nieuwenhuis overleed op 5 december 1951 te Hilversum, 85 jaar oud.
Literatuur:
E. Braches en Th. Nieuwenhuis, ‘De jeugd van Theodoor Willem Nieuwenhuis door hem beschreven. Uitgegeven met kanttekeningen door E. Braches’ in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse letterkunde, 1969
M. Singelenberg-van der Meer, Nederlandse keramiek- en glasmerken 1880-1940, 2001
Websites:
Theo Nieuwenhuis-kunstbus
Theo Nieuwenhuis-wikipedia
Gegevens aangeleverd door: Jaap Kroon te Obdam, bewerkt door: Jaap Raat te Heiloo (2012).
