Wijnker, Gerardus (Gerrit) (1831-1923)

Een veehouder met vele bestuursfuncties

Gerrit Wijnker werd geboren te Nibbixwoud op 24 januari 1831 als achtste kind van Dirk Wijnker en Aaltje Koog. Hij trouwt in 1858 met Maartje Zuurbier, dochter uit het tweede huwelijk van Jacobus Cornelisz. Zuurbier en Grietje Jansd. Rood. Ze gaan wonen in Heerhugowaard en betrekken de boerderij aan de Groenedijk 3. Het echtpaar Wijnker-Zuurbier krijgt negen kinderen, drie dochters en zes zonen. Drie van hun kinderen overlijden op jonge leeftijd.

Maatschappelijk actief
Als landman, veehouder vindt Gerrit Wijnker toch tijd om maatschappelijk actief te zijn in diverse besturen. Zo wordt hij lid van het polderbestuur in Heerhugowaard en maakt hij deel uit van het schoolbestuur in Veenhuizen. Tevens is hij lid van het kerkbestuur van de Dionysius Parochie in Heerhugowaard en wordt dan daar kerkmeester. Vele jaren maakt Gerrit Wijnker deel uit van de gemeenteraad van Heerhugowaard.
Tot op hoge leeftijd blijft Gerrit actief. De Schager Courant van 6 november 1898 meldt een afscheid: ‘Als hoofdingeland van Geestmer Ambacht is voor den polder Veenhuizen gekozen de heer D. Appel, in de plaats van het aftredend lid G. Wijnker.’ Gerrit is dan 68 jaar.

Het Haarlems Dagblad meldt op 23 mei 1892 dat Gerrit Wijnker door de Commissaris van de Koningin is benoemd tot zetter der directe belastingen. Tot zetters werden belastingplichtige ingezetenen benoemd die goed op de hoogte waren van de plaatselijke situatie en van de persoonlijke omstandigheden van de belastingschuldige. Iedere zetter kreeg een deel van het grondgebied van de gemeente toegewezen en was voor zijn sectie verantwoordelijk voor het omslaan van de grondbelasting over de grondeigenaren en het vaststellen van de verschuldigde personele belasting. Een zetter deed dat in samenwerking met de inspecteur van de directe belastingen en de plaatselijke ontvanger. Gerrit Wijnker zou 28 jaar als zetter actief zijn totdat hij 29 juli 1920, 90 jaar oud, aftreedt. Zijn zoon Dirk volgt hem op.

Structurele veranderingen
Gerrit Wijnker maakt in zijn leven diverse structurele veranderingen in Heerhugowaard mee. In 1854 worden Veenhuizen en Heerhugowaard samengevoegd. Het vervoer over de weg wordt steeds belangrijker. In de winter is de Middelweg in Heerhugowaard vaak nauwelijks begaanbaar. In 1866 wordt de Middelweg dan eindelijk verhard. Een jaar eerder, in 1865, wordt de spoorlijn Amsterdam-Alkmaar-Den Helder aangelegd, met een station te Heerhugowaard. Voor de verdere ontwikkeling van de land- en tuinbouw maar ook voor de niet-agrarische bedrijvigheid rond Heerhugowaard heel belangrijk. Maar voor het zover was moest er veel worden overlegd en er waren de nodige onteigeningsprocedures. In 1898 werd de spoorlijn vanuit Alkmaar-Heerhugowaard-Den Helder bij Heerhugowaard afgesplitst en doorgetrokken naar Hoorn.

Gerrit Wijnker is door zijn vele bestuursfuncties mede belangrijk geweest voor de vele politieke, maatschappelijke en kerkelijke ontwikkelingen in Heerhugowaard.
Op zijn 90ste verjaardag werd Gerrit Wijnker voor al zijn verdiensten Pauselijk onderscheiden.
Diverse kranten, waaronder het landelijk dagblad De Maasbode maakten daar melding van.
Het Katholiek Nieuwsblad voor Noord-Holland van 31 januari 1921 berichtte het volgende:

Krantenartikel.

Gerrit Wijnker overlijdt op 9 november 1923. Hij bereikte de respectabele leeftijd van 92 jaar.

Bron: Th. Wijnker, Stamboom Wijnker/Wenker, uitg. Pirola, Schoorl 2012.

Gegevens aangeleverd door: Th. Wijnker te Wijk bij Duurstede en bewerkt door: Jaap Raat te Heiloo (2017).
Herziene versie: 2020.