Graaf van Holland en … Koning van het Rooms-Duitse Rijk

Geboren in 1228. Gesneuveld te Hoogwoud in 1256. Graaf van Holland en in 1247, amper 20 jaar oud, werd hij gekozen tot koning van het Rooms-Duitse Rijk. Hij was de gezagsdrager over alle gewesten in de Noordelijke Nederlanden. Maar gezag in West-Friesland had hij niet. En dat stak. Wilde nog voor zijn kroning tot koning van het Rooms-Duitse Rijk, de Westfriezen onderwerpen. Maar de Westfriezen wilden hun vrijheid niet prijsgeven. Die vrijheid hadden ze bijna tweehonderd jaar gekoesterd en ook nu zouden ze ervoor knokken. In 1255 viel Willem II West-Friesland binnen, maar zonder succes. De grond was te drassig om doeltreffend te kunnen opereren en de Westfriezen pasten hun succesvolle guerrilla-taktiek toe. Begin januari 1256, toen het flink had gevroren, probeerde graaf Willem het opnieuw. Hoogwoud was het doel. Vanouds een plaats waar voor de gehele omtrek recht werd gesproken. Vanuit de Kennemer stad Alkmaar vertrok het leger van Willem. De strijdmacht splitste zich in twee groepen. Het ruitervolk zou via Oterleek West-Friesland binnentrekken en Willem zelf zou te paard het voetvolk over de bevroren wateren van de Heerhugowaard en de Berkmeer aanvoeren. Vooruitsnellend om de route over het ijs te verkennen, zakte hij met zijn paard door het ijs en werd door een groepje Wéstfriezen overvallen en gedood. Eenmaal beseffend dat de koning was omgebracht, werd het lichaam in Hoogwoud in een woning begraven, onder een stookplaat. De weg waaraan dit huis zou hebben gestaan, is de Koningspade, met aan die weg boerderij Willemshoeve.
Willem's dood veroorzaakte veel beroering. De tragische gebeurtenis werd in alle buitenlandse kronieken opgetekend. Bij zijn dood liet graaf Willem II een zoontje van anderhalf jaar achter, Floris. Deze zou later als Floris V West-Friesland in 1289 veroveren.

Literatuur:
Jaap Raat in ALT W-F 1, Twintig eeuwen Westfriezen en hun rijke verleden (1998).
Katja Bossaers in ALT W-F 10, Oorlog en opstanden in West-Friesland (1999).