De verdwenen wereld van de kleine tuinders

Een in baksteen gestileerde tuinder siert de zijgevel van een van de seniorenwoningen aan het Veilinghof in het centrum van Obdam. Vanaf de Handelskade ziet men hem, kloetend in zijn schuitje, de herinnering levend houden aan de verdwenen wereld van de kleine tuinders.


Ingemetseld in een seniorenwoning aan het Veilinghof in Obdam herinnert een kloetende tuinder aan de vaarpolder van weleer en de verdwenen wereld van de kleine tuinders. (TM)

Aangelokt door de vruchtbare zavelgrond kwamen rond het begin van de 20ste eeuw tuinders uit het Geestmerambacht en de Streek naar Obdam om daar hun aardappelen en groenten te telen. Het was een dorp met vooral veehoudersbedrijven, maar groeide toen uit tot een plaats, waar de meeste bewoners afhankelijk waren van de tuinbouw.
In de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstond een moderne rijpolder door de herverkaveling van de oude vaarpolder. Sanering trof kleine, niet levensvatbare tuindersbedrijven en de overblijvende bedrijven werden grootschaliger. Om daarna binnen een paar decennia ook bijna allemaal te verdwijnen.

Seniorenwoningen

Het Veilinghof in Obdam. Gelegen vlakbij de voorzieningen die dit dorp nog kan bieden. Het is een rustig en aantrekkelijk pleintje om aan te wonen. De seniorenwoningen zijn halverwege de jaren tachtig van de vorige eeuw gebouwd.
Vroeger echter was het er vaak heel wat minder rustig. Hier lag het voorterrein van de naastgelegen doorvaarveiling met alle bedrijvigheid die de tuinders, handelaren en vrachtrijders met zich meebrachten. Het is eigenlijk niet meer voor te stellen, maar veertig jaar lang hebben de Obdammer tuinders hier hun producten met schuitjes aangevoerd en geveild.
De houten doorvaarveiling werd gebouwd in 1929 ter vervanging van een kleinere voorganger aan de andere kant van de Dorpsstraat. In de loop der jaren volgde uitbreiding van het veilingcomplex met fustloodsen, koelcellen, een neerzetveiling en een witloftrekkerij.
In 1968 ging de Obdammer veilingvereniging een fusie aan met het naburige Avenhorn & Omstreken om twaalf jaar later tezamen op te gaan in een nog groter veilingverband, de groente- en fruitveiling West-Friesland Oost. Maar ook deze WFO is alweer verleden tijd.
Van het veilingcomplex in Obdam is weinig of niets meer terug te vinden. De houten doorvaarveiling en de koelcellen zijn gesloopt; een aannemer heeft daar zijn bedrijf gevestigd. Eén van de fustloodsen is opgenomen in een supermarkt, alle andere gebouwen zijn verdwenen.
Slechts het huis van de veilingmeester, een tegeltableau uit 1929 en een oude luidbel zijn bewaard gebleven. Deze laatste twee voorwerpen worden tegenwoordig beheerd door de Stichting Oud Obdam-Hensbroek. Tevens bewaart deze stichting een prachtig glas-in-loodraam met een afbeelding van het oude veilinggebouw.