De kinderen zingen een lied en krijgen hiervoor een snoepje of koekje. Binnen West-Friesland is in Hoorn de Sint-Maartensviering waarschijnlijk het langst in haar oorspronkelijke vorm bewaard gebleven: het feest duurde een week en vond plaats na afloop van de kermis in augustus. De kerkklokken werden geluid en de straten versierd met erepoorten en groen bebladerde takken. De kinderen gingen langs de huizen om geld te vragen voor het opbouwen van Sint-Maartensvuren. De oudere kinderen kochten vuurwerk van het opgehaalde geld. Met hun voetzoekers waren zij de toevallige voorbijgangers zeer tot last. Ook de organisatie van dit feest kwam daarom in handen van de Hoornse Jeugdraad.
Gevolg: de Sint-Maartensviering werd korter en braver van opzet. Schoolkinderen werd gevraagd zich te verkleden, een tafeltje te versieren met papieren knipsels, planten, steentjes en kaarsjes. Met de versierde tafels gingen zij groepsgewijs langs de deuren. Aan het einde van de Sint-Maartensdagen was er een optocht met de verklede kindergroepen en volgde er een groot vuurwerk.
Zo'n dertig jaar geleden bleek de belangstelling voor de Sint-Maartensviering sterk afgenomen. Men besloot het feest te verplaatsen naar 11 november. Met deze verschuiving van augustus naar november werd het feest in Hoorn uitsluitend gevierd met een avondommegang.
Het rondgaan met een uitgeholde suikerbiet of lampion op de avond van elf november is nu nog het enige dat resteert van de oude Sint-Maartensviering.
Blokker in de ban van Beatles
In de Westfriese dorpen heeft men, meer dan in de grote steden, vastgehouden aan oude gebruiken, tradities en de viering van bepaalde feesten. In de dorpen was men ook minder dan in de stad geneigd zaken te reguleren. In 1964 constateerde een Hoornse gemeentesecretaris: ‘Op allerlei gebieden van ontspanning heeft Hoorn niet meer te bieden dan het platteland zelf. De jongeren die in het algemeen toch veelvuldig ‘te dansen gaan’ en bovendien door brommers e.d. bepaald mobiel zijn te noemen zien vaak aan Hoorn voorbij’.
Op 6 juni 1964 was Blokker even het centrum van de wereld: op die dag traden de Beatles in de veilinghal op. De twee enige concerten die de Beatles ooit in Nederland gaven telden elk tien liedjes. Het middagconcert trok ongeveer 2500 toeschouwers, 's avonds traden de Fab Four weer op voor zo'n 7000 tieners. (WFG)
Een kenmerkend voorbeeld van een dorp waar veel georganiseerd werd voor de jeugd, is Blokker. Daar organiseerde de burgemeesterszoon Ben Essing van 1956 tot 1966 een reeks van tien concerten en festivals. Het topjaar was 1964. Op een driedaags festival in mei speelden Cliff Richard and the Shadows en op 6 juni was het B-Day, ofwel Beatles Day. Een verslaggever van het Dagblad van WéstFriesland noteerde: ‘Nog tien seconden. Uit de hal welt een huiveringwekkende schreeuw op. Niemand zit meer. Daar zijn ze: de pruikenjongens uit Liverpool. Meisjes barsten in snikken uit, schudden met het hoofd, gillen als bezetenen. Jongens klimmen op elkaars schouders, rukken hun hemd open, kronkelen over de vloer. Blokker in de ban van Beatles.’ De 130 man sterke politiemacht hoefde niet in actie te komen, behalve om de flauwgevallen meisjes af te voeren. Bij de ingang van de veilinghal werd één jongen aangehouden die een fietsketting mee naar binnen wilde nemen. De Westfriese jeugd had zich voorbeeldig gedragen. De vrees voor de ‘stoute ongebondene Jeught’ die zoveel eeuwen een rol had gespeeld, bleek ongegrond.
Gebruikte afkortingen:
AWG : Archiefdienst Westfriese Gemeenten, Hoorn
HKU : Historische Kring Ursem
HVK : Historische Vereniging Koedijk
HVZ : Historische Vereniging ‘Den Swaegh Dyck’, Zwaagdijk
OVM : Oudheidkundige Vereniging Medenblick, Medemblik
SHA : Stichting Historisch Abbekerk
SLV : Stichting Langedijker Verleden, Zuid-Scharwoude
SMA : Stedelijk Museum Alkmaar
SSVD : Stichting Semeijns de Vries van Doesburgh
WFG : Westfries Genootschap, Hoorn
WFM : Westfries Museum, Hoorn © 1999 Uitgeverij Waanders b.v., Zwolle
Druk: Waanders Drukkers, Zwolle
ISBN 90 400 1096 x
Deze aflevering is mede tot stand gekomen dankzij de financiële ondersteuning van Stichting Wandelen door de Tijd te Hoorn. Behalve rekenen, schrijven, lezen, handwerken en tekenen kreeg de jeugd ook dansles. Omstreeks 1916 gebeurde dat in Oude Niedorp onder leiding van Siemon Vis, tevens barbier. (A. Wit, Nieuwe Niedorp)