Veel soldaten sneuvelden of raakten gewond. Simon Slikker uit Barsingerhorn, oorspronkelijk boerenknecht in Dirkshorn, kreeg een bom op zijn rechterbeen. Hij kreeg later een jaarlijks pensioen van 91 gulden. Na de overgave werden Piet Schekkerman uit Hem en zijn kameraden krijgsgevangen genomen. Na ruim een half jaar keerden zij terug. In 1839 was de afscheiding van de Zuidelijke Nederlanden definitief.
Molen De Hoop uit Wervershoof was onderdeel van het verzetsnetwerk in West-Friesland. Met de stand van de wieken werden berichten doorgegeven. (GW)
De neutraliteitspolitiek die de regering daarna voerde, hield ons land buiten de Eerste Wereldoorlog.
Op 10 mei 1940 schonden de Duitsers de Nederlandse neutraliteit en vielen het land binnen. Doordat bij Kornwerderzand werd standgehouden kwamen de Duitsers de Afsluitdijk niet over en bereikten West-Friesland niet. Na het bombardement op Rotterdam capituleerde de regering en vijf lange jaren van bezetting braken aan.
Houten Paard van Troje
‘De Vrije Westfries’ uit Enkhuizen was de eerste krant die door de Duitsers werd verboden. De krant was met rouwranden verschenen en gaf onverbloemd uiting aan zijn verontwaardiging over de bezetting. Hoofdredacteur Klaas Norel werd gearresteerd en tien dagen in Amsterdam gevangen gehouden.
Eind 1940 volgde de gelijkschakeling van de gehele Nederlandse pers, hetgeen betekende dat alleen officiële standaardverslagen van gebeurtenissen en redevoeringen mochten worden opgenomen. Kranten werden bovendien geplaagd door gebrekkige papiertoewijzing, oplagestops en omvangbeperking. Vrijwel alle Noordhollandse dagbladen werden in het voorjaar van 1941 definitief verboden. Er verschenen toen al illegale kranten, zowel Noordhollandse edities van landelijke bladen als ‘Vrij Nederland’, ‘Trouw’ en ‘De Waarheid’, als specifiek Westfriese krantjes als ‘In het Houten Paard van Troje’ van A. Monster uit Sint Pancras.
Op 7 juli 1944 kwamen twee Amerikaanse bommenwerpers boven Hoorn met elkaar in botsing. In de Drieboomlaan lieten zij een spoor van vernieling na. (AWG)
Naast de illegale pers ontstonden allerlei vormen van verzet. Vele Westfriezen boden onderdak aan onderduikers, vooral na invoering van de arbeidsinzet in maart 1942 en het gedwongen vertrek van alle Joden uit West-Friesland naar Amsterdam een maand later. Er werden verschillende netwerken voor de aanvoer en onderbrenging van onderduikers opgezet. Cornelis Wagenaar uit Heerhugowaard organiseerde de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers (LO) in Noord-Holland-Noord.
Ook neergestorte vliegtuigbemanningen moesten worden ondergebracht. In de eerste oorlogsjaren belandden er niet zo veel vliegtuigen in de Westfriese klei, maar dat veranderde toen in november 1943 een vliegroute over Egmond en Bergen richting Duitsland kwam te liggen. Ondanks een beloning van tien gulden voor het aangeven van neergestorte vliegeniers, werden er toch veel gered. Dé man van de pilotenhulp in West-Friesland was Jacob Balder uit Broek op Langedijk. Hij was betrokken bij de LO en had contacten met de Raad van Verzet. In juni 1944 werd hij gearresteerd en op 16 juli in de duinen bij Bloemendaal gefusilleerd.
Aan de Zwaagdijk was een droppingsveld: Oliver. Radio Oranje liet met gecodeerde boodschappen weten wanneer vliegtuigen goederen zouden afwerpen. Na de oorlog kon men pronken met deze spullen. (HVZ)
Overval op distributiekantoor
Voor de onderduikers en piloten waren valse persoonsbewijzen nodig. Toen Barend Mes op verdenking van het vervalsen van persoonsbewijzen in augustus 1943 door de burgemeester van Hoogkarspel gevangen was gezet op het raadhuis, wist de knokploeg (KP) van Enkhuizen onder leiding van Han de Vries hem middels een gewapende overval te bevrijden.
