Graaf van West-Friesland?
Bestuur en rechtspraak zijn in West-Friesland sinds het begin van de vorige eeuw haast onherkenbaar veranderd. Een steeds terugkerende factor is de tendens tot samenvoeging van gemeenten, die al uit de Franse tijd dateert.
Het gemeentehuis aan de Dorpsstraat van Zwaag verloor in 1979 zijn functie. Bij de gemeentelijke herindeling ging het dorp, samen met Westerblokker, op in Hoorn. (A.A.G. Smit, Wognum)
Voor 1795 telde West-Friesland nog meer dan zestig gemeenten. Napoleon bracht het aantal in 1812 terug tot 35, maar deze maatregel hield niet lang stand. Toch niet al te grote plaatsen als Schardam (41 inwoners) en Haringhuizen (122) werden in 1817 weer zelfstandig. Sommige dorpen waren hun ‘status-aparte’ wel definitief kwijt, zoals Lambertschaag, Hauwert en Lutjebroek.
Na 1817 nam het aantal Westfriese gemeenten langzaam af van zo'n vijftig tot omstreeks veertig in 1970. Sindsdien gaat het echter snel.
Ter ere van de installatie van burgemeester P. Koopman in Nieuwe Niedorp werd in 1910 onder andere een optocht gehouden. (A. Wit, Nieuwe Niedorp)
Er zijn anno 1998 nog maar twintig gemeenten die geheel of grotendeels binnen de Omringdijk liggen. Enkele kleine stukjes West-Friesland zijn opgeslokt door gemeenten buiten de dijk. Wellicht komt er nog eens één burgemeester voor heel het gebied. Mocht het ooit zover komen, dan zullen de Westtriezen voor hun eerste burger ongetwijfeld een fraaie bijnaam verzinnen. Graaf of gravin van West-Friesland misschien?
Gebruikte afkortingen:
AWG : Archiefdienst Westfriese Gemeenten, Hoorn
HVOS : Historische Vereniging Oud Stedebroec
HVS : Historische Vereniging Schagen
HVZ : Historische Vereniging ‘Den Swaegh Dyck’, Zwaagdijk
OVM : Oudheidkundige Vereniging Medenblick, Medemblik
RANH : Rijksarchief Noord-Holland, Haarlem
SLV : Stichting Langedijker Verleden, Zuid-Scharwoude
WFM : Westfries Museum, Hoorn
ZZM : Zuiderzeemuseum, Enkhuizen
© 1999 Uitgeverij Waanders b.v., Zwolle
Druk: Waanders Drukkers, Zwolle
ISBN 90 400 1095 1
Deze aflevering is mede tot stand gekomen dankzij de financiële ondersteuning van Notariskantoor mr P.C. Kleuters te Avenhorn.
Op 9 mei 1945 werd in Schagen J.A.E. Buiskool tot waarnemend burgemeester benoemd. (HVS)
