Vlak na de dood van Jan Huygen van Linschoten werd dit anonieme schilderij van een vlootschouw op de rede van Enkhuizen geschilderd. Het geeft een goed beeld van de stad waarin hij en zijn beroemde stadgenoten hebben geleefd. (GE)
Van Linschoten was een reislustig man. In een brief uit Goa aan zijn ouders schreef hij: ‘Myn hart denct anders niet, nacht ende dach, dan om vreemde landen te besien. Soo weet men wat te vertellen als men oudt is. Daer en is geen tyt quader versleten als een jongeman op syn moeders kuecken te blyven’. Jan Huygen van Linschoten keerde in 1592 uit Azië terug. In 1595 verscheen zijn Rheys-gheschrift van de Navigatien der Portugaloysers in Orienten, een zeemansgids vol praktische aanwijzingen over de route van Portugal naar Indië en over de reizen in Indië zelf. Waarschijnlijk was het Rheys-gheschrift juist op tijd klaar om van nut te zijn op de allereerste schipvaart van de Nederlanders naar Indië. In hetzelfde jaar 1595 had Van Linschoten nog een poolreis gemaakt. Dat jaar was hij getrouwd met de Enkhuizer burgemeestersdochter Reynu Meynertsdr Semeyns. Na zijn terugkeer werd hij thesaurier van de stad. Bekender dan zijn Rheys-gheschrift werd zijn Itinerario van 1596, spoedig vertaald in het Frans, Duits, Engels en Latijn. De Itinerario is een omvangrijke beschrijving van de Aziatische en Afrikaanse gebieden, met aandacht voor de geografische, politieke, commerciële en culturele aspecten daarvan. Behalve uit eigen ervaring kon hij putten uit schriftelijke en mondelinge bronnen. Twee van die mondelinge bronnen woonden in Enkhuizen: zijn vriend Dirck Gerritsz Pomp alias Dirk China en de stadsgeneesheer Bernardus Paludanus.
Eerste zeeatlas ter wereld
Dirk China was een Enkhuizer die al in 1555 op elfjarige leeftijd naar Lissabon vertrokken was. In 1568 ging hij naar Goa, waar hij zich vestigde als koopman. Vandaar bezocht hij op handelstochten met de Portugezen als eerste Nederlander China en Japan. In april 159ü keerde Pomp na 24 jaar in Enkhuizen terug.
In 1928 werd in de Burgerzaal van het stadhuis van Enkhuizen een herdenking van Bernardus Paludanus gehouden. Deze stadsdokter was bevriend met Van Linschoten en leverde diverse bijdragen aan de publicaties van zijn vriend. (AWG)