Klik hier voor een grotere afbeelding.
Dit zijn enkele voorwerpen die gevonden zijn bij Zandwerven; dat is de oudste nederzetting in West-Friesland waar we iets van weten, uit ongeveer 3000 vC. Zandwerven werd ontdekt aan het eind van de twintiger jaren in onze eeuw, en het is een bekende plaats voor archeologen geworden. Uit deze periode, de Jonge Steentijd, zijn maar weinig voorwerpen gevonden.
In Zuid-Holland werden na de opgravingen in Zandwerven andere vindplaatsen ontdekt, met name bij Vlaardingen. Hier werd vergelijkbaar materiaal gevonden. Het bleek dus toen om een veel groter verband te gaan, zodat men voortaan van een cultuur sprak (de Vlaardingencultuur).
Zandwerven was een nederzetting van boeren op een zandrug. Uit het vuilnis kon worden afgeleid dat zij in beperkte mate vee hielden.
Zij voedden zich echter voornamelijk met vis en schelpdieren. Onder de vissoorten werd veel steur aangetroffen. Ook jaagden zij en aten watervogels, herten, zwijnen en bevers. Onder de gevonden voorwerpen waren vuurstenen bijlen. Heel af en toe schoten ze zelfs een beer.
